Διανύουμε τη δεύτερη εβδομάδα του φθινοπώρου το οποίο αρχίζει κατά που φαίνεται να δείχνει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τα σημάδια του και μία πολύ καλή ιδέα για εκδρομή είναι το μικροσκοπικό χωριουδάκι Κουκά στην ορεινή Λεμεσό, που πιθανό είναι να μην έχεις ακούσει ποτέ ξανά για την ύπαρξή του! Κι όμως, αν και πολύ μικρό χωριό, η Κουκά (με τον τόνο στο -α) αξίζει δαγκωτό μια επίσκεψη, αφού βρίσκεται μόλις 29 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Λεμεσού, σε μια πανέμορφη, κατάφυτη τοποθεσία σε υψόμετρο 740 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.
Για να το βρείτε στον χάρτη απλά πηγαίνετε προς Πέρα Πεδί και θα το βρείτε περίπου ένα χιλιόμετρο ανατολικά του. Το χωριό είναι γνωστό για την αρχαία εκκλησία του Τιμίου Σταυρού που πλασάρεται ως η αρχαιότερη εκκλησία του νησιού. Πιστοί συρρέουν στο μικρό αυτό εκκλησάκι γιατί μέσα εκεί υπάρχει τοποθετημένος ο λεγόμενος Σταυρός «της Κουκάς» που θεωρείται ότι έχει ξύσματα (σκόνη ή πριονίδια) από το περίφημο Τίμιο Ξύλο.
Το εκκλησάκι είναι συγκεκριμένα κτίσμα του δωδέκατου αιώνα, διατηρείται σε καλή κατάσταση και διασώζει σημαντικό μέρος των μεσαιωνικών τοιχογραφιών του. Αντί για τον παραδοσιακό τρούλο έχει ένα σταυροθόλιο στη διασταύρωση των κεραιών του. Ολόκληρο το εκκλησάκι σχηματίζει σταυρό.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, το χωριό πήρε το όνομα του από τον κτήτορα του ναού του Τιμίου Σταυρού, ο οποίος ονομαζόταν Κοκάς. Αυτός είχε στο κεφάλι του «κόκαν» (δηλ. πλεξίδα ή κότσο). Αργότερα όμως το όνομα μετεξελίχθηκε σε Κουκά. Σε ό,τι αφορά στους πρώτους κατοίκους, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, το χωριό υπήρχε κατά τους χρόνους της επίσκεψης της Αγίας Ελένης στην Κύπρο, που υπολογίζεται στον 4ο αιώνα μ Χ.
Πέραν όμως της εκκλησίας, στο σύνολό του του χωριό αποτελείται από παραδοσιακά και σε μεγάλο βαθμό αναπαλαιωμένα κτίσματα απ’ τα οποία σίγουρα ξεχωρίζει η οικογενειακή ταβέρνα Κουκά, που αποτελεί από μόνη της έναν ακόμη λόγο για να επισκεφθείς το χωριό.
Με φολκλόρ διακόσμηση, πέτρα, ξύλο και τζάκι κατά τους χειμερινούς μήνες, η ταβέρνα σερβίρει παραδοσιακή κυπριακή κουζίνα και έχει γίνει ιδιαιτέρως γνωστή για το μυρωδάτο και γλυκό σαν μέλι στιφάδο της.
