Μαρία Καραμάνου
Τον Μάιο του 1980, σε ένα μαγαζί με ηλεκτρονικά στην πολύβουη περιοχή Shibuya του Τόκιο, έκανε την εμφάνισή του ένα παιχνίδι που έμελλε να αλλάξει για πάντα το τοπίο των βιντεοπαιχνιδιών: το Pac-Man. Αρχικά, το παιχνίδι ονομαζόταν PuckMan και δεν γνώρισε αμέσως τεράστια επιτυχία. Όμως, όταν έφτασε στις ΗΠΑ με το όνομα Pac-Man (για να αποφευχθεί η πιθανότητα τα παιδιά να αλλάξουν το «P» σε «F»), ξεκίνησε μια παγκόσμια μανία που διαρκεί μέχρι σήμερα.
To celebrate 40 years since the release of PAC-MAN, we explore the story of the much-loved character (and pop-culture icon) on our blog: https://t.co/cXuBHTzGEe #PacMan40th pic.twitter.com/wdQA73EJp1
— Science Museum (@sciencemuseum) May 24, 2020
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, τα βιντεοπαιχνίδια ήταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο και τα περισσότερα ήταν βίαια, με κύρια δράση τους πυροβολισμούς εξωγήινων. Οι αίθουσες με τα ηλεκτρονικά ήταν σκοτεινά μέρη όπου σύχναζαν κυρίως αγόρια. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο δημιουργός του Pac-Man, ο Toru Iwatani, ένας νεαρός σχεδιαστής παιχνιδιών που δούλευε για την ιαπωνική Namco, είχε μια διαφορετική προσέγγιση.
Original Pac-Man concept sketches by Toru Iwatani pic.twitter.com/y3U5vlNKCS
— Retro Tech Dreams (@RetroTechDreams) July 9, 2023
«Όταν άρχισα τα πρώτα σχέδια για αυτό το project, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, τα μαγαζιά με τα ηλεκτρονικά ήταν γεμάτα με βίαια παιχνίδια. Ήταν σκοτεινά μέρη, όπου σύχναζαν μόνο αγόρια. Αυτό που ήθελα να κάνω ήταν να μετατρέψω αυτά τα μαγαζιά σε πιο ζωντανά μέρη, όπου γυναίκες και ζευγάρια θα μπορούσαν να διασκεδάσουν, για αυτό και σκέφτηκα ότι ήταν καλύτερα να σχεδιάσω ένα παιχνίδι με τις γυναίκες στο μυαλό μου», έχει πει ο Toru Iwatani.
Original Pac-Man concept sketches by Japanese designer Toru Iwatani pic.twitter.com/JzyP0z41C1
— Apple (@darius) December 24, 2023
Το Pac-Man ήταν το αποτέλεσμα αυτής της φιλοσοφίας. Με την απλή αλλά εθιστική του δομή, όπου ο παίκτης καθοδηγεί έναν κίτρινο χαρακτήρα μέσα από ένα λαβύρινθο, τρώγοντας τελίτσες και αποφεύγοντας φαντάσματα, το παιχνίδι κατέκτησε τις καρδιές εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Το Pac-Man δεν ήταν απλώς ένα παιχνίδι, ήταν μια εμπειρία που μπορούσε να απολαύσει όλη η οικογένεια, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών.
Moonlighting
— Madelyn (@Madelyn723047) April 27, 2024
RECORDANDO UNA DÉCADA
LOS 80
Del Puck-Man Al Pac-Man, Así Surgió El Videojuego
¿Quién diría que un pedazo de pizza iba a ser la idea impulsadora para crear el legendario videojuego Pac-Man? En 1980, su creador, Toru Iwatani, estaba comiendo pizza cuando la… pic.twitter.com/o5jD64GJvH
Η επιτυχία του Pac-Man ήταν τόσο μεγάλη που έγινε σύμβολο της ποπ κουλτούρας, με πολλαπλά sequels, τηλεοπτικές σειρές, και εμπορεύματα να ακολουθούν. Η απήχησή του είναι τέτοια που μέχρι σήμερα θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα και πιο εμβληματικά βιντεοπαιχνίδια όλων των εποχών.
«Ξεκίνησα υποθέτοντας ότι θέματα όπως η μόδα και ο έρωτας θα ταίριαζαν σε ένα γυναικείο κοινό. Αλλά μετά σκέφτηκα –και αυτό ίσως να ήταν παράτολμο εκ μέρους μου- ότι στις γυναίκες αρέσει επίσης να τρώνε», έχει πει ο Iwatani. Έτσι, η ιδέα ενός παιχνιδιού που θα εστιαζόταν στο φαγητό άρχισε να παίρνει σχήμα.
El 25 de enero de 1955: nace el diseñador de videojuegos japonés Tōru Iwatani, creador del juego de arcade Pac-Man, de 1980. #EnElTiempo pic.twitter.com/fyE1vHyLcK
— Looking Back (@lookingback1995) January 25, 2023
Η έμπνευση για τον κεντρικό χαρακτήρα του Pac-Man προήλθε από κάτι τόσο απλό όσο ένα κουτί πίτσας. Ο Iwatani παρατήρησε ότι όταν έλειπε ένα κομμάτι, το υπόλοιπο κομμάτι του κουτιού έμοιαζε με το σχήμα του Pac-Man. Με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε ο εμβληματικός κίτρινος κύκλος με το στόμα.
