Μαρία Σάββα
Κρυφή αυτοπροσωπογραφία του Βίνσεντ βαν Γκογκ ανακαλύφθηκε πίσω από έναν από τους πίνακές του, καλυμμένη με στρώματα κόλλας και χαρτόνι για