Η Καθημερινή
Της Μαρίας Ηρακλέους
Η διάβρωση των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών αναμένεται να επηρεάσει τον τύπο των ακινήτων που ζητούνται και να αυξήσει την ζήτηση για ενοικίαση όπως προβλέπει η Κεντρική Τράπεζα.
Από τις αρχές του χρόνου σε ερευνητικό δελτίο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είχε καταγραφεί μείωση της ιδιοκατοίκησης μεταξύ των νεότερων νοικοκυριών. Για παράδειγμα στη νότια Ευρώπη, τα ποσοστά ιδιοκτησίας ακινήτου στην ηλικία των 35 ετών έχουν μειωθεί – κατά πάνω από 10 ποσοστιαίες μονάδες για όσους γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1980 (millennials), σε σύγκριση με αυτούς που γεννήθηκαν από το 1965 έως το 1979. Ταυτόχρονα, οι νέοι καθυστερούν να εγκαταλείψουν το γονικό σπίτι και να ζήσουν ανεξάρτητα, τάση που ενισχύεται από την ανισότητα του εισοδήματος στην εργασία και την αβεβαιότητα όπως εξηγεί ο συγγραφέας του άρθρου. Πολλά νεαρά νοικοκυριά προτιμούν να μην διακινδυνεύσουν μια τόσο μεγάλη επένδυση, η οποία είναι μη ρευστοποιήσιμη, ωθούμενα από τις υψηλές τιμές κατοικιών και τα χαμηλά εισοδήματα. Ανάλογη εικόνα επικρατεί και στην κυπριακή αγορά. Τα τελευταία χρόνια η ζήτηση για ενοίκιο είναι αυξημένη, κυρίως δε για διαμερίσματα, όπως αναφέρει ο Μαρίνος Κυναιγείρου, πρόεδρος Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών Κύπρου, λόγω της οικονομικής ευχέρειας ενός ατόμου ή ζευγαριού να καλύψει το απαιτούμενο αρχικό κεφάλαιο για την απόκτηση ακινήτου. Την ίδια ώρα η Κεντρική Τράπεζα προβλέπει αύξηση της ζήτησης για ενοικίαση λόγω της διάβρωσης των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών. Στην άλλη πλευρά της ζυγαριάς για την απόφαση για αγορά έναντι ενοικίασης, είναι και η διαθεσιμότητα ακινήτων που πληρούν τις προδιαγραφές του αγοραστή. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Κτηματομεσιτών, αυτή η διαθεσιμότητα βρίσκεται σε μηδαμινά επίπεδα. Ως εκ τούτου, η άνοδος της ζήτησης για ενοικίαση, είναι αυξημένη ενώ ενισχύεται κάθε χρόνο λόγω της ανάγκης εξεύρεσης φοιτητικής στέγης.
Το προφίλ των ενοικιαστών
Ήδη έχει αναφερθεί πιο πάνω πως άτομα νεότερης ηλικίας, οι λεγόμενοι Millennials και Generation Z, επιλέγουν το ενοίκιο, ώστε να έχουν λιγότερες οικονομικές δεσμεύσεις και μεγαλύτερη άνεση για μετακίνηση κι άλλες δραστηριότητες, επαγγελματικές ή προσωπικές, τουλάχιστον στο εξωτερικό. Στην Κύπρο, η ανάγκη για απόκτηση κατοικίας παραμένει έντονη ανάμεσα στις νεότερες γενιές, παρόλο που και η επιλογή της ενοικίασης ενισχύεται επισημαίνει ο Μαρίνος Κυναγείρου. Κληθείς να σχολιάσει το προφίλ όσων επιλέγουν το ενοίκιο έναντι της αγοράς, έβαλε στην εξίσωση και τους φοιτητές. Ιδιαίτερα αυτή την περίοδο καταγράφεται έντονο ενδιαφέρον για στέγαση φοιτητών που έχουν εξασφαλίσει θέση στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κύπρου και έχουν θέση προτεραιότητά τους την εξασφάλιση στέγης κοντά στα ακαδημαϊκά ιδρύματα που έχουν επιλέξει να φοιτήσουν. Η μερίδα των ενοικιαστών έχει αυξηθεί και λόγω αλλοδαπών ενοικιαστών, οι οποίοι έχουν βρεθεί στην Κύπρο τους τελευταίους μήνες από χώρες όπως Ουκρανία, Ρωσία, Λευκορωσία ένεκα της συνεχιζόμενης κατάστασης του πολέμου. Ως εκ τούτου, η αυξημένη ζήτηση οδηγεί σε αύξηση των τιμών ενοικίασης σε κάποιες περιοχές.
Από €350-€1800
Από την στιγμή που η αγορά ανακάμπτει, είναι φυσιολογικό να ανεβαίνουν σταδιακά και οι τιμές, παρόλο που σε κάποιες περιοχές είναι γεγονός πως η αύξηση των ενοικίων είναι υπερβολική, επισημαίνει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Κτηματομεσιτών. Συγκεκριμένα, στη Λεμεσό το κόστος ενοικίασης για ένα διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου κυμαίνεται από €800 - €900 μηνιαίως, ένα διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων γύρω στα €1300/μήνα και ένα τριάρι γύρω στα €1700 - €1800 περίπου. Στη Λευκωσία, ένα μονάρι διαμέρισμα έχει τιμή ενοικίασης μεταξύ €500 - €600, η μέση τιμή για ένα δυάρι είναι γύρω στα €800 - €900 το μήνα και για ένα διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων γύρω στα €900 - 1000. Στη Λάρνακα και στην Πάφο οι τιμές είναι πιο χαμηλές. Στη Λάρνακα η τιμή για ένα διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου κυμαίνεται μεταξύ €400 - €500, η μέση τιμή για ένα δυάρι είναι γύρω στα €500 - €600 και για τριών υπνοδωματίων ενδεικτικά είναι γύρω στα €700 - €800. Περίπου στα ίδια επίπεδα είναι και οι τιμές ενοικίασης στην Πάφο, αφού ένα μονάρι διαμέρισμα κυμαίνεται μεταξύ €350 - €450, η μέση τιμή για ένα δυάρι είναι γύρω στα €500 - €600 και ένα διαμέρισμα τριών υπνοδωματίων κοστίζει ενδεικτικά γύρω στα €700 - €800 τον μήνα.