ΑΝΤΡΟΣ ΣΚΑΛΙΣΤΗΣ
Είναι υπέροχη μέρα και θέλουμε να χαρούμε φύση, ομορφιές και θετική σκέψη, σήμερα, δεν βιαζόμαστε.
Προτού πάμε στον τελικό μας προορισμό θα πάμε σε μια ξεχωριστή ακτή για περπάτημα, γι’ αυτό θα βάλουμε τα αθλητικά μας, θα επισκεφθούμε ένα μοναστήρι και έπειτα τον μυστικό τελικό μας προορισμό.
Ήδη είπαμε ότι θα πάμε θάλασσα, ποια θάλασσα όμως; Δεν θα πάμε σε μια κοσμοπολίτικη θάλασσα, στις πολύ γνωστές, παρόλο που είναι υπέροχες... Θα πάμε σε μια παραλία, κατ’ ακρίβεια είναι ακτή, λίγο πολύ άγνωστη. Θα πάμε στην παραλία του Αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου. Η παραλία είναι 20 χιλιόμετρα ανατολικά της Λεμεσού και είναι μέρος της περιοχής που αποκαλούμε “ακτή του κυβερνήτη”. Εμείς σήμερα θα περπατήσουμε από το εστιατόριο της παραλίας, προς τα δυτικά, θα έχουμε την θάλασσα αριστερά μας.
Βγαίνουμε από τον αυτοκινητόδρομο από την έξοδο Αγίου Γεωργίου, προσοχή όμως γιατί αυτή η έξοδος είναι επικίνδυνη. Δεν είναι η ομαλή στροφή αριστερά που σου επιτρέπει η επιβάλλει να ελαττώσεις ταχύτητα σιγά σιγά. Είναι μια απότομη στροφή 90 μοιρών, κολλημένη κάθετα πάνω στον αυτοκινητόδρομο. Από αυτές που δεν έπρεπε να υπάρχουν, από αυτές που δημιουργούν δυστυχήματα και μετά φταίει η ταχύτητα η ο Μολώχ της ασφάλτου και άλλες γραφικές θεότητες.
Συνεχίζουμε και μπαίνουμε σε ένα ήσυχο δρόμο. Σε δυο χιλιόμετρα στα δεξιά μας βλέπουμε το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου, θα το επισκεφθούμε στην επιστροφή. Φτάνουμε έξω από το ομώνυμο εστιατόριο.
Παρκάρουμε και αρχίζουμε να ανεβαίνουμε με τα πόδια ένα χωματόδρομο που βρίσκεται στα δεξιά μας. Δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουμε λάθος, ένας είναι ο χωματόδρομος εδώ. Φεύγουμε από τον χωματόδρομο και πάμε πιο αριστερά, κοντά στη θάλασσα.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι έτυχε να δείτε θάλασσα τον χειμώνα και να σας μαγέψει, η σημερινή είναι ακόμα πιο μαγική...
Περπάτημα δίπλα στη θάλασσα, πάνω στους άσπρους βράχους της περιοχής. Θα περπατήσουμε 2 χιλιόμετρα και θα βλέπουμε στα αριστερά, θα βλέπουμε τον ορίζοντα πάνω από την θάλασσα, την θάλασσα, εκεί που τελειώνει το νερό. Ολόασπροι βράχοι, με οργανικά σχήματα, στρογγυλεμένοι από την αγριάδα της θάλασσας. Η θάλασσα σήμερα δεν έχει την καλοκαιρινή ηρεμία… δεν είναι φουρτουνιασμένη, είναι όμως συνέχεια φορτισμένη, συνέχεια σε κίνηση, με μια δυναμική γεμάτη ενέργεια. Είμαστε περίπου 2-3 μέτρα ψηλά, πάνω από το νερό και βλέπουμε τα κύματα να σπάζουν, να αφρίζουν μπροστά μας. Κάπου αλλού περπατούμε στο ύψος σχεδόν της θάλασσας, τα κύματα χτυπούν με ορμή στην ακτή, σταγονίδια αλμυρού νερού στον αέρα, στο στόμα μας, στην αναπνοή μας.
