Μαρία Καραμάνου
Καθώς η επικερδής βιομηχανία της γρήγορης μόδας συνεχίζει να αυξάνεται εκθετικά, το ίδιο συμβαίνει και με μια τεράστια περιοχή απορριμμάτων, που καταλαμβάνει την έρημο Ατακάμα στη Χιλή. Αυτό το βουνό από αχρησιμοποίητα ρούχα μετρά περίπου 60.000 τόνους και μπορεί πλέον να παρατηρηθεί ακόμη και από το διάστημα.
By purchasing a $44 Existing Image at 50 cm resolution, we can confirm the giant clothes pile in the desert of Chile exists and is growing. https://t.co/47SssKPdtI pic.twitter.com/RlfUSBWbu9
— SkyFi (@SkyfiApp) May 10, 2023
Η εικόνα που αποτυπώνεται από δορυφόρο αποκαλύπτει την τεράστια έκταση της χωματερής, σε σύγκριση με την γειτονική πόλη Iquique, η οποία έχει πληθυσμό 191.468 κατοίκων. Η χωματερή της Ατακάμα, που βρίσκεται λίγο πιο απομακρυσμένη από τις πιο φτωχές περιοχές του Iquique, έχει φθάσει σε τέτοια επίπεδα απόβλητων, που οι Ηνωμένες Εθνικές έχουν αναγνωρίσει την κατάσταση ως "περιβαλλοντική και κοινωνική έκτακτη ανάγκη" για τον πλανήτη.
Κάθε χρόνο, περίπου 59.000 τόνοι ρούχων από την Ευρώπη, την Ασία και τη Βόρεια Αμερική φθάνουν στη βόρεια Χιλή. Αρκετό μέρος αυτών των ρούχων αγοράζεται για την αγορά μεταχειρισμένων ειδών. Όμως, ό,τι δεν μπορεί να βρει νέο αγοραστή στον δεύτερο κύκλο, καταλήγει σε χωματερές όπως αυτή. Αυτή η πρακτική απελευθερώνει επιβλαβείς ρύπους στην ατμόσφαιρα και στα υπόγεια ύδατα.
Μία από τις αιτίες του προβλήματος είναι ότι το Iquique ανήκει σε μια από τις πολλές αφορολόγητες ζώνες της Χιλής. Σε αυτές τις περιοχές δεν επιβάλλονται δασμοί, φόροι ή τέλη, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα οι εισαγωγείς να προτιμούν να απορρίπτουν τα ανεπιθύμητα ρούχα παρά να αντιμετωπίζουν το κόστος μεταφοράς τους έξω από αυτήν την περιοχή.
Παρά την ύπαρξη ενός νόμου του 2016 που καθιστά τους εμπόρους υπεύθυνους για τα απόβλητα, αυτός δεν ισχύει για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Αυτή η κενότητα στον νομοθετικό πλαίσιο καθιστά σχετικά εύκολο για τα fast fashion brands να εγκαταλείπουν τα προϊόντα τους σε τεράστιες σωρούς, με αποτέλεσμα αυτοί να γίνονται τοξικοί. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ρούχα από πλαστικό, για παράδειγμα, απαιτούν τουλάχιστον 200 χρόνια για να βιοαποικοδομηθούν, επιδεινώνοντας το πρόβλημα.
Ένα επιπλέον πρόβλημα αφορά την έρημο Ατακάμα, η οποία ανήκει στις πιο ξηρές περιοχές του κόσμου. Η ακραία ξηρασία της έχει κάνει την τοποθεσία αυτή τη βάση για επιστημονικές έρευνες σχετικά με τον Άρη από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία και τη NASA. Ωστόσο, λόγω της ακραίας ξηρασίας και των σωρών από απορρίμματα που συγκεντρώνονται εκεί, συχνά εκδηλώνονται πυρκαγιές που μπορούν να διαρκέσουν εβδομάδες.
Τον Ιούνιο του 2022, αυτός ο συνδυασμός προκάλεσε μια πολύ σοβαρή καταστροφή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τοξικά αέρια που προέρχονταν από την καύση των συνθετικών ινών των ρούχων εκπέμπονταν στην ατμόσφαιρα. Αυτό οδήγησε στη μόλυνση των γειτονικών περιοχών του Iquique και ανάγκασε τους κατοίκους να παραμείνουν σε κλειστούς χώρους, δημιουργώντας μια άνευ προηγουμένου κατάσταση.
Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης δεν έχουν λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών και καταστροφών που έχουν συμβεί στο παρελθόν. Εξαιτίας αυτού, φαίνεται απίθανο να δούμε την Ατακάμα να μειώσει το μέγεθός της, ιδίως αν λάβουμε υπόψη ότι κάθε δευτερόλεπτο στη χωματερή φθάνει ένας τεράστιος όγκος από πεταμένα ρούχα, παρόμοιος με τον όγκο ενός φορτηγού.
