newsroom must
«Reality check: η περίσταση όπου κάποιος αναλογίζεται τη δυσάρεστη αλήθεια για κάτι, αντί να προσπαθήσει να το αγνοήσει»
Στο μεταίχμιο ανάμεσα στην πανδημική κρίση και την ταχύτατη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, η Τέχνη έχει τη δύναμη να ρίχνει ένα διαφορετικό φως στα πράγματα∙ να δείχνει ότι τα όρια και οι προϋποθέσεις για τις αποφάνσεις μας είναι θέμα του περιέχοντος και δεν αληθεύουν εξ αντικειμένου. Μια ομάδα 18 καλλιτεχνών μας οδηγεί σε μια συζήτηση γύρω από τη φύση αυτού που ορίζουμε ως πραγματικότητα και αυτού που ονομάζουμε φανταστικό.
Η γκαλερί STAND IN LINE συστήνεται στο φιλότεχνο κοινό με μια νέα σοδειά έργων από εικαστικούς που δημιουργούν στην Αθήνα και τη Λευκωσία. Πρόκειται, κυρίως, για εικονολάτρες δημιουργούς, νέο-παραστατικούς εραστές του τελάρου, που οι περισσότεροι βαδίζουν προς την ωριμότητα, έχοντας ήδη εξασφαλίσει με την ώς τώρα πορεία τους, αναγνωρισιμότητα και κύρος στην καλλιτεχνική σκηνή.
Να δημιουργείς στις μέρες μας, να πασχίζεις και να υποφέρεις για τη ζωγραφική και ταυτόχρονα να απελευθερώνεις το έργο σου και τον μόχθο σου ελπίζοντας σε μια συνάντηση με το κοινό, είναι μια κοινή συνθήκη πάθους και αγωνίας για όλους τους δημιουργούς. Είναι, όμως, και μια αφετηρία για παραγωγή σκέψης για την ίδια την ζωγραφική διαδικασία που προσλαμβάνει ιδιαίτερη σημασία στα εικαστικά πράγματα της Κύπρου.
Ως προς το εικαστικό ιδίωμα, χωρίς να υπάρχει κάποια εσωτερική σύνδεση, η πλειοψηφία των δημιουργών εντάσσεται στο κίνημα του μαγικού ρεαλισμού με ιλουζιονίστικα στοιχεία υπηρετώντας ηθελημένα ή ασύνειδα αυτό που έλεγε ο ιεροφάντης της ποιητικής πραγματικότητας, Φεντερίκο Φελίνι: «Σε κάποιο βαθμό όλα είναι ρεαλιστικά. Δεν υπάρχουν σύνορα ανάμεσα στη φαντασία και στο πραγματικό».
Οι συμμετέχοντες εικαστικοί προσεγγίζουν πτυχές της εποχής, μέσα από πρόσωπα της πόλης, εσωτερικά τοπία και ψευδαισθητικές αναπαραστάσεις, συμβάλλοντας στη συγκρότηση μιας πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης κατανόησης και προσωπικής ερμηνείας της πραγματικότητας. Έχουμε μια εικαστική πρόταση που αν και ορίζει ευανάγνωστες φόρμες, είναι σαφές ότι επιδιώκει κάτι πέραν της μορφής.
Αρκετοί έχουν ξεχωρίσει για τις ζωγραφικές τους αξίες, μέσα από μορφές με εξπρεσιονιστικό νεύρο (Θεόφιλος Κατσιπάνος, Γωγώ Ιερομονάχου, Βασιλεία Αναξαγόρου, Δημήτρης Αγγελόπουλος, Μαρία Χάκα). Μια άλλη μερίδα αναζητά την ποιητική των πραγμάτων (Βασίλης Πέρρος, Μαρία Γιαννακάκη) ή επιμένει στην κριτική στάση με pop σύμβολα και κόμικ αισθητική (Λίλα Μπελιβανάκη) ή μας θέτει μπροστά στο προαιώνιο θέμα τους θανάτου ή της φθοράς (Σταύρος Αντωνόπουλος, Διονύσιος Παππάς). Δεν λείπουν εκείνοι που αντιμετωπίζουν τη λειτουργία της μνήμης, όχι με διάθεση νοσταλγική, αλλά με πρόθεση ενδοσκόπησης (Αχιλλέας Πιστώνης, Βασίλης Σελιμάς, Κώστας Λάβδας, Βιβή Παπαδημητρίου).
