Ανάμεσα στις υψηλότερες βουνοκορφές του νησιού, εκεί όπου το δάσος απλώνεται μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι σου και οι παραδοσιακοί οικισμοί περιτριγυρίζονται από ποταμούς και ρυάκια αντέχει στον χρόνο μια μονή που χρονολογείται δέκα σχεδόν αιώνες πίσω.
Το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού, όπως ονομάζεται, βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα βορειότερα του Σαϊτά και με την πλούσια και ταραχώδη ιστορία του στο πέρασμα των αιώνων ενδείκνυται αναμφίβολα για κατανυκτική και θρησκευτικού αλλά και ιστορικού ενδιαφέροντος επίσκεψη.
Σήμερα λειτουργεί ως ανδρικό μοναστήρι, ανοιχτό στο κοινό για φιλοξενία, ωστόσο μέχρι και πολύ πρόσφατα είχε διαφορετική χρήση. Ειδικότερα, για σειρά δεκαετιών και μέχρι τη δεκαετία του 50 λειτουργούσε ως ξενοδοχείο ενώ για πολύ καιρό στη σύγχρονη του ιστορία παρέμενε εγκαταλειμμένο και έρημο. Ευτυχώς, όχι πια.
Επικρατέστερη χρονολογικά εκδοχή για την εποχή που πρωτοιδρύθηκε ως μοναστήρι θεωρείται ο 11ος αιώνας, με την παλαιότερη μαρτυρία που υπάρχει για τη Μονή, να τοποθετείται κάπου στο 1468 στο πλαίσιο μιας επιστολής που είχε σταλεί προς τον τότε ηγούμενο της με το όνομα Γρηγόριος.
Αξιοθαύμαστο είναι το γεγονός ότι μέχρι και στις μέρες μας σώζεται εντός της μονής κτίσμα που ανάγεται στον μακρινό 16ο αιώνα, είναι δηλαδή περίπου πεντακοσίων ετών. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα ενός ρωσικής καταγωγής μοναχού, κατά την περίοδο της Οθωμανικής διοίκησης και συγκεκριμένα το 1753 το μοναστήρι είχε μόνο έναν ηγούμενο και δύο μοναχούς.
View this post on Instagram
Το 1878, τη χρονιά δηλαδή που η Κύπρος δόθηκε στους Βρετανούς, μεγάλη φωτιά κατέστρεψε το μοναστήρι και για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια εγκαταλείφθηκε. Πέραν της πυρκαγιάς, την εποχή εκείνη καταγράφηκαν κι αρκετές βεβηλώσεις και λεηλασίες του χώρου. Ο τελευταίος μονάχος του Μοναστηριού ονομαζόταν Ιωαννίκιος και το όνομα του αναγράφεται σε σταυρό που σώζεται με έτος κατασκευής το 1868 και σε δίσκο του 1883, τα οποία σήμερα βρίσκονται στην εκκλησία του γειτονικού χωριού Μονιάτης.
Το μέρος λειτούργησε ξανά ως μοναστήρι για τέσσερα μόνο χρόνια και το 1916 αποφασίζεται όπως μετατραπεί σε παραθεριστικό ξενοδοχείο, μιας και η τοποθεσία ανέκαθεν θεωρούνταν ιδανική για χαλάρωση και αναψυχή. Ως ξενοδοχείο λειτουργεί μέχρι και τη δεκαετία του 1950, που εγκαταλείφθηκε και πάλι, ώσπου τελικά φτάνουμε στο 2002 που μοναχοί από τον Μαχαιρά αποφασίζουν να το κατοικήσουν και πάλι. Στο ενδιάμεσο και συγκεκριμένα κατά τις δεκαετίες του 70, 80 και 90 το μέρος είχε λειτουργήσει ως κατασκηνωτικός χώρος.
Η επίσημη επαναλειτουργία του ως μοναστήρι έγινε στις 29 Αυγούστου του 2002. Το 2013 χτίστηκε καινούριος ναός αλλά και νέα πτέρυγα βοηθητικών κτιρίων.
View this post on Instagram
