Μαρία Καραμάνου
Το μήνυμα των φίλων μας συνοψίστηκε στην πρόταση «Δεν ήμουν αρκετά καλή γι' αυτόν», αφήνοντας κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Ποτέ δεν είχε σκεφτεί ότι μπορεί να ισχύει το αντίστροφο, ότι ίσως ο σύντροφός της δεν ήταν αρκετά καλός για εκείνη. Μια άλλη φίλη, λίγες μέρες πριν, εξέφραζε τον πόνο της γιατί αισθανόταν ότι δεν μπορούσε να ηρεμήσει. Αιτία ήταν το αίσθημα ότι δεν είχε αρκετή αξία ως μητέρα, λόγω του υπερβολικού ωραρίου εργασίας της και της αίσθησης μη επιτυχίας στην επαγγελματική της ζωή.
Αυτά τα συναισθήματα ακολούθησαν τον πόνο μιας άλλης που έχασε έναν πολύ καλό φίλο της. Η πρώτη αντίδρασή της ήταν να αναρωτηθεί αν κάτι κάνει λάθος στις φιλικές της σχέσεις. Δεν καταλαβαίνουμε λοιπόν πώς τόσες γυναίκες βρίσκονται συχνά παγιδευμένες από το συνεχές αίσθημα της ανεπάρκειας. Δεν νιώθουν αρκετά καλές ως μητέρες, σύντροφοι, επαγγελματίες ή φίλες.
Στο βιβλίο "Κόστος Ζωής," η συγγραφέας Ντέμπορα Λέβι αναφέρεται στην εμπειρία της ως μια γυναίκα που, σε ηλικία 50 ετών, βρίσκεται χωρισμένη και προσπαθεί να ανακαλύψει ξανά τη ζωή της, έχοντας ως συντρόφους τις κόρες της. Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνει τον ρόλο της γυναίκας στη δημιουργία και συντήρηση ενός σπιτιού όπου η άνεση και η ευτυχία των ανδρών και των παιδιών είναι η κύρια προτεραιότητα.
Καταλήγει ότι αυτή η προσπάθεια απαιτεί δεξιοτεχνία, χρόνο, αφοσίωση και ενσυναίσθηση. Επίσης, σημειώνει πως είναι μια πράξη αμέτρητης γενναιοδωρίας να αναλαμβάνεις τον ρόλο του αρχιτέκτονα της ευημερίας όλων στο σπίτι. Παράλληλα, αναφέρει ότι υπάρχουν πολλές λέξεις και έννοιες που χρησιμοποιούνται για να υποβαθμίσουν αυτήν την σημαντική αυτή εργασία.
Το σύνδρομο του απατεώνα, γνωστό και ως "impostor syndrome," είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γυναίκες, σε μεγαλύτερο βαθμό, φέρουν ενδοτικές αμφιβολίες για τις επιτυχίες τους και φοβούνται ότι θα αποκαλυφθεί πως δεν είναι τόσο καλές όσο νομίζουν. Συχνά αυτές οι αμφιβολίες οδηγούν σε αυτοκριτική, καθώς οι γυναίκες κατηγορούν τον εαυτό τους για τυχόν αποτυχίες.
Αντίθετα, οι άνδρες συχνά εκδηλώνουν περισσότερη αυτοπεποίθηση και αποδέχονται πιο εύκολα τις επιτυχίες τους χωρίς να αμφισβητούν τις ικανότητές τους. Είναι συχνότερο να βλέπουμε άνδρες που αναπτύσσονται επαγγελματικά και αντιμετωπίζουν τις ανασφάλειές τους, ενώ οι γυναίκες συνεχίζουν να αμφισβητούν τις δικές τους ικανότητες σε διάφορους τομείς της ζωής τους, όπως επαγγελματικά, σε προσωπικές σχέσεις, οικογενειακά, και φιλικά.
Ακόμη και επιτυχημένες γυναίκες, όπως η Charlize Theron και η Michelle Obama, έχουν δηλώσει ότι αισθάνθηκαν αναποτελεσματικές σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Το πρόβλημα είναι ότι η συχνή σύνδεση του impostor syndrome με τις γυναίκες ενδυναμώνει την εσωτερική πεποίθηση ότι δεν είναι αρκετά καλές, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο αυτοκριτικής και ανασφάλειας.