Συνεχίζουμε να περπατάμε και να ρουφούμε αυτές τις εικόνες. Εικόνες και ενέργεια που επιλέγουμε να κρατήσουμε, να πάρουμε μαζί μας, εικόνες και φόρτιση που στην εβδομάδα που έρχεται πρέπει να τις φέρνουμε στο μυαλό μας όσο πιο συχνά γίνεται.
Ξεκινούμε για το μοναστήρι. Επιστρέφουμε πίσω από τον ίδιο δρόμο που ήρθαμε και σε ένα περίπου χιλιόμετρο μπαίνουμε αριστερά, στην είσοδο του μοναστηριού. Αρκετοί χώροι για παρκάρισμα, σβήνουμε το αμάξι και κατεβαίνουμε. Μπαίνουμε μέσα στην αυλή του μοναστηριού του Αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου και είμαστε σε άλλο κόσμο. Εδώ κυριαρχεί το πράσινο και η ηρεμία. Ιδρυτής της μονής είναι ο Άγιος Γεώργιος ο επονομαζόμενος Αλαμάνος για να ξεχωρίσει από τον Άγιο Γεώργιο τον Μεγαλομάρτυρα. Ήταν ένας από τους τριακόσιους μοναχούς γερμανικής καταγωγής, οι οποίοι έφυγαν από την Παλαιστίνη το 1187 μετά την ανακατάληψη της από τους Άραβες και βρήκαν καταφύγιο στην Κύπρο, σε σπηλιές εδώ στην περιοχή. Στις Λατινογενείς γλώσσες η λέξη Γερμανός- Γερμανικό είναι Allemagne, από εδώ βγαίνει και το προσωνύμιο Αλαμάνος. Μετά τον θάνατό του Αγίου Γεωργίου, οι κάτοικοι της περιοχής έκτισαν ναό για να τιμήσουν τη μνήμη του κοντά στη σπηλιά που αποτελούσε το ασκητήριο του.
Το 1949 στο μοναστήρι εγκαταστάθηκαν 13 μοναχές και από τότε λειτουργεί σαν γυναικεία μονή. Οι μοναχές, εκτός από την εκτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων, περνούν τον χρόνο τους με την αγιογραφία, την καλλιέργεια λουλουδιών και βοτάνων, καθώς και την παραγωγή μελιού. Γι’ αυτό ο χώρος πραγματικά εντυπωσιάζει για την οργάνωση, την καθαριότητα, το πράσινο και την ηρεμία του. Βγάζει ένα σεβασμό, μια κατάνυξη. Περπατούμε στον χώρο και νοιώθουμε αυτά τα συναισθήματα, βαθιά μέσα μας. Έχουμε όμως ακόμα ένα τόπο που θέλουμε να επισκεφτούμε, τον μυστικό, που είχαμε αναφέρει στην αρχή της διαδρομής μας. Ίσως πιο ιερό από το μοναστήρι, με άλλο τρόπο, αλλά σίγουρα Ιερό με Ιώτα κεφαλαίο.
Επιστρέφουμε προς τα πίσω και βγαίνουμε στον αυτοκινητόδρομο ξανά, για τον μυστικό προορισμό, αλλά προσέξτε, κατεύθυνση προς Λευκωσία. Θα φτάσουμε σε 10 χιλιόμετρα, 10-12 λεπτά δηλαδή, γιατί περνούμε υπέροχα, πάμε σιγά-σιγά. Φέρνουμε στο μυαλό μας αυτά που είδαμε, ακούσαμε, μυριστήκαμε και νοιώσαμε. Προσέχουμε όμως και τον δρόμο…. και γιατί θέλουμε να είμαστε ασφαλισμένοι, αλλά και γιατί ψάχνουμε την ταμπέλα για “Τέντα”. Τέντα; Τι είναι η τέντα; Πόσες φορές περάσαμε όλοι από τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας Λεμεσού; Κάποιες από αυτές, πιθανόν να προσέξαμε μια κίτρινη τέντα μια κατασκευή με ξύλα και καραβόπανο, πιθανόν να αναρωτηθήκαμε τι είναι αυτή η κατασκευή, πιθανόν και όχι. Ε, σήμερα είναι η μέρα που θα την επισκεφθούμε και θα μάθουμε λίγα πράγματα για την περιοχή τέντα.
