newsroom must
Από τις 9 Μαρτίου 2020 οπότε και η πανδημία έφθασε στην Κύπρο με τον Υπουργό Υγείας, Κωνσταντίνο Ιωάννου να ανακοινώνει δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα covid-19, μέχρι το πρώτο lockdown που εξήγγειλε σε διάγγελμα του στις 23 Μαρτίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, φθάνουμε στις 8 Ιανουαρίου 2021. Το δεύτερο πιο «χαλαρό» lockdown με τα νέα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί συνοδεύεται από πρωτοφανή αριθμό ημερήσιων κρουσμάτων, αυξημένους θανάτους και πληρότητες στους θαλάμους νοσηλείας για covid 19 που αναγκάζουν τις αρχές να εντείνουν την προσπάθεια για αναχαίτιση του ιού που έχει πλέον αναζωπυρωθεί.
Τα κομβικά σημεία των περιοριστικών μέτρων
Στις 8 Απριλίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανακοινώνει την παράταση μέχρι τις 30 Απριλίου των μέτρων που έχουν κατά καιρούς αποφασιστεί για περιορισμό των επιπτώσεων του κορωνοϊού, ενώ στις 24 Απριλίου παρατείνεται η απαγόρευση πτήσεων στα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου μέχρι τις 17 Μαΐου. Στις 4 Μαΐου, η Κύπρος εισέρχεται στην πρώτη φάση χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων και ο κόσμος αρχίζει να επαναδραστηριοποιείται σιγά-σιγά. Στις 21 Μαΐου επιστρέφουν στα σχολεία όλες οι βαθμίδες εκπαίδευσης. Στις 19 Μαΐου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την ενεργοποίηση του σχεδιασμού για τη δεύτερη φάση χαλαρώσεων, ενώ στις 22 Μαΐου, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την έναρξη πτήσεων από δύο ομάδες χωρών από τις 9 Ιουνίου και σε δύο φάσεις, καθώς και την έναρξη της λειτουργίας των ξενοδοχείων από την 1η Ιουνίου. Στις 5 Ιουνίου, η Κύπρος εισέρχεται στην τρίτη φάση χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων. Στις 9 Ιουνίου επαναλειτουργούν τα αεροδρόμια της Κύπρου υπό νέους κανονισμούς.
Στις 14 Σεπτεμβρίου, κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες με εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων επέστρεψαν πίσω στα θρανία τους πέραν των 107.000 μαθητών όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων σε όλα τα σχολεία της ελεύθερης Κύπρου.
Τα σημεία αναφοράς του πρώτου lockdown
Την Τετάρτη, 11 Μαρτίου 2020 ο Υπουργός Υγείας εκδίδει το πρώτο Διάταγμα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Σύμφωνα με το διάταγμα, μέχρι και την 31η Μαρτίου 2020, απαγορευόταν η συγκέντρωση και η παραμονή στον ίδιο, ενιαίο κλειστό χώρο, ιδιωτικής ή δημόσιας χρήσεως, πέραν των 75 ατόμων συνολικά.
Τα αυστηρότερα μέτρα και η καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας τέθηκαν σε εφαρμογή έπειτα από το διάγγελμα του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 24 Μαρτίου 2020.
Όπως ίσχυσε με το διάταγμα του Υπουργού Υγείας, οι μετακινήσεις από τις 6 το πρωί της 24ης Μαρτίου μέχρι το πρωί της 13ης Απριλίου 2020 απαγορεύτηκαν. Οι εξαιρέσεις αφορούσαν σε μετάβαση από και προς τους χώρους εργασίας, καθώς και για σκοπούς εργασίας, σε απόλυτα αναγκαίες επισκέψεις σε κρατικές υπηρεσίες, υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα και της τοπικής αυτοδιοίκησης και μετακινήσεις για αγορά ή προμήθεια αγαθών/υπηρεσιών πρώτης ανάγκης από και προς επιχειρήσεις/υπηρεσίες, των οποίων η λειτουργία δεν είχε ανασταλεί, σε επίσκεψη σε ιατρό ή για αιμοδοσία ή μετάβαση σε φαρμακείο, μετάβαση σε τράπεζα, στο μέτρο που δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική συναλλαγή, διακίνηση για παροχή βοήθειας σε συγγενικά πρόσωπα και/ή συμπολίτες μας που αδυνατούν να αυτοεξυπηρετηθούν ή σε ομάδες που οφείλουν να αυτοπροστατευθούν ή ευρίσκονται σε αυτοπεριορισμό ή/και σε χώρους υποχρεωτικού περιορισμού (καραντίνα), σε συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού που μεταβαίνουν σε τελετές, όπως κηδείες, γάμους και βαφτίσεις και δεν υπερέβαιναν τον αριθμό των 10 προσώπων καθώς και για μετακινήσεις για σωματική άσκηση ή για τις ανάγκες κατοικίδιου ζώου.
