Μαρία Καραμάνου
Η μητρότητα, για πολλούς Millennials, έχει μετατραπεί από παραδοσιακή επιδίωξη σε αντικείμενο προβληματισμού και αμφισβήτησης. Η κοινωνία, οι προσωπικές φιλοδοξίες και οι προκλήσεις της σύγχρονης ζωής επηρεάζουν τις αποφάσεις σχετικά με την απόκτηση παιδιών.
Σε μια εποχή έντονων κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών, η απόφαση για την απόκτηση παιδιών γίνεται πιο περίπλοκη από ποτέ. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τους φόβους και τις ανησυχίες γύρω από τη μητρότητα, μιλήσαμε με 15 γυναίκες Κύπριες Millennials. Οι εξομολογήσεις τους αποκαλύπτουν τις προκλήσεις και τις σκέψεις που συνοδεύουν την απόφαση για τη δημιουργία οικογένειας στη σύγχρονη εποχή. Από τους φόβους για την αλλαγή του εαυτού τους μέχρι την πίεση να ανταποκριθούν στις προσδοκίες της κοινωνίας, οι γυναίκες αυτές μοιράζονται τις αληθινές τους εμπειρίες και ανησυχίες με μερικές να αποκαλύπτουν, «Δεν θέλω να γίνω σαν την μητέρα μου», «Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να είμαι η μητέρα που θέλουν όλοι, χωρίς να χάσω τον εαυτό μου».
Οι εξομολογήσεις τους αποκαλύπτουν πολλά για την πραγματικότητα της σύγχρονης μητρότητας. Ας δούμε τι μας είπαν.
«Δεν θέλω να γίνω σαν την μητέρα μου». Έλενα 28 ετών
«Ανησυχώ για την απόκτηση παιδιών επειδή το κράτος δεν μπορεί να στηρίξει μια μονογονεϊκή οικογένεια. Η έλλειψη οικονομικής στήριξης κάνει δύσκολη την ανατροφή παιδιών από έναν μόνο γονέα». Σαββίνα 34 ετών
«Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να είμαι η μητέρα που θέλουν όλοι, χωρίς να χάσω τον εαυτό μου». Ράνια 32 ετών
«Ναι, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που με αγχώνουν σχετικά με την απόκτηση παιδιών και τη δημιουργία οικογένειας. Η υπογονιμότητα και η διατροφή είναι σημαντικά ζητήματα, ενώ η αβεβαιότητα στην εργασία και η οικονομική κρίση επιδεινώνουν την κατάσταση. Επίσης, η έλλειψη στέγης αποτελεί σοβαρό πρόβλημα που με προβληματίζει έντονα». Βίκυ 33 ετών
«Ανησυχώ για το πώς θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα οικονομικά και να προσφέρουμε στα παιδιά μας ό,τι χρειάζονται». Ελένη 28 ετών
«Η οικονομία και η ανάπτυξη επηρεάζουν την ασφάλεια μου, ενώ τα τρόφιμα και το περιβάλλον αποτελούν κρίσιμα ζητήματα τώρα για μένα. Επίσης, τα social media και οι συνέπειές τους και οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια, είναι σημαντικό». Κλειώ 29 ετών
«Η ακρίβεια στα καθημερινά έξοδα, οι έντονοι ρυθμοί της ζωής και η πίεση από την κοινωνία να τα καταφέρουμε σε όλα». Κατερίνα 32 ετών
«Χωρίς βοήθεια, ειδικά αν πρόκειται για μονογονεϊκή οικογένεια, η γυναίκα δεν μπορεί να δουλέψει και να συντηρήσει την οικογένεια». Λύδα 28 ετών
«Ανησυχώ για την απόκτηση παιδιών λόγω της ανεπάρκειας του εκπαιδευτικού συστήματος. Το σύστημα δεν προετοιμάζει σωστά τα παιδιά για τις προκλήσεις του κόσμου». Στέφανη 38 ετών
«Δεν θα είμαι αρκετά έτοιμη να αντιμετωπίσω τις προκλήσεις που θα προκύψουν» Αμαλία 29 ετών
«Βεβαίως και υπάρχουν. Πολλοί μάλιστα, με τον κυριότερο παράγοντα να είναι το οικονομικό, το εξαιρετικά μικρό διάστημα μητρότητας που δικαιούμαστε μετά τη γέννα και γενικά η έλλειψη στήριξης της κοινωνίας στις νεαρές μητέρες. Ωστόσο, όταν έρθει η ώρα είμαι σίγουρη πως θα ανταπεξέλθω. Εμείς οι γυναίκες είμαστε πιο δυνατές απ’ ότι νομίζουμε». Αντριάνα 28 ετών
«Έχω ακούσει τόσα πολλά για τις δυσκολίες που με γεμίζουν αβεβαιότητα για το αν θα μπορέσω να τα καταφέρω». Έλενα 32 ετών
«Η καριέρα μου είναι πολύ σημαντική για μένα και φοβάμαι ότι αν αποκτήσω παιδιά, θα πρέπει να κάνω πίσω επαγγελματικά. Οι απαιτήσεις της δουλειάς είναι πολλές και δεν ξέρω αν θα μπορέσω να τις ισορροπήσω με την οικογενειακή ζωή». Γιάννα 40 ετών
«Βλέποντας τις μαμάδες influencers νιώθω πίεση να είμαι η τέλεια μαμά. Αμφιβάλλω αν θα μπορέσω ποτέ να ανταποκριθώ στις προσδοκίες». Μαρία 28 ετών
«Το να φέρω ένα παιδί στον κόσμο σε τέτοιες συνθήκες με γεμίζει άγχος». Χρύσια 35 ετών
Ο Ρόλος των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των αντιλήψεων των Millennials για τη μητρότητα. Οι πλατφόρμες όπως το TikTok, το Instagram και το YouTube είναι γεμάτες από περιεχόμενο που παρουσιάζει τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές πλευρές της μητρότητας. Βίντεο όπως «The List», όπου η λίστα περιλαμβάνει εκατοντάδες λόγους για να μην κάνεις παιδιά, δείχνουν πόσο εύκολο είναι να διαδοθεί και να επηρεάσει απόψεις σχετικά με την απόκτηση παιδιών.