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι τέντα ονομάζεται όλη η περιοχή εδώ και αιώνες, συγκεκριμένα σχεδόν 17 αιώνες. Ονομάζεται έτσι επειδή η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, όταν επέστρεψε στην Κύπρο το 327 μ.χ από την Ιερουσαλήμ, πριν από την κατασκευή του μοναστηριού στο Σταυροβούνι έστησε τη σκηνή της, την τέντα της δηλαδή, στην περιοχή αυτή.
Η σημερινή “τέντα”, που δεν είναι μια απλή τέντα αλλά μια αρχιτεκτονική κατασκευή που αξίζει από μόνη της επίσκεψη, σχεδιάστηκε από τον Δρ. Martin Schmid, αρχιτέκτονα, καθηγητή της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και το Τμήμα Αρχαιοτήτων, με την στήριξη του ιδρύματος Λεβέντη. Πραγματικά αξίζει επίσκεψη από μόνη της η κατασκευή γιατί είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος που καταφέρνει να προστατέψει και να αναδείξει ένα Νεολιθικό Οικισμό χτισμένο την Πρόωρη Προκεραμεική Νεολιθική περίοδο, δηλαδή το 7.500 προ Χριστού, παλαιότερο ακόμα και του οικισμού της Χοιροκοιτίας.
Δυστυχώς είναι κλειστός ο αρχαιολογικός χώρος σήμερα, όπως όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι της Κύπρου είναι κλειστοί όλα τα Σαββατοκύριακα. Προφανώς επειδή “ποιος εννά ‘ρτη σιόρ το Σαββατοκύριακο να δη αρχαία;”
Εμείς φτάνουμε στην τέντα και θα προσπαθήσουμε να δούμε όσα μπορούμε από τον δρόμο. Παρκάρουμε και κατεβαίνουμε, έχουμε μπροστά μας ένα μικρό, φυσικό λόφο στην κορυφή του οποίου είναι χτισμένος ένας κυκλικός τοίχος που περιβάλει τον οικισμό. Ένα χωριό, περίπου 150 κατοίκων. Ένα σύνολο 150 ανθρώπων δηλαδή που αποφάσισαν πριν 9.500 χρόνια να σχηματίσουν Κοινό Κυπρίων, να δεθούν σε μια μικρή κοινωνία. Το 7.500 π.χ. και τώρα είμαστε στον 21ο αιώνα, δηλαδή πριν 9.500 χιλιάδες χρόνια οι παππούδες μας έφτιαχναν κοινωνίες και πολιτισμό. Την Πρόωρη Προκεραμεική Νεολιθική περίοδο εμείς, εδώ, αποφασίσαμε να μιλήσουμε, να συνδεθούμε, να επικοινωνήσουμε.
