Η Καθημερινή
Το κλείσιμο δύο σχολείων, ένα στη Λευκωσία και ένα στη Λεμεσό, μπορεί να θεωρηθεί ως η κορυφή του παγόβουνου στο πρωταρχικό ζητούμενο των προσπαθειών περιορισμού της πανδημίας, στην παρούσα φάση. Η ενεργοποίηση του πλάνου δράσης για κλείσιμο σχολικών μονάδων όπου εντοπίζεται αλυσίδα διασποράς του ιού, έρχεται αφενός να επισκιάσει τη γενικότερη θετική επιδημιολογική εικόνα με μείωση των νέων κρουσμάτων και του αριθμού των νοσηλειών και αφετέρου να κάνει πράξη τους αρχικούς φόβους που ήθελαν τα σχολεία ως τον αδύναμο κρίκο στις προσπάθειες που καταβάλλονται. Συμπέρασμα που προκύπτει και από τα στοιχεία που έδωσε η ιχνηλάτηση στις δύο συγκεκριμένες σχολικές μονάδες και σχετίζονται άμεσα με τα κενά που υπάρχουν στον επαρκή υγειονομικό έλεγχο, μικρών ηλικιών του πληθυσμού τόσο με τον εμβολιασμό όσο και με τα τεστ. Στη Λεμεσό η ιχνηλάτηση έδειξε 35 νέα κρούσματα εντός του σχολείου που αφορούσαν μαθητές και προσωπικό. Τα 12 από αυτά αφορούν μαθητές της πρώτης τάξης Δημοτικού και όπως διαφάνηκε η διασπορά έγινε εντός της τάξης. Ωστόσο, το πλέον ανησυχητικό είναι οι διαπιστώσεις από την ιχνηλάτηση σε σχέση με κρούσματα που εντοπίστηκαν σε άλλα τμήματα. Η ομάδα ιχνηλάτησης κατέληξε στο συμπέρασμα πως η μετάδοση των 12 κρουσμάτων έγινε εξωσχολικά είτε από συγγενικά πρόσωπα των μαθητών, που μολύνθηκαν, είτε από φιλικά τους πρόσωπα, που συμμετέχουν σε εξωσχολικές εκπαιδευτικές και κοινωνικές δραστηριότητες. Επίσης, πιστεύεται, και αυτό είναι που προκαλεί προβληματισμό στους ειδικούς για το πλαίσιο υγειονομικών ελέγχων στα δημοτικά, πως κάποια άτομα από την αλυσίδα διασποράς του ιού, ενώ είχαν παρουσιάσει συμπτώματα συνέχισαν τις καθημερινές σχολικές τους δραστηριότητες.
Πρόβλημα οι κάτω των 18
Ενώ σε άλλες περιπτώσεις άλλων ομάδων του πληθυσμού το πλαίσιο υγειονομικών ελέγχων θα επέτρεπε άμεσες και δραστικές παρεμβάσεις, στην περίπτωση των δημοτικών σχολείων, εκ των πραγμάτων, περιορίσθηκαν σε απομόνωση των περιστατικών, κλείσιμο των μονάδων και μια ισχυρή σύσταση για πιο αυστηρή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Και αν στις δυο περιπτώσεις των δημοτικών, με τον ένα ή άλλο τρόπο, εντοπίσθηκε η αλυσίδα διασποράς του ιού, οι ειδικοί δεν αποκλείουν το πρόβλημα να διογκωθεί στο άμεσο μέλλον εάν δεν υπάρξουν δραστικά μέτρα και για ηλικίες κάτω των 12 ετών. Η απουσία υποχρεωτικού επιδημιολογικού ελέγχου σε μαθητές των δημοτικών σχολείων θεωρείται ένα από τα βασικά προβλήματα που υπάρχουν στον περιορισμό διασποράς του ιού. Επί του προκειμένου, χαρακτηριστικά όσα έλεγαν στην «Κ» πηγές κοντά στην ομάδα διαχείρισης της πανδημίας. «Τα πιο πολλά κρούσματα, μακράν σε αριθμό, αφορούν ηλικίες κάτω των 18 ετών. Τα νεαρά άτομα με βάση τα στοιχεία είναι αυτά που συνεχίζουν να διατηρούν την