Μαρία Σάββα
Ο όρος "incel" προέρχεται από τη φράση "involuntary celibate", που στα ελληνικά μεταφράζεται ως "ακούσια αγαμία". Στην πιο απλή του μορφή, περιγράφει άτομα, κυρίως άνδρες, που νιώθουν απογοητευμένα από την έλλειψη σεξουαλικών εμπειριών. Ωστόσο, ο όρος έχει αποκτήσει βαθύτερες και πιο περίπλοκες σημασίες με την πάροδο του χρόνου.
Σύμφωνα με την Anti-Defamation League, μια μη κυβερνητική οργάνωση που ασχολείται με την καταπολέμηση του μίσους και του εξτρεμισμού, οι incels είναι "ετεροφυλόφιλοι άνδρες που κατηγορούν τις γυναίκες και την κοινωνία για την έλλειψη ρομαντικής επιτυχίας τους". Συχνά, η έννοια συνοδεύεται από μισογυνικές απόψεις, γεγονός που προσδίδει στον όρο μια υποτιμητική χροιά.
Η ταυτότητα του incel δεν είναι ενιαία, αλλά διασπάται σε διάφορες πτυχές, ορισμένες από τις οποίες θεωρούνται επικίνδυνες τόσο για την κοινωνία όσο και για τα ίδια τα άτομα που ενστερνίζονται αυτή την ιδεολογία.
Η Προέλευση του Όρου
Παρόλο που σήμερα ο όρος συνδέεται κυρίως με άνδρες και μισογυνικές απόψεις, η αρχική του προέλευση βρίσκεται σε μια γυναίκα. Στη δεκαετία του 1990, η Alana - γνωστή μόνο με το μικρό της όνομα - δημιούργησε έναν προσωπικό ιστότοπο με τίτλο "Alana's Involuntary Celibacy Project", όπου συζητούσε με άλλους χρήστες για θέματα κοινωνικής αμηχανίας και μοναξιάς. Με την πάροδο του χρόνου, ο όρος διαδόθηκε και απέκτησε διαφορετικά νοήματα.
Όπως επισημαίνει η Brette Steele, ανώτερη διευθύντρια του Ινστιτούτου McCain για την πρόληψη της στοχευμένης βίας, "ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται ένας όρος ταυτότητας διαμορφώνει το νόημά του". Έτσι, η αρχική έννοια του incel διαφοροποιήθηκε σημαντικά από τη σημερινή του χρήση.
Η Κουλτούρα των Incels
Τα διαδικτυακά φόρουμ είναι ένας βασικός χώρος διαμόρφωσης και εξάπλωσης της κουλτούρας των incel. Ένα από τα πιο γνωστά ήταν το r/incels στο Reddit, το οποίο απαγορεύτηκε το 2017 λόγω προώθησης βίαιου περιεχομένου. Ερευνητές δημόσιας πολιτικής έχουν μελετήσει τέτοιες κοινότητες, καθώς χαρακτηρίζονται από μισογυνική ρητορική και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εξτρεμιστικές πεποιθήσεις.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 στο επιστημονικό περιοδικό Current Psychiatry Reports και κατατέθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής εντόπισε κοινές ιδεολογίες που συνδέουν τις κοινότητες των incel:
- Ιεραρχία βασισμένη στην εμφάνιση: Οι incels πιστεύουν ότι η εξωτερική εμφάνιση είναι ο καθοριστικός παράγοντας για τις σεξουαλικές σχέσεις και τη θέση κάποιου στην κοινωνία.
- Γυναικεία "υπεργαμία": Υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες είναι εξαιρετικά επιλεκτικές και χρησιμοποιούν τη σεξουαλικότητά τους για κοινωνική ανέλιξη.
- Αντίθεση στον φεμινισμό: Ο φεμινισμός θεωρείται η κύρια αιτία της σεξουαλικής αποτυχίας των incel, καθώς δίνει στις γυναίκες μεγαλύτερη ελευθερία στις σχέσεις τους.
Ορισμένα ακραία μέλη των incel κοινοτήτων προτείνουν "λύσεις" που περιλαμβάνουν τον εξαναγκασμό ή ακόμη και τη νομιμοποίηση του βιασμού, ενώ κάποιοι υποστηρίζουν την επιστροφή σε ένα αυστηρό πατριαρχικό σύστημα.
Η Σημασία του "Κόκκινου Χαπιού" και Άλλοι Όροι
Η κουλτούρα των incel είναι βαθιά συνδεδεμένη με την κουλτούρα του διαδικτύου και την αργκό που αναπτύσσεται σε διαδικτυακά φόρουμ. Ένα από τα βασικά σύμβολα είναι η έννοια του "κόκκινου χαπιού" (red pill), η οποία προέρχεται από την ταινία The Matrix (1999). Στην ταινία, ο πρωταγωνιστής Neo πρέπει να επιλέξει μεταξύ του μπλε χαπιού, που διατηρεί κάποιον σε κατάσταση άγνοιας, και του κόκκινου, που αποκαλύπτει την πραγματική φύση του κόσμου.
Για τους incels, το "κόκκινο χάπι" αντιπροσωπεύει την "αλήθεια" ότι οι γυναίκες ελέγχουν τη σεξουαλική ιεραρχία και αποκλείουν τους λιγότερο ελκυστικούς άνδρες. Η υιοθέτηση αυτής της πεποίθησης αναφέρεται ως being redpilled.
Επιπλέον, υπάρχει το "μαύρο χάπι" (black pill), που εκφράζει μια ακόμη πιο ακραία και νιχιλιστική οπτική, σύμφωνα με την οποία η κατάσταση των incels είναι μη αναστρέψιμη.
Άλλοι όροι της incel αργκό περιλαμβάνουν:
- Chads: Οι ελκυστικοί, αρρενωποί άνδρες που θεωρούνται κυρίαρχοι στην ανδρική κοινωνική ιεραρχία.
- Stacys: Οι ελκυστικές γυναίκες, οι οποίες θεωρούνται τόσο επιθυμητές όσο και υπεύθυνες για την απόρριψη των incels.
- Looksmaxxing: Η προσπάθεια βελτίωσης της εμφάνισης μέσω γυμναστικής, στυλιστικών επιλογών ή ακόμα και πλαστικών επεμβάσεων.
Η κοινότητα των incel παραμένει ένα αμφιλεγόμενο φαινόμενο, με πολλούς να ανησυχούν για τις επιπτώσεις της τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Παρόλο που ξεκίνησε ως μια απλή περιγραφή της ακούσιας αγαμίας, έχει εξελιχθεί σε έναν πολύπλοκο και, συχνά, επικίνδυνο διαδικτυακό κόσμο.