Όλοι τους συμβάλλουν σε μία νεοελληνική ζωγραφική, ανανεώνοντας την εικονογραφική παράδοση χωρίς να καταφεύγουν στην εύκολη εικονογραφία ή, στην ακόμη ευκολότερη, διακόσμηση. Σε πολλούς εντοπίζεται ένα ποιητικό στοιχείο στη μεταφορά εικόνων ή στην παραμόρφωση, είτε πρόκειται για την ανθρώπινη μορφή (Νίκος Σίσκος, Άγγελος Μεργές), είτε για τον χώρο και τη σκηνοθεσία του (Κική Κολυμπάρη, Πρόδρομος Χαραλαμπίδης). Το νήμα που συνδέει τα έργα είναι ότι κυριαρχεί το φαινομενικά παράλογο, η ψευδαισθητική παραμόρφωση και η παραισθησιογόνος πρόσληψη του εαυτού και των άλλων. Οι δημιουργοί μας μιλάνε για το πραγματικό μέσα από το ψεύτικο, ή, πιο σωστά, συνθέτουν την τοιχογραφία μιας πραγματικότητας πραγματικότερης από αυτήν που βλέπουμε γύρω μας.
Ο Βασίλης Πέρρος ξεδιπλώνει πτυχές του υποσυνείδητου ανοίγοντας την πόρτα σε ερωτήματα που παραφυλάνε ή στο τοπίο μιας συλλογικής «Κιβωτού». Η Γωγώ Ιερομονάχου και η Βασιλεία Αναξαγόρου μας διδάσκουν ότι ένα πρόσωπο, δεν είναι έργο τέχνης επειδή δείχνει, αλλά επειδή κρύβει – όχι επειδή δείχνει πόσο όμορφο ή σημαντικό είναι, αλλά επειδή κρύβει μιαν ενδεχομενικότητα, μια δυνητική πυρηνική ισχύ. Παρόμοια, ο Άγγελος Μεργές ακροβατεί ανάμεσα στην παραστατικότητα και την αφαίρεση και το χρώμα παίζει με πολύ αυτοσυγκράτηση το ρόλο του. Η δική του παλέτα εδράζεται σε σημαντικό βαθμό στο φαιό και στο γκρίζο μιας τραχιάς γήινης σάρκας, μέσα από την οποία γεννώνται οι επιμέρους ιστορίες και οι αφηγήσεις που επιλέγει να μοιραστεί. Οι γκροτέσκες μορφές του Κώστα Λάβδα λυγίζουν, παραμορφώνονται και μοιάζουν να ακροβατούν ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό.
Γνωστά ονόματα ταξίδεψαν στην Κύπρο και διεκδικούν την παρουσία τους με τρόπο που η σύνθεση της έκθεσης να προκύπτει μέσα από ένα διάλογο αξιώσεων. Μέσα από τις εικόνες αυτές, τις αυτοπροσωπογραφίες και τις αλληλοπροσωπογραφίες, που είναι επί της ουσίας σπουδή πάνω στο ρευστό της ύπαρξης, διαπιστώνουμε ότι εντέλει o χρόνος που «πάγωσε», μέσα στα εργαστήρια των ζωγράφων, έχει μια ζύμωση που προκαλεί ρωγμή στην πραγματικότητα. Μια προβληματική που ξύνει κάτω από την επιφάνεια, φέρνοντας άλλοτε με πικρό χιούμορ, άλλοτε με μαγευτικό ρεαλισμό, μια αλήθεια επιμελώς κρυμμένη.
Όλα τα έργα βεβαίως δεν περιγράφουν πραγματικότητες. Οδηγούν σε τέτοια και τόσα ερωτήματα, που μοιάζουν με παράξενες υπάρξεις οι οποίες κυκλοφορούν μέσα στο διανοητικό κόσμο ως νόμιμοι κάτοικοί του. Όλα, όμως, πάντοτε μέσα από την ευαισθησία και τη συμμετοχή του θεατή, απαντούν σε αυτό που είναι η τέχνη: Είναι μέρος της μαγείας που κάνουμε με σκοπό να καταλάβουμε τον κόσμο, αλλά και να επιδράσουμε σ΄αυτόν.
Κείμενο: Γιώργος Μυλωνάς, Ιστορικός Τέχνης
STAND IN LINE, τα εγκαίνια θα γίνουν την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου στις 19:00. 26Α Μετοχίου, Άγιος Ανδρέας, Λευκωσία
Επικοινωνία: Τηλέφωνο 99 412000 www.standinlineartspace.com / standinlineartspace@gmail.com
