newsroom must
της Στέλλας Μίντζη-Collela
Στο FuoriSalone 2021 , οι Φάμπιο Κάλβι και Πάολο Μπραμπίλα (αρχιτέκτονες ) παρουσιάζουν τη νέα εμφάνιση του φωτιστικού Parentesi της εταιρίας Flos, βγαλμένο από τα μολύβια των Πίο Μαντσού και Ακίλε Καστιλιόνι, περίπου μισό αιώνα πίσω. Το διάσημο κουλ φωτιστικό του ιταλικού βιομηχανικού σχεδιασμού που μπήκε στην παραγωγή το 1971, φέτος γιορτάζει τα 50α γενέθλιά του με δυο ανέκδοτα χρώματα που αλληλοσυμπληρώνονται: το πορτοκαλί και το τιρκουάζ.
Η δημιουργία του σχεδιαστικού διδύμου, οδηγήθηκε στην ειδική επαν-έκδοσή της μετά από ένα σχολαστικό makeover σε συνδυασμό με τη γνώση της ιστορίας του κλασικού σχεδιασμού του20ου αιώνα. Έτσι η νέα Parentesi απέχει από παρεμβάσεις που θα αλλοίωναν την εικόνα του αντικειμένου διατηρώντας τα βασικά στοιχεία του πρωτότυπου έργου φτιαγμένο από «τρελούς εθισμένους παρα από απλούς ερασιτέχνες» , μότο που περιέγραφε τους δυο αρχιτέκτονες. Η Parentesi με τις απλές γραμμές της που ανοίγουν και κλείνουν σαν τιμόνι ποδηλάτου, βραβευμένη στον διαγωνισμό Compasso d'Oro το 1979, κρύβει μια ιστορία αγάπης για τον σχεδιασμό που μοιράστηκαν δυο σπουδαίοι αρχιτέκτονες της εποχής. Το πρώτο σκίτσο της Parentesi ανήκει στον ταλαντούχο Μαντσού που πέθανε πρόωρα το 1969, σε ηλικία τριάντα ετών, ενώ η τελευταία και καθοριστική πινελιά είναι του Καστιλιόνι.
Το αρχικό σχέδιο του φωτιστικού, που βρέθηκε τυχαία στο αρχείο του Μαντσού, φτάνει στα χέρια του τότε καλλιτεχνικού διευθυντή της εταιρίας Flos από την σύζυγο του αρχιτέκτονα. Το σκίτσο απεικόνιζε ένα κυλινδρικό μεταλλικό κουτί με μια σχισμή για τη διέλευση του φωτός να γλιστρά πάνω σε μια ράβδο επίσης μεταλλική που ένωνε το πάτωμα με την οροφή. Η ιδέα του νεαρού ταλαντούχου αρχιτέκτονα Μαντσού, βελτιώνεται από τον Ακίλε Καστιλιόνι με κριτήριο τους δικούς του αισθητικούς και τεχνολογικούς κώδικες. Έτσι η ράβδος μετατρέπεται σε μεταλλικό σύρμα και το μεταλλικό διάτρητο κουτί αντικαθίσταται από έναν απλό λαμπτήρα. O ευχάριστος θόρυβος , παρόμοιος με αυτόν ενός συμπλέκτη, που ακούγεται όταν κάποιος μετακινεί τον λαμπτήρα πάνω στο σύρμα, θελημένα μας υπενθυμίζει ένα άλλο σχεδιαστικό επίτευμα του Μαντσού, το θρυλικό Fiat 127.
Παρότι το φωτιστικό Parentesi ήταν το αποτέλεσμα μιας εντατικής εργασίας που ανήκει στον Ακίλε Καστιλιόνι και τους τεχνικούς της Flos, όταν η κουλ λάμπα βγήκε στην παραγωγή, ο Καστιλιόνι αποφάσισε ότι η πατρότητα του φωτιστικού ανήκει τόσο στον ίδιο όσο και στο εκλιπόντα εκδηλώνοντας έτσι τον μεγάλο σεβασμό του στην αξία του αρχικού σχεδίου. Οι δυο δημιουργοί της Parentesi δεν συναντήθηκαν ποτέ τους αλλά το κοινό τους έργο που ενώνει το πάτωμα με την οροφή παραμένει κορυφαίο μέσα στο πέρασμα των χρόνων. Τα δυο ανέκδοτα χρώματα, το πορτοκαλί και το τιρκουάζ που επιλέχτηκαν από τα παιδιά των Μαντσού και Καστιλιόνι συμπληρώνουν το ένα το άλλο όπως έγινε και με την άτυπη συνεργασία των αρχιτεκτόνων πατέρων τους. Το πορτοκαλί για τον Μαντσού αντιπροσώπευε το τέλειο χρώμα που κάνει τα αυτοκίνητα να ξεχωρίζουν μεσα στην ομίχλη και το ιδιαίτερο τιρκουάζ ήταν το χρώμα που λάτρευε να βάζει πάντου ο Καστιλιόνι επειδή του θύμιζε τη θάλασσα που αγαπούσε πολύ.
Στην επανέκδοσή της η Parentesi παρουσιάζεται εντελώς αποσυναρμολογημένη μέσα σε διάφανο κουτί από ανακυκλωμένο πλαστικό που θυμίζει θήκη για τα εργαλεία αυτοκινήτων, εμπνευσμένο από την πρώτη «γυμνή» συσκευασία σχεδιασμένη από τον Μαντσού.
