Μαρία Καραμάνου
«Η Μόνα Λίζα» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι είναι ένα από τα πιο διάσημα έργα τέχνης στην ιστορία, αλλά και ένα από τα πιο μυστηριώδη έργα. Υπάρχουν πολλές θεωρίες συνωμοσίας που περιβάλλουν τη Μόνα Λίζα, ανάμεσα τους θα δούμε τα πιο ενδιαφέροντα και εκκεντρικά σενάρια που αφορούν την ταυτότητά της έως την πιθανή κρυμμένη σημασία του πίνακα. Από ανακαλύψεις πηγαίνουμε σε αμφισβητήσεις γύρω από αυτό το αριστούργημα και προσπαθούμε να αποκαλύψουμε την αλήθεια πίσω από το χαρακτηριστικό χαμόγελο της Μόνα Λίζα και τον τρόπο με τον οποίο αυτό το έργο έχει επηρεάσει την τέχνη, τη λογοτεχνία και τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Η Μόνα Λίζα, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και μυστηριώδη έργα τέχνης στην ιστορία, εξακολουθεί να προκαλεί ενδιαφέρον και αντιφατικές απόψεις. Πέρα από την κλασική ανάλυση της έκφρασης της γυναίκας στον πίνακα, υπάρχουν και άλλες, λιγότερο γνωστές θεωρίες και ιστορίες που περιβάλλουν αυτό το εξαίσιο έργο.
Photo By @steffan On Instagram
Μια από αυτές τις θεωρίες εστιάζει στη συμμετοχή του Πάμπλο Πικάσο στην κλοπή της Μόνα Λίζα από το Λούβρο το 1911. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, ένας άνθρωπος με το όνομα Joseph Géry Pieret δήλωσε ότι είχε γίνει εμπειρογνώμονας στην κλοπή μικρών αντικειμένων από το Λούβρο και παρείχε στοιχεία κατά του ποιητή Guillaume Apollinaire σχετικά με την υπόθεση της Μόνα Λίζα. Αυτή η αποκάλυψη οδήγησε στην αποκάλυψη της ταυτότητας του Pieret και την ενοχοποίηση του Apollinaire. Ωστόσο, η πηγή της πληροφορίας παρέμεινε ανώνυμη και το Παρίσι Journal τον προστάτευσε. Η αστυνομία κατάφερε να εντοπίσει την ανώνυμη πηγή, που συνδέθηκε γρήγορα με τον Pieret και τον Apollinaire στην υπόθεση.
Η κλοπή της Μόνα Λίζα από το Λούβρο τον Αύγουστο του 1911 έχει αντιφατικές πτυχές, με θεωρίες που αναφέρουν σε διάφορους ύποπτους. Μια από αυτές τις θεωρίες συνδέει τον Πάμπλο Πικάσο με την υπόθεση. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, ο Apollinaire, ένας ποιητής και φίλος του Πικάσο, ήταν μέρος της ομάδας που ονομάστηκε "Άγριοι Άντρες του Παρισιού," και ύποπτοι ως κλέφτες τέχνης. Παρόλο που τελικά αποδείχθηκαν αθώοι στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπήρξε η υποψία ότι ο Πικάσο μπορεί να είχε εμπλακεί στην κλοπή.
Photo By @genius.davinci On Instagram
Στην πραγματικότητα, η κλοπή έγινε από τον Vincenzo Peruggia, έναν Ιταλό τεχνίτη, που είχε προσληφθεί για την κατασκευή προστατευτικών θηκών για ορισμένα έργα τέχνης, συμπεριλαμβανομένης της Μόνα Λίζα. Ο Peruggia έκλεψε τη ζωγραφιά και την κράτησε κρυμμένη για περίπου δύο χρόνια. Το έργο ανακαλύφθηκε ξανά το 1913 όταν ένας έμπορος τέχνης έλαβε μια επιστολή από κάποιον που αναφέρθηκε ως "Λεονάρντος," ισχυριζόμενος ότι κατέχει τον πίνακα.
Μια διαφορετική θεωρία σχετικά με την ταυτότητα της Μόνα Λίζα προτείνει ότι αυτό το διάσημο έργο τέχνης είναι, στην πραγματικότητα, μια αυτοπροσωπογραφία του ίδιου του Λεονάρντο Ντα Βίντσι ως γυναίκα. Αυτή η θεωρία προσφέρει μια εντελώς νέα προοπτική στο έργο και αναμιγνύει τον καλλιτέχνη με το έργο του.
Photo By @beyandall On Instagram
Οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας πιστεύουν ότι ο Ντα Βίντσι, με την αγάπη του για τα αινίγματα, δημιούργησε τον πίνακα ως ένα είδος αποκρυφιστικού μυστηρίου. Η Μόνα Λίζα, όπως απεικονίζεται στον πίνακα, μας κοιτά με ένα μυστηριώδες χαμόγελο και μια γνωστική ματιά, υποβοηθώντας τον θεατή να αναρωτηθεί για τον αληθινό νόημα. Πολλοί καλλιτέχνες έχουν χρησιμοποιήσει προγράμματα υπολογιστών για να βρουν ομοιότητες μεταξύ της Μόνα Λίζα και των άλλων αυτοπροσωπογραφιών του Ντα Βίντσι. Μάλιστα, υπήρξαν ακόμη και σχέδια για την ανάσυρση των λειψάνων του Ντα Βίντσι για να εξεταστούν περαιτέρω αυτοί οι ισχυρισμοί.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα θεωρία αφορά την ταυτότητα της Μόνα Λίζα. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, ο πίνακας δεν απεικονίζει τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, αλλά τον καλό του φίλο και πιθανό εραστή, τον Gian Giacomo Caprotti, γνωστό και ως Salai. Σύμφωνα με αυτήν την θεωρία, το πορτρέτο ως γυναίκα δεν θα ήταν ασυνήθιστο, καθώς ο Salai ήταν συχνά μοντέλο για τον Λεονάρντο.
Photo By @lifeofmickey__ On Instagram
Περισσότερες ενδείξεις προέρχονται από τη σύγκριση των χαρακτηριστικών του προσώπου του Salai με αυτά της Μόνα Λίζα. Ο Silvano Vinceti, επικεφαλής της Εθνικής Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ανέλυσε αυτήν τη θεωρία και βρήκε ενδιαφέρουσες ομοιότητες μεταξύ της Μόνα Λίζα και άλλων πορτρέτων του Salai.
Τέλος, υπάρχει μια ακόμη θεωρία που ερευνά το χαμόγελο της Μόνα Λίζα. Παρά τη διάσημη αντιφατική συζήτηση σχετικά με το αν χαμογελάει ή είναι λυπημένη, η τελευταία θεωρία υποστηρίζει ότι το χαμόγελο της είναι μια ανακτήσιμη μνήμη του χαμόγελου της μητέρας του Λεονάρντο. Αυτό το χαμόγελο θεωρείται ότι είναι εμφανές σε πολλά έργα του Ντα Βίντσι, καθιστώντας το μια πιθανή αναφορά στην αγάπη του καλλιτέχνη για τη μητέρα του.
Σε κάθε περίπτωση, η Μόνα Λίζα παραμένει ένα από τα πιο εμβληματικά έργα τέχνης που δημιουργήθηκαν ποτέ, και η μυστηριώδης ιστορία γύρω απ' αυτήν και τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι συνεχίζει να ενδιαφέρει τους ανθρώπους και σήμερα.