Είχαν κλείσει πάρκα,παιδότοποι, ανοιχτοί χώροι αθλήσεως, δημόσιοι χώροι συναθροίσεων, μεταξύ άλλων, πλατείες, φράγματα,εκδρομικοί χώροι, παραλίες, μαρίνες. Επιπλέον είχε ανασταλεί η λειτουργία λαϊκών αγορών, οι εργασίες σε εργοτάξια ενώ απαγορεύθηκε η προσέλευση πολιτών σε χώρους θρησκευτικής λατρείας. Η λειτουργία όλων των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου αναστάληκε με εξαιρέσεις.
Η λειτουργία των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου τροφίμων και ποτών (υπεραγoρές, παντοπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία, φρουταγορές, κάβες), φαρμακείων, περιπτέρων συνεχίστηκε κανονικά.
Στις 30 Μαρτίου, ο Υπουργός Υγείας ανακοίνωσε αυστηρότερα μέτρα περιορισμού όπως κατ’ εξαίρεση διακίνηση μόνο μια φορά την ημέρα με την αποστολή sms, χρήση εντύπου μόνο για άτομα άνω των 65, αύξηση της ποινής για παράβαση των μέτρων σε €300, απαγόρευση συνάξεων σε οικίες εκτός από όσους διαμένουν σε αυτά, καθώς και καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας από 21:00 μέχρι τις 06:00 πέραν από τους εργαζόμενους που κατείχαν ειδικό έντυπο.
Το πιο «χαλαρό» lockdown
Η κυβέρνηση προτίμησε να μην υιοθετήσει το σκληρό lockdown του Μαρτίου λαμβάνοντας υπόψη τα οικονομικά δεδομένα που ισχύουν. Αντί για καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας, παραμένει η απαγόρευση από τις 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, ενώ απαγορεύονται οι συναθροίσεις, δημόσιες ή κοινωνικές εκδηλώσεων (ανεξαρτήτως χώρου ιδιωτικού ή δημόσιου, εσωτερικού ή εξωτερικού). Όπως και τον Απρίλιο συνεχίζει να ισχύει η απαγόρευση συναθροίσεων σε υπαίθριους δημόσιους χώρους, όπως πλατείες, φράγματα, εκδρομικούς χώρους, μαρίνες, κτλ, εκτός για σκοπούς φυσικής άθλησης σε πάρκα, γραμμικά πάρκα και παραλίες, νοουμένου ότι δεν υπερβαίνουν τα δύο άτομα.
H αποστολή SMS στη γραμμή του 8998 που είχε καταργηθεί στις 21 Μαΐου 2020 επιστρέφει πλέον σε μια πιο «χαλαρή» μορφή καθώς από την Κυριακή, 10 Ιανουαρίου 2020, στις 5 το πρωί και μέχρι τις 31 Ιανουαρίου τα μεσάνυχτα οι μετακινήσεις θα γίνονται μόνο με γραπτό μήνυμα μέχρι δύο γραπτά μηνύματα την ημέρα ανά άτομο.
Η μετακίνηση προσώπων κατά τις ώρες απαγόρευσης της κυκλοφορίας επιτρέπεται για τους ακόλουθους λόγους:
• για σκοπούς εργασίας από και προς τους χώρους εργασίας με την παρουσίαση του Εντύπου Α, συμπληρωμένο και υπογεγραμμένο από τον εργοδότη.