Οι μαμάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά παρουσιάζουν μια ιδανική εικόνα της μητρότητας. Φωτογραφίες με χαρούμενες οικογενειακές στιγμές, παιδιά που γελούν και δημιουργικά παιχνίδια στο σπίτι γεμίζουν τις οθόνες μας. Αυτές οι εικόνες μπορούν να είναι πολύ ενθαρρυντικές και να προσφέρουν στήριξη σε άλλες μητέρες που αναζητούν θετικά πρότυπα.
Ωστόσο, η καχυποψία των Millennials προς αυτές τις εικόνες έχει αυξηθεί. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτές οι «τέλειες» μητέρες δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. Θεωρούν ότι οι γυναίκες που παρουσιάζουν τόσο χαρούμενες και ξέγνοιαστες ζωές είναι είτε υποκρίτριες είτε διαθέτουν οικονομική άνεση που τους επιτρέπει να πληρώνουν για βοήθεια στο σπίτι, όπως νταντάδες και καθαρίστριες.
Τα τελευταία 60 χρόνια, η αντίληψη για τη μητρότητα έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές. Οι γυναίκες έχουν χωριστεί σε δύο κύριες κατηγορίες: στις επαγγελματίες μητέρες που προβάλλουν την ιδανική εικόνα της μητρότητας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις ειλικρινείς γυναίκες που εκφράζουν τις αμφιβολίες και τους προβληματισμούς τους για τη μητρότητα.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτή τη γενιά, ας εξετάσουμε μερικές βασικές πτυχές που επηρεάζουν τις αντιλήψεις τους για τη μητρότητα.
Η οικονομική κατάσταση παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις αποφάσεις των Millennials για τη δημιουργία οικογένειας. Μετά από μια μακρά περίοδο οικονομικής αστάθειας και την επίπτωση της παγκόσμιας πανδημίας, πολλοί νέοι ενήλικες βρίσκονται σε οικονομική αβεβαιότητα. Το κόστος της ανατροφής ενός παιδιού είναι υψηλό, και η προοπτική μιας σταθερής καριέρας φαίνεται μακρινή για αρκετούς. Η ανησυχία για την κάλυψη των βασικών αναγκών της οικογένειας είναι ένας από τους λόγους που καθυστερούν ή αποφεύγουν τη μητρότητα.
Οι Millennials αναζητούν την αυτοπραγμάτωση και την επαγγελματική επιτυχία πριν να δεσμευτούν σε οικογενειακές υποχρεώσεις. Η αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ καριέρας και προσωπικής ζωής είναι σημαντική, και η απόκτηση παιδιών θεωρείται πολλές φορές εμπόδιο σε αυτήν την προσπάθεια. Οι γυναίκες, ειδικότερα, αντιμετωπίζουν την πρόκληση της ισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής ανόδου και των μητρικών καθηκόντων, κάτι που τις οδηγεί σε προβληματισμούς για το πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να γίνουν μητέρες.
Οι κοινωνικές αλλαγές και οι νέες αντιλήψεις για την οικογένεια έχουν επηρεάσει τις απόψεις των Millennials. Οι παραδοσιακές οικογενειακές δομές αμφισβητούνται, και οι εναλλακτικές μορφές οικογένειας γίνονται ολοένα και πιο αποδεκτές. Η υιοθέτηση, η συνεπιμέλεια, και οι μονογονεϊκές οικογένειες αποτελούν πλέον εναλλακτικές επιλογές που εξετάζουν οι νέοι.
Οι Millennials είναι καλά ενημερωμένοι για τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που συνοδεύουν τη μητρότητα. Η εγκυμοσύνη, ο τοκετός, και η ανατροφή των παιδιών απαιτούν θυσίες και σωματική και ψυχική αντοχή. Οι ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές αλλαγές, την κλιματική κρίση και το μέλλον του πλανήτη προσθέτουν ένα επιπλέον στρώμα προβληματισμού για την απόκτηση παιδιών.