πανδημία». Όπως αξιολογείται από την ομάδα διαχείρισης δύο είναι τα ζητήματα που αυτή την περίοδο παρακολουθούνται με ιδιαίτερη προσοχή και αναλόγως των εξελίξεων ενδεχομένως να πιέσουν για αποφάσεις. Πρώτον, η μεγάλη διασπορά του ιού σε χώρες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη όπως οι χώρες της Βαλτικής, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Με το δεδομένο αυτό οι ειδικοί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θεωρούν πως ο ιός, το επόμενο διάστημα, θα κινηθεί μεταξύ ανεμβολίαστων ενηλίκων που στην περίπτωση της Κύπρου το ποσοστό είναι μικρό. Δεύτερον, στους ανεμβολίαστους κάτω των 12 ετών, που είναι το μεγαλύτερο ποσοστό, και η κατηγορία εκείνη που μετατρέπει στα σχολεία σε χώρους διασποράς του ιού. Οι ανησυχίες που εκφράζονται φαίνονται ξεκάθαρα και στα στοιχεία της πρόσφατης εθνικής αναφοράς των τελευταίων 14 ημερών για την κατανομή των νέων κρουσμάτων ανά ηλικιακή ομάδα. Από τις 1.345 περιπτώσεις COVID19 οι 299 αφορούν βρέφη, παιδιά και εφήβους 0-19 ετών (22,2%), 886 ενήλικες ηλικίας 20-59 ετών (65,9%), 160 άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω (11,9%). Οι ειδικοί θεωρούν πως η αχίλλειος πτέρνα των δημοτικών σχολείων είναι οι υγειονομικοί έλεγχοι, οι όποιοι γίνονται μόνο με τη συγκατάθεση των γονέων. Όπως έχει παρατηρηθεί από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και φαίνεται στον πίνακα των ημερήσιων αναφορών για την πανδημία, το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών δεν ελέγχεται, διότι δεν υπάρχει η συγκατάθεση των γονέων.
Εμβολιασμός κάτω των 12 ετών
Το επόμενο διάστημα οι ειδικοί θα βρεθούν ενώπιον σοβαρών αποφάσεων-εισηγήσεων για διαφοροποίηση του υφιστάμενου πλαισίου υγειονομικών ελέγχων στα δημοτικά σχολεία. Ωστόσο, το πρώτο βήμα που αναμένεται να γίνει θα αφορά τον εμβολιασμό ατόμων μέχρι 12 ετών, κάτι που απασχολεί ήδη σε επιστημονικό αλλά και πολιτικό επίπεδο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. Εν προκειμένω, το πλαίσιο θα καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) το πράσινο φως του οποίου αναμένουν οι ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και η Κύπρος. Την αναγκαιότητα αύξησης των εμβολιαστικών ποσοστών ως καθοριστικό εργαλείο αντιμετώπισης της πανδημίας τόνισαν στο 4ο Digital Agenda Cyprus Summit τόσο η Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου όσο και η Ζωή Πανά, μέλος της Συμβουλευτικής Ομάδας. Όπως ειπώθηκε, τo επόμενο διάστημα αναμένονται εξελίξεις υπό το πρίσμα της αξιολόγησης του φακέλου που έχει καταθέσει η Pfizer και αφορά εμβόλιο mRNa για παιδιά από 5 έως 12 ετών. Τόσο η κα Κυριακίδου όσο και η κα Πανά τόνισαν την ανάγκη εμβολιασμού των μικρών ηλικιών σε μια προσπάθεια αναχαίτισης της διασποράς του ιού εντός των οικογενειών.