Το παιχνίδι δεν ξεχώριζε μόνο λόγω της απλότητας και της προσβασιμότητάς του, αλλά και λόγω των λεπτομερειών που ο Iwatani πρόσθεσε σε αυτό. Κάθε φαντασματάκι είχε το δικό του όνομα και προσωπικότητα. Ο Blinky κυνηγά συνεχώς τον Pac-Man, ο Pinky προσπαθεί να τον αιφνιδιάσει, ο Inky κινείται τυχαία ανάλογα με τη θέση του Pac-Man, και ο Clyde πλησιάζει τον παίκτη και μετά προσπαθεί να απομακρυνθεί, αποκόπτοντας τις οδούς διαφυγής του Pac-Man. Αυτή η προσέγγιση έδωσε στο παιχνίδι βάθος και στρατηγική.
We wore these games out at the arcade.
— Rory O’Cleary (@RoryOCleary) July 16, 2023
According to the Pac-man’s creator, Toru Iwatani, the inspiration was pizza without a slice, which gave him a vision of “an animated pizza, racing through a maze and eating things with its absent-slice mouth.” pic.twitter.com/F598vVidHD
Μια από τις σημαντικότερες καινοτομίες του Pac-Man ήταν το πρώτο «power-up» στην ιστορία των βιντεοπαιχνιδιών. Το μεγάλο χάπι που κάνει τα φαντάσματα ευάλωτα έδινε στον παίκτη μια στιγμή αντεπίθεσης, προσφέροντας μια νέα διάσταση στο παιχνίδι.
Μετά την κυκλοφορία του στις ΗΠΑ και την αλλαγή του ονόματός του από PuckMan σε Pac-Man, το παιχνίδι γνώρισε εκρηκτική επιτυχία. Από το 1981 έως το 1987, πουλήθηκαν 300.000 μονάδες παγκοσμίως. Αυτή η απήχηση δεν ήταν τυχαία, το Pac-Man κατάφερε να προσελκύσει ένα ευρύτερο κοινό, ανοίγοντας τον δρόμο για περισσότερα φιλικά προς την οικογένεια παιχνίδια.
43 años del nacimiento de #Pacman y todo desde que su creador Toru Iwatani vio en una pizza sin una rebanada a uno de los personajes más icónicos del mundo de lo videojuegos pic.twitter.com/udLGVufSas
— Multiverso Retro del Androide 2024 (@MultiAndroide) May 22, 2023
Ο Toru Iwatani, δημιουργός του Pac-Man, κατάφερε να φέρει τις γυναίκες στα ηλεκτρονικά μαγαζιά και να κάνει το Pac-Man ένα παιχνίδι που αγαπήθηκε από όλους. Αυτή η επιτυχία του παιχνιδιού δεν περιορίστηκε μόνο στον κόσμο των βιντεοπαιχνιδιών, αλλά το 2012, το Pac-Man έγινε μέρος της μόνιμης συλλογής του Museum of Modern Art (MoMA) της Νέας Υόρκης, αναγνωρίζοντας την καλλιτεχνική και πολιτιστική του αξία.
Αν και το Pac-Man φαίνεται απλό – ένα παιχνίδι που απαιτεί από τον χρήστη μόνο να χειρίζεται έναν μοχλό – στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Χρειάστηκαν σχεδόν 20 χρόνια για να καταφέρει κάποιος να παίξει ένα τέλειο παιχνίδι Pac-Man, δηλαδή να ολοκληρώσει όλες τις πίστες χωρίς να χάσει καμία ζωή και να πετύχει τον μέγιστο αριθμό πόντων σε κάθε πίστα.
Despite Toru Iwatani's interests in pinball, he wasn't too keen on Baby Pac-Man's playfield - citing that it was "too small for [his] playing comfort."
— Daily Pac-Man (@DailyPacMan) April 18, 2023
That said, he did find the Baby Pac-Man character to be a nice and cute depiction. pic.twitter.com/Upnu76nY3q
Ο Billy Mitchell ήταν ο πρώτος που το κατάφερε το 1999. Σε ένα παιχνίδι που κράτησε 5-6 ώρες, ο Mitchell έφτασε στην 256η πίστα και πέτυχε το απόλυτο σκορ των 3.333.360 βαθμών. Σε αυτό το σημείο, το παιχνίδι ξεμένει από μνήμη και δεν μπορεί να εμφανίσει ολοκληρωμένη πίστα, με αποτέλεσμα η μισή οθόνη να δείχνει ακατανόητους χαρακτήρες, γνωστούς ως «split-screen». Ο Iwatani δεν είχε προβλέψει ότι κάποιος θα έφτανε τόσο μακριά και δεν είχε σχεδιάσει ένα πανηγυρικό τέλος του παιχνιδιού.
@TalkIsJericho
— David W. Race (@FastestPacMan) April 4, 2024
Billy Mitchell is a LIAR. Anyone with a Pac-Man machine back in the 1980s (like Mitchell) could rack advance(dip switch 7) and explore or practice any board they wanted to, including the split-screen. He's been called out on this fact on multiple occasions +.. pic.twitter.com/fxzbQhOiMA