Μαρία Καραμάνου
Στο 2022, η Κολομβία βρέθηκε στο επίκεντρο της βίας κατά των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Global Witness, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα. Το 2022, τουλάχιστον 177 υπερασπιστές του περιβάλλοντος δολοφονήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο, με 60 από αυτούς να βρίσκονται στην Κολομβία.
Σε άλλες περιοχές του κόσμου, η υπεράσπιση της φύσης είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 34 ανθρώπων στη Βραζιλία, 31 στο Μεξικό, 14 στην Ονδούρα και 11 στις Φιλιππίνες. Ανάμεσα στα θύματα περιλαμβάνονται και παιδιά, με τρία να χάνουν τη ζωή τους στη Βραζιλία, ένα στην Κολομβία και ένα στο Μεξικό. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τρία από αυτά τα παιδιά ανήκαν σε αυτοχθόνες κοινότητες.
Τα παραπάνω στοιχεία αποδεικνύουν τη σοβαρή απειλή που αντιμετωπίζουν οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος καθώς προσπαθούν να προστατεύσουν το περιβάλλον και τις φυσικές πόρους από την εκμετάλλευση και την καταστροφή.
Ο αριθμός των θυμάτων υπερασπιστών του περιβάλλοντος μειώθηκε το 2022 σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, αλλά παρ' όλα αυτά, δεν σημειώθηκε ουσιαστική βελτίωση στην κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο. Κατά μέσο όρο, ένας υπερασπιστής του περιβάλλοντος δολοφονείται κάθε δύο μέρες, σύμφωνα με την Οργάνωση Global Witness.
Το 2022, το 88% από τα 177 θύματα υπερασπιστών του περιβάλλοντος βρισκόταν στη Λατινική Αμερική, με την Κολομβία να έχει τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων, ο οποίος διπλασιάστηκε σε σχέση με το 2021.
Παρά τις προσπάθειες του σοσιαλδημοκράτη προέδρου Γουστάβο Πέτρο να μειώσει τη βία κατά των ακτιβιστών και των ηγετών κοινοτήτων, μη κυβερνητικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι οι προσπάθειες αυτές δεν είναι αρκετές για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η Κολομβία, που βιώνει έναν εμφύλιο πόλεμο εδώ και περίπου μισό αιώνα, παραμένει μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος. Η χώρα βρίσκεται σε μια κατάσταση κλιμάκωσης της βίας και αντιμετωπίζει τη δράση ένοπλων ομάδων που εμπλέκονται σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες, όπως η διακίνηση ναρκωτικών, η εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων, το παράνομο εμπόριο ξυλείας και άλλες.
Παρότι η Global Witness αναγνωρίζει ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστούν ακριβώς τα αίτια των φόνων, η πλειονότητα από αυτούς σχετίζεται με την αγροτοβιομηχανική δραστηριότητα, την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πολύτιμων μετάλλων, την παράνομη υλοτομία, τη διεκδίκηση πρόσβασης στο νερό και τη λαθροθηρία.
Μεταξύ των ανθρώπων που έχουν γίνει στόχος στην Κολομβία βρίσκεται και η 35χρονη κοινωνιολόγος Νάντια Ουμάνα. Είναι μέλος μιας οργάνωσης που ασχολείται με την ανάκτηση κλεμμένων γαιών που είχαν αποσπαστεί από παραστρατιωτικές ομάδες στα σύνορα μεταξύ των νομαρχιών Μαγκνταλένα και Σέσαρ. Αυτές οι περιοχές έχουν ιστορικά υποστεί την επίδραση ακροδεξιών ομάδων που επενδύουν στην κτηνοτροφία, την καλλιέργεια ααβόρας (πηγή φοινικέλαιου), την παράνομη εξόρυξη μεταλλευμάτων.
Το δάσος του Αμαζονίου, το οποίο εκτείνεται σε οκτώ χώρες και αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως η υλοτομία, η εξόρυξη μετάλλων, η κτηνοτροφία και οι εμπρησμοί, αποδείχθηκε εξαιρετικά επικίνδυνο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος το 2022.