Έτσι οι παππούδες μας πριν 9.500 χιλιάδες χρόνια αποφάσισαν να ζήσουν και να φτιάξουν μια κοινωνία, ένα κοινό μέλλον. Ήρθαν εδώ, στην τέντα, βρήκαν ένα λόφο χαμηλό, δίπλα σε ένα ποταμό, νερό, εύφορη γη, έφτιαξαν ένα τοίχος γύρω από τον οικισμό τους για να προστατευθούν και άρχισαν να χτίζουν τα σπίτια τους. Τα σπίτια τους ήταν φτιαγμένα με πέτρες στην βάση τους και από πλιθάρι πιο ψηλά. Όλα είχαν κυκλικό σχήμα, και ήταν χτισμένα το ένα πολύ κοντά στο άλλο. Κάποιες από τις στέγες φαίνεται πώς ήταν επίπεδες ενώ άλλες είχαν θόλο. Σε μερικά χτίσματα βρέθηκαν και στύλοι, οι οποίοι υποθέτουμε πώς στήριζαν ένα ξύλινο υπερυψωμένο πάτωμα. Τα σπίτια τους είχαν πάτωμα είτε από πατικωμένο χώμα, είτε από ασβεστοκονίαμα, όλα τα πατώματα ήταν επιχρισμένα, διακοσμημένα δηλαδή με κόκκινο χρώμα. Σε κάποιους από τους τοίχους υπάρχουν ίχνη από διακόσμηση και σε ένα συγκεκριμένο υπάρχει το περίγραμμα δύο ανθρώπων με τα χέρια σηκωμένα ψηλά, σαν σε επίκληση, σε ικεσία. Οι κάτοικοι του χωριού οι οποίοι δεν ήταν περισσότεροι από 150, ζούσαν καλλιεργώντας σιτάρι, κριθάρι και φακές, ενώ μάζευαν χόρτα από τη γύρω περιοχή. Διέθεταν εξημερωμένα πρόβατα, κατσίκες και γουρούνια, ενώ κυνηγούσαν ελάφια. Οι Κύπριοι αυτοί πριν 9.500 χρόνια αποφάσισαν να επικοινωνήσουν, να μιλήσουν, να βγουν από τις σπηλιές και να ζήσουν μαζί. Οραματίσθηκαν ένα Κοινό Κυπρίων, ένα κοινό μέλλον. Έχτισαν τα σπίτια τους για να προστατευθούν, αλλά τα διακόσμησαν, έχτισαν και πολιτισμό.
Η Κύπρος είναι πολύ περισσότερα από αυτά που ζούμε στην σημερινή εποχή. Είναι πολύ πιο μεγάλη και από το σήμερα και από τα σύνορά της. Αυτό, αν το κρατήσουμε μέσα μας θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τα οποιαδήποτε σημερινά.
Φεύγουμε από την Τέντα, χορτάσαμε ιστορία, αλλά πεινάσαμε και θέλουμε να πάμε για φαγητό κάπου που θα δυναμώσει και άλλο το κυπριακό στοιχείο μέσα μας. Θα πάμε στον Ψεματισμένο, στην Παραδοσιακή ταβέρνα της Λένιας.
Ο Ψεματισμένος είναι πολύ κοντά και είναι υπέροχο χωριό, χτισμένο με την χαρακτηριστική άσπρη πέτρα της περιοχής, την ίδια πέτρα που χρησιμοποιούσαν και στην τέντα πριν 9.500 χιλιάδες χρόνια. Το χωριό αξίζει άλλη επίσκεψη μας, από μόνο του. Σήμερα θα πάμε για να γνωρίσουμε την κυρία Λένια και την αυθεντική Κυπριακή κουζίνα της.
Εντυπωσιασμένοι και χορτασμένοι από τις κυπριακές γεύσεις της κυρίας Λένιας ξεκινάμε σιγά σιγά για την επιστροφή. Σιγά σιγά γιατί το μυαλό μας πάει σε αυτά που ζήσαμε σήμερα. Γευτήκαμε την θάλασσα και την ενέργεια της σε μια απίστευτη ακτή, ηρεμήσαμε στο μοναστήρι, νοιώσαμε περήφανοι για το Κοινό Κυπρίων, χαρήκαμε λούντζα και κεφτέδες στη ταβέρνα, είμαστε καλά εφοδιασμένοι και έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ότι μας ετοιμάζει η ερχόμενη εβδομάδα. Εσείς απλά διαλέξτε εικόνα και κρατήστε την.
Κάθε Σάββατο και Κυριακή από τις 8 μέχρι 10 ακούτε την εκπομπή του Άντρου Σκαλιστή ROADTRIP CY στον ΣΠΟΡΤ FM 95.