• για σκοπούς αδήριτης και επείγουσας ανάγκης, δηλαδή για μετάβαση σε ιατρικό κέντρο ή νοσηλευτήριο ή φαρμακείο ή κτηνίατρο για επείγοντα ιατρικά περιστατικά και για μετάβαση για παροχή επείγουσας βοήθειας σε άτομα που αδυνατούν να αυτό-εξυπηρετηθούν ή που οφείλουν να αυτό-προστατευθούν.
Η μετακίνηση χωρίς αποστολή sms επιτρέπεται:
• για διακίνηση ατόμων με αναπηρία και ατόμων που εμπίπτουν στο φάσμα του αυτισμού, μαζί με τον συνοδό τους.
• για βόλτα για τις ανάγκες κατοικίδιου ζώου, νοουμένου ότι θα περιορίζεται στην περιοχή που γειτονιάζει με την οικία (σε ακτίνα 500 μ. από την κατοικία τους) και εφόσον δεν υπερβαίνουν τα δύο άτομα, εξαιρουμένων των ανήλικων τέκνων που συνοδεύονται από τους γονείς τους.
• για μεταφορά ανήλικων παιδιών από και προς τους βρεφικούς, βρεφονηπιοκομικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία, προδημοτική και ειδική εκπαίδευση.
Σε ότι αφορά στα εργοτάξια και οι άλλες επιχειρήσεις με συναφή δραστηριοποίηση συνεχίζουν τη λειτουργία τους τηρουμένων των υγειονομικών πρωτοκόλλων, ενώ κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown με το σχετικό διάταγμα στις 30 Μαρτίου 2020, οι εργασίες σε εργοτάξια όπου υπήρχε υπάρχει ταυτόχρονη είχαν ανασταλεί.
Τα ξενοδοχεία είχαν κατεβάσει ρολά μέχρι τις 30 Απριλίου. Σήμερα με βάση τα νέα μέτρα, τα ξενοδοχεία/τουριστικά καταλύματα λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο για τη φιλοξενία ατόμων που δεν έχουν τη μόνιμη διαμονή τους στην Κύπρο, ενώ δεν επιτρέπονται οι κρατήσεις για πρόσωπα που διαμένουν μόνιμα στο νησί.
Αναλυτικά οι επιχειρήσεις που παραμένουν ανοικτές από τις 10 Ιανουαρίου:
- επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου τροφίμων και ποτών (υπεραγορές, παντοπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, φούρνοι, αρτοποιεία,ζαχαροπλαστεία, φρουταγορές, κάβες, περίπτερα, μίνι μάρκετ, προϊόντων καπνού) χωρίς τη χρήση τραπεζοκαθισμάτων,
- φαρμακεία,
- ιδιωτικές επιχειρήσεις υγείας (κλινικά εργαστήρια),
- πρατήρια καυσίμων,
-επιχειρήσεις και εργαστήρια αναπηρικών και ορθοπεδικών ειδών,
- επιχειρήσεις και εργαστήρια ιατρικών και βιομηχανικών αερίων και μηχανημάτων,
- επιχειρήσεις και εργαστήρια οπτικών,
- επιχειρήσεις πώλησης ακουστικών βαρηκοΐας,
-επιχειρήσεις ιατρικού εξοπλισμού και ιατρικών αναλωσίμων,
-επιχειρήσεις που εμπορεύονται ανταλλακτικά και εξαρτήματα αυτοκινήτων,
- επιχειρήσεις πώλησης ελαστικών,
- επιχειρήσεις εμπορίας και επισκευής ποδηλάτων,
- επιχειρήσεις καθαρισμού οχημάτων, μόνο για καθαρισμό του εξωτερικού μέρους του οχήματος,
-συνεργεία αυτοκινήτων και μοτοσικλετών,
- καθαριστήρια,
-επιχειρήσεις παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και υπηρεσιών μεταφορών (κούριερ),
- επιχειρήσεις πώλησης ζωοτροφών ή κτηνιατρικών φαρμάκων,
- επιχειρήσεις πώλησης, περιποίησης και διατροφής ζώων συντροφιάς,
- επιχειρήσεις των τηλεπικοινωνιακών παροχών, κατά το μέρος που αφορά υπηρεσίες πληρωμής, μεταφοράς λογαριασμών, ανανέωσης υπολοίπου, επισκευής και αντικατάστασης κινητών συσκευών,
- επιχειρήσεις εμπορίας φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και γεωργικών φαρμάκων, υλικών ή εξοπλισμού,
- φυτώρια και ανθοπωλεία,
- λαϊκές αγορές τροφίμων με λειτουργία στο 50% της χωρητικότητάς τους και τηρουμένης απόστασης του 1.5 μέτρου μεταξύ των προσώπων και τηρουμένων των κατευθυντήριων οδηγιών του Υπουργείου Υγείας.
Οι επιχειρήσεις που κλείνουν από τις 10 Ιανουαρίου σύμφωνα με το διάταγμα του Υπ. Υγείας
- Αναστέλλεται η λειτουργία των πολυκαταστημάτων, εξαιρουμένων των υπεραγορών εντός των πολυκαταστημάτων αυτών,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των εμπορικών κέντρων, εξαιρουμένων των υπεραγορών εντός των κέντρων αυτών.
- Αναστέλλεται η λειτουργία των πολυκαταστημάτων, εξαιρουμένων των υπεραγορών εντός των πολυκαταστημάτων αυτών,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των εμπορικών κέντρων, εξαιρουμένων των υπεραγορών εντός των κέντρων αυτών,
- Αναστέλλεται η διεξαγωγή συνεδρίων, εμπορικών και εικαστικών εκθέσεων, συνελεύσεων, κλπ, (ωγ) Αναστέλλεται η λειτουργία των επιχειρήσεων τυχερών παιγνίων και στοιχημάτων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των καζίνο,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των κολυμβητηρίων, εξαιρούμενης της χρήσης από πρόσωπα με αναπηρίες για θεραπευτική άσκηση,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των γυμναστηρίων, σχολών χορού, καθώς και σχολών άλλων αθλημάτων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία αρχαιολογικών χώρων, μουσείων, ιστορικών χώρων,
- Απαγορεύεται η πλανοδιοπώληση και τα παζαράκια,
- Αναστέλλεται η λειτουργία κομμωτηρίων, κουρείων, κέντρων αισθητικής και κέντρων δερματοστιξίας,
- Αναστέλλεται η λειτουργία των νυχτερινών κέντρων, χώρων δεξιώσεων, δισκοθηκών, κέντρων διασκέδασης και μουσικοχορευτικών χώρων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία υπαίθριων και κλειστών θεάτρων, αμφιθεάτρων, κινηματογράφων και αιθουσών θεαμάτων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία υπαίθριων και κλειστών παιδότοπων, λούνα παρκ και θεματικών πάρκων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία αθλητικών ομίλων, πολιτιστικών ομίλων, σωματείων και συλλόγων, (ων) Αναστέλλεται η λειτουργία ζωολογικών κήπων και ζωολογικών πάρκων,
- Αναστέλλεται η λειτουργία Σχολών Οδηγών
Εξ αποστάσεως εκπαίδευση στα σχολεία
Με βάση τα νέα μέτρα, η εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες θα γίνεται μέσω εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Σε περιπτώσεις όπου απαιτείται η φυσική παρουσία φοιτητών για σκοπούς διεξαγωγής εργαστηριακών μαθημάτων για προετοιμασία των φοιτητών για εξετάσεις σε Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, τα εργαστηριακά μαθήματα διενεργούνται με φυσική παρουσία, με την τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Ωστόσο, βρεφικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, νηπιαγωγεία, προδημοτική και ειδική εκπαίδευση παραμένουν σε λειτουργία σύμφωνα με τα πρωτόκολλα που έχουν εκδοθεί από τα αρμόδια Υπουργεία Εργασίας και Παιδείας.
Τα φροντιστήρια και τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά κέντρα παραμένουν κλειστά και η εκπαίδευση γίνεται διαδικτυακά μέσω τηλεκπαίδευσης/εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί που προσφέρουν κατ’ οίκον μαθήματα ή ιδιαίτερα (εκπαιδευτικός και ένας μαθητής) θα πρέπει να εφαρμόσουν τηλεκπαίδευση/εξ αποστάσεως εκπαίδευση για την περίοδο που θα βρίσκονται σε ισχύ τα μέτρα.
