Ως μια ιστορική μέρα για την πρόοδο του φεμινισμού χαρακτήρισε η Ιρένε Μοντέρο, υπουργός Ισότητας της Ισπανίας, την πρόσφατη έγκριση από το ισπανικό κοινοβούλιο του νομοσχεδίου που προβλέπει άδεια εμμήνου ρύσεως για τις εργαζόμενες. Με τη ψήφιση που έλαβε χώρα στα μέσα Φεβρουαρίου, η Ισπανία έγινε ουσιαστικά η πρώτη χώρα στην χώρα στην Ευρώπη και μία από τις ελάχιστες παγκοσμίως -όπως η Ιαπωνία, η Ινδονησία και η Ζάμπια- που θεσπίζει τέτοια νομοθεσία.
Ο νέος ισπανικός νόμος δίνει το δικαίωμα στις γυναίκες να πάρουν άδεια για «λόγους εμμηνορρυσίας» που συνδέονται, για παράδειγμα, «με παθολογίες όπως η ενδομητρίωση» και η «διακοπή της εργασίας» θα «αναγνωριστεί ως μια ειδική κατάσταση προσωρινής ανικανότητας» να δουλέψει.
«Δίνεται σε αυτή την παθολογική κατάσταση μια ρύθμιση που θα προσαρμοστεί ώστε να εξαλειφθεί οποιαδήποτε αρνητική προκατάληψη για τις γυναίκες στον κόσμο της εργασίας» αναφέρεται στο κείμενο του νομοσχεδίου.
«Η περίοδος δεν θα είναι πλέον ταμπού. Δεν θα χρειάζεται πια να δουλεύουμε με πόνο, ούτε να παίρνουμε χάπια πριν φτάσουμε στη δουλειά και να πρέπει να κρύψουμε το γεγονός ότι πονάμε τόσο που δεν μπορούμε να δουλέψουμε» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά η Μοντέρο.
Το θετικό προηγούμενο λοιπόν δημιουργείται, η Ισπανία γίνεται αναμφίβολα πρότυπο και τα άλλα κράτη καλούνται να ενστερνιστούν το δίκαιο της νομοθεσίας που δεν κάνει τίποτα περισότερο απ' το να διορθώνει στρεβλώσεις. Με αφορμή, λοιπόν, τη φετινή Μέρα της Γυναίκας, ζητήσαμε από τρεις δραστήριες και δυναμικές στην προώθηση των φυλετικών ζητημάτων, γυναίκες της χώρας μας, να μας πουν τη δική τους γνώμη.
Στάλω Λέστα: Ευελπιστούμε σε παρόμοια μέτρα στην Κύπρο
Η κ. Στάλω Λέστα είναι ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η πεδία εμπειρογνωμοσύνης της καλύπτει την ισότητα των φύλων, την ταυτότητα και τους ρόλους των φύλων, τη βία με βάση το φύλο και τη βία έναντι των γυναικών, την ομοφοβία, τη σχέση φύλου και εκπαίδευσης, τη διαφορά μισθοδοσίας μεταξύ φύλων και τον επαγγελματικό διαχωρισμό λόγω φύλου.
Σύμφωνα με την κ. Λέστα «η παραχώρηση άδειας για πόνους περιόδου αδιαμφισβήτητα αποτελεί ένα ακόμη θετικό μέτρο ως προς την ισότητα των φύλων και την αναγνώριση των συγκεκριμένων αναγκών των γυναικών και ατόμων με έμμηνο ρύση που έχουν σχέση με την υγεία τους. Η συμπερίληψη άλλωστε συγκεκριμένων αναγκών στη βάση του φύλου έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει θετικά στην παραγωγικότητα και στην ευρύτερη ευημερία στον εργασιακό χώρο».
Η συγκεκριμένη πολιτική, προσθέτει η κ Λέστα, «απενοχοποιεί και κανονικοποιεί τις συζητήσεις που αφορούν ευρύτερα τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, ένα θέμα το οποίο δυστυχώς παραμένει ακόμα ταμπού.
Παράλληλα, η πολιτική αυτή στηρίζει εμπράκτως τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα και συμβάλλει σημαντικά στην καταπολέμηση του στίγματος που αφορά μια σημαντική πτυχή της ζωής όλων των ανθρώπων, αυτή της σεξουαλικότητας».
Σύμφωνα με την ερευνήτρια και ακτιβίστρια «τέτοιες πρωτοβουλίες προωθούν ένα θετικό, υποστηρικτικό και συμπεριληπτικό εργασιακό περιβάλλον, δίνοντας το μήνυμα ότι οι έμφυλες ανάγκες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Χαιρετίζουμε επομένως θετικά τη ψήφιση νόμου για άδεια για πόνους περιόδου στην Ισπανία και ευελπιστούμε σε παρόμοια μέτρα και στο κυπριακό συγκείμενο».
