Μία καλή ιδέα για απόδραση στη φύση αυτό το χειμερινό και ηλιόλουστο Σαββατοκύριακο είναι η ευρύτερη περιοχή της Καλαβασού, όπου μπορείτε να χαλαρώσετε δίπλα στα γαλήνια νερά της τεχνητής λίμνης, να διανυκτερεύσετε σε παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια με χαρακτήρα, να απολαύσετε φρέσκο ψάρι στα γειτονικά, παραθαλάσσια χωρια΄ καθώς και να περιηγηθείτε σε νεολιθικούς οικισμούς και σε παλιά μεταλλεία από όπου κάποτε περνούσε σιδηρόδρομος.
Το φράγμα
Το λιθόρριπτο, πανέμορφο και ίσως όχι πολύ γνωστό φράγμα της Καλαβασού, βρίσκεται περίπου πεντέμισι χιλιόμετρα βορειοδυτικά της κοινότητας. Η βροχερή περίοδος που διανύουμε είναι χωρίς αμφιβολία η καλύτερη εποχή για επίσκεψη στο μέρος, καθώς το τοπίο έχει πρασινίσει παντού και το νερό τρέχει άφθονο, φρέσκο και ορμητικό, απότοκο των πρόσφατων ευεργετικών βροχών. Με την πολύ ευχάριστη λοιπόν και αυξημένη ηλιοφάνεια που προβλέπεται για σήμερα και αύριο και που, όπως είναι γνωστό, μπορεί να αποδειχθεί σημαντικά αναζωογονητική και ωφέλιμη κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η περιπλάνησή σας στο γαλαζοπράσινο φυσικό τοπίο της Καλαβασού θα σας ανταμείψει με μια πανδαισία χρωμάτων, μυρωδιών και ήχων, τόσο στη γη όσο και στον ουρανό.
Σε ό,τι αφορά στο ίδιο το φράγμα, αξίζει να αναφερθεί ότι αν το χαζέψετε από μακριά, θα διαπιστώσετε ότι το σχήμα του θυμίζει καρδιά.
Η τεχνητή αυτή λίμνη έχει δομηθεί πάνω σε ποταμό που φέρει το όνομα Βασιλικός και βρίσκεται σε μια κοιλάδα, που κατά τα μεσαιωνικά χρόνια ήταν ένα πλούσιο, καταπράσινο δάσος, γεγονός που φέρεται να σχετίζεται και με την ίδια την ονομασία της Καλαβασού, καθότι η αρχαία ελληνική λέξη «βάσσα» σημαίνει δασώδης κοιλάδα.
Εάν και εφόσον εξασφαλιστεί άδεια από το Τμήμα Αλιείας, στο φράγμα μπορεί να πάει κανείς και για ψάρεμα αφού μέσα έχει αναπτυχθεί έντονη κινητικότητα από ψάρια όπως κυπρίνοι, κοκκινόφτεροι, κουνουπιέρες, λαυράκια, γατόψαρα και ηλιόψαρα. Να σημειωθεί ότι πέραν της ίδιας της Καλαβασού, πέντε ακόμη κοινότητες επωφελούνται αρδευτικά και όχι μόνο από το φράγμα, το Μαρώνι, το Ζύγι, ο Ψεματισμένος, το Μαρί και η Τόχνη.
Το φράγμα της Καλαβασού / Φώτο από @olya.cyprus/Instagram
Μεταλλεία και σιδηρόδρομος
Πέραν όμως της σαγήνης του φυσικού τοπίου, θα έχετε τη δυνατότητα να εξερευνήσετε και τη συναρπαστική ιστορία της περιοχής, όπου στο μακρινό παρελθόν λειτουργούσαν πέντε μεταλλεία και σιδηρόδρομος που μετέφερε το μετάλλευμα στο γειτονικό λιμάνι του Βασιλικού. Στην αρχαιότητα φαίνεται να υπήρχε και σύνδεση με το βασίλειο και λιμάνι της Αμαθούντας.
Σημαντική μεταλλευτική δραστηριότητα συνέβαινε στην περιοχή τόσο από τους Φοίνικες όσο και από τους Ρωμαίους. Σήμερα, τα απομεινάρια από τα βαγόνια και τις ράγες του παμπάλαιου σιδηροδρόμου είναι ένα σημείο ενδιαφέροντος που οπωσδήποτε πρέπει να ανακαλύψετε.
Ο παλιός σιδηρόδρομος. φώτο από @larnaca_city στο Ιnstagram
Ο αρχαιολογικός χώρος της Τέντας
Στον κατα τ’ άλλα ανιαρό αυτοκινητόδρομο μεταξύ της Λευκωσίας και της Λεμεσού, ένα από τα μοναδικά μάλλον σημεία που προσελκύουν τα βλέμματα είναι η λεγόμενη Τέντα της Καλαβασού, που είναι μια κυριολεκτική τέντα που προστατεύει αρχαιότητες από τον ήλιο και τη βροχή. Εκτός όμως από μια συμπαθητική εικόνα μέσα από το αυτοκίνητο, πρόκειται για έναν πολύ σημαντικό αρχαιολογικό χώρο, καθώς εκεί τοποθετείται πανάρχαιος γνωστός εποικισμός και λακκούβες από κολώνες από την νεολιθική εποχή, γύρω δηλαδή στα 7000 με 5200 π. Χ.) Τα αρχιτεκτονικά ερείπια φαίνεται να συμπίπτουν χρονολογικά με τα αντίστοιχα της Χοιροκοιτίας. Πρόκειται για μια φυσικά οχυρωμένη θέση στα δυτικά της πεδιάδας του ποταμού Βασιλικού που αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της πρώιμης μόνιμης εγκατάστασης πληθυσμών στο νησί μας.
Ο νεολιθικός οικισμός της Καλαβασού ανακαλύφθηκε το 1947 από τον γνωστό αρχαιολόγο Πορφύριο Δίκαιο ενώ το σημείο της Τέντας ανασκάφηκε στο πλαίσιο αρχαιολογικής αποστολής αμερικανικού πανεπιστημίου το 1976. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ο οικισμός αποτελείται από ένα σύνολο κτιρίων, με βασικό χαρακτηριστικό την κυκλική κάτοψη. Το πάνω μέρος των τοίχων ήταν κτισμένο από πηλό, άχυρο, πλίνθους και βότσαλα και το κάτω μέρος που φαίνεται με γυμνό μάτι μέχρι τις μέρες μας είναι λίθινο.
Οι στέγες φαίνεται να ήταν επίπεδες και οι νεκροί θάβονταν σε λάκκους που ανοίγονταν στο δάπεδο των οικιών ή σε ανοιχτό χώρο μεταξύ τους. Ενθουσιασμό ανάμεσα σε αρχαιολόγους και όχι μόνο σκόρπισε μια ιδιαίτερα σπάνια διακόσμηση ενός κτιρίου στον οικισμό όπου διακρίνονται δύο ανθρώπινες μορφές με υψωμένα χέρια.
Ο νεολιθικός οικισμός Τέντα θεωρείται από τους σημαντικότερους στην Ανατολική Μεσόγειο / Φώτο από @visit.kalavasos στο Ιnstagram
Πού να φάτε, πού να πιείτε και πού να μείνετε
Αυτή την περίοδο οι γνωστές ταβέρνες της Καλαβασού βρίσκονται υπό ανακαίνιση, αν ψάχνεστε συνεπώς για καλό φαγητό στην περιοχή δεν έχετε παρά να κατευθυνθείτε προς τα γειτονικά ψαροχώρια όπως είναι η Ακτή του Κυβερνήτη και το Ζύγι.
Σταθερή αξία αποτελεί, για παράδειγμα, η Ακτή Σωφρονίου στο Ζύγι όπου θα πάτε για να βιώσετε την αυθεντική εμπειρία της λαϊκής κυπριακής ψαροταβέρνας, που βρίσκεται σε υπερυψωμένο σημείο δίπλα στη θάλασσα με πανοραμική θέα στον απέναντι κόλπο και όπου προσφέρεται φρέσκο ψάρι και καλοφτιαγμένα θαλασσινά, που φτιάχνονται τόσο στη σχάρα όσο και στο τηγάνι. Γιατί όμως να μην δοκιμάσετε και το σπιτικό φαγητό στη ζεστή ταβέρνα της Λένιας που βρίσκεται μέσα στον οικιστικό πυρήνα του γειτονικού Ψεματισμένου. Υπέροχο φαγητό από υπέροχους ανθρώπους με άψογη εξυπηρέτηση.
Προτείνεται να δοκιμάσετε κουπέπια, ανθούς και βοδινό στιφάδο.
Cosy δωμάτιο με τζάκι στο Library hotel / φωτογραφία από τη σελίδα του ξενοδοχείου στο Facebook
Σε ό,τι αφορά στη διαμονή δεν μπορούμε παρά να αναφερθούμε στο σικάτο, κλασάτο, ζεστό και προσεγμένο Library hotel wellness retreatπου από μόνο του αποτελεί λόγο για να επιλέξεις την περιοχή. Τοποθετημένο στο κεντρικότερο σημείο της Καλαβασού, δίπλα από την πλατεία και απέναντι από την εκκλησία και με απίθανους εσωτερικούς αλλά και εξωτερικούς χώρους, με τζάκι, προσιτές τιμές, φιλική ατμόσφαιρα και όλες τις ανέσεις το Library αποτελεί την ιδανική επιλογή για διαμονή ολόχρονα, τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα.
Μία επιπλέον ενδιαφέρουσα επιλογή για διαμονή είναι τα Kalavasos View Traditional Apartments που πρόκειται για παραδοσιακά, παλιά και ανακαινισμένα σπίτια, με φολκλόρ επίπλωση, λεμονιές και μανταρινιές στην αυλή τους και μεγάλο πλεονέκτημα την πανοραμική θέα που προσφέρουν στο χωριό της Καλαβασού.
Στο ταβερνάκι της Λένιας στον Ψεματισμένο / φωτογραφία από τη σελίδα της ταβέρνας στο Facebook
Στενό δρομάκι στο χωριό της Καλαβασού / φωτογραφία από visit.kalavasos στο Instagram