Δρ Ιόλη Ορφανίδη Ετεοκλέους: Θετικό βήμα προς απάλειψη των διακρίσεων
Μιλήσαμε επιπλέον για το ζήτημα με την Δρ. Ιόλη Ορφανίδη Ετεοκλέους, που είναι Πρόεδρος του ΜΚΟ Birth Forward, το οποίο ανάμεσα σε πολλά άλλα προωθεί στήριξη σε γυναίκες αλλά και σε άνδρες σε ζητήματα όπως η σύλληψη ενός παιδιού, η εγκυμοσύνη και ο τοκετός και μάχεται ενεργά για την προστασία των φυσικών δικαιωμάτων των γυναικών με συνεχή ενημέρωση για θέματα που μας αφορούν όλους.
Βρισκόμαστε εν έτει 2023, σημειώνει η Δρ. Ετεοκλέους και «η ζυγαριά της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών εξακολουθεί να βαραίνει προς την πλευρά των ανδρών. Σήμερα μια γυναίκα που βιώνει δυσμηνόρροια υφίσταται διακρίσεις στην εργασία της. Μια γυναίκα που δεν θέλει να κάνει παιδί δεν έχει πρόσβαση σε δωρεάν άμβλωση, παρόλο που έχουμε ΓεΣΥ. Μια γυναίκα που αποφασίζει να κάνει οικογένεια, πρέπει να αφήσει το βρέφος της στους τέσσερις μήνες, τη στιγμή που ο ΠΟΥ συστήνει μητρικό θηλασμό για έξι μήνες. Ως οργανισμός χαιρετίζουμε την επέκταση της άδειας μητρότητας στους πέντε και έξι μήνες για το δεύτερο και τρίτο παιδί αντίστοιχα αλλά συνεχίζουμε να διεκδικούμε άδεια μητρότητας για ένα χρόνο ανεξαρτήτως σειράς γέννησης».
Η θεσμοθέτηση διευκολύνσεων στην εργασία, υπογραμμίζει η Πρόεδρος του Βirth Forward, για τις γυναίκες που υποφέρουν από δυσμηνόρροια «θα είναι ένα ακόμη θετικό βήμα προς την απάλειψη των διακρίσεων».
Μαρίνα Μανδρή: Η Ισπανία δίνει γροθιά στα στερεότυπα, σύντομα και στα δικά μας!
Σύμφωνα με την ηθοποιό και αντιπρόεδρο της ΕΗΚ, της συντεχνίας των ηθοποιών της Κύπρου, Μαρίνα Μανδρή «η έμμηνος ρύση ή η περίοδος, αυτή η φυσιολογική λειτουργία του γυναικείου σώματος έχει δαιμονοποιηθεί, με πολλούς μύθους και στερεότυπα να τη συνοδεύουν. Η ντροπή και η ενοχή που κουβαλά η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά.Μια γυναίκα θα έχει κατα μέσο όρο 450 φορές περίοδο στη ζωή της, μια φορά κάθε μήνα, για 30-40 περίπου χρόνια. Η περίοδος από γυναίκα σε γυναίκα διαφέρει ως προς τη διάρκεια, τη συχνότητα και τη ποσότητα αίματος. Σχεδόν όλες οι γυναίκες θα παρουσιάσουν πόνους κατα τη διάρκεια της «αναπαραγωγικής» ηλικίας τους. Το 50% τις πρώτες μέρες.
Η δυσμηνόρροια, η περίοδος δηλαδή που συνοδεύεται από έντονους πόνους, αναφέρει η κ. Μανδρή «είναι ένα σοβαρό θέμα που απασχολεί πολλές γυναίκες κάθε μήνα. Ο πόνος είναι καθηλωτικός και απερίγραπτος. Ομοιάζει με τους πόνους του τοκετού και καθιστά τις γυναίκες ανίκανες, όχι μόνο να εργαστούν αλλά ακόμη και να σηκωθούν από το κρεβάτι. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα δεν περνάει ούτε με τη λήψη αναλγητικών. Ένα θέμα που χρόνια παραβλέπεται και αποσιωπάται ακριβώς λόγω της δαιμονοποίησης της περιόδου».
Το ισπανικό κοινοβούλιο, υπογραμμίζει η ηθοποιός «έκανε μια σπουδαία αρχή, μεταξύ των άλλων ευρωπαϊκών χώρων, με την έγκριση νόμου που προβλέπει την άδεια εμμήνου ρύσεως. Ευελπιστώ πως θα αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα, τόσο για τις υπόλοιπες χώρες όσο και για την Κύπρο για να ακολουθήσουν. Ο δρόμος, πάντως, προς την αποδαιμονοποίηση της περιόδου φαίνεται πως είναι ακόμα μακρύς. Ακόμα και σήμερα πολλές γυναίκες σε διάφορα μέρη του κόσμου δεν έχουν πρόσβαση σε προϊόντα περιόδου. Άλλες τόσες εξακολουθούν να δίνουν τίτλους όπως για παράδειγμα «ήρθαν οι Ρώσοι», το αποκρύβουν ή αν χρειαστεί να το αναφέρουν, το κάνουν σχεδόν συνωμοτικά. Η Ισπανία με αυτόν τον νόμο, δεν αναγνωρίζει μόνο ένα κρυφό πρόβλημα αλλά δίνει μια γροθιά στα στερεότυπα και κάνει ένα σπουδαίο βήμα προς την ισότητα. Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, δεν έχω παρά να ευχηθώ: Σύντομα και στα δικά μας!»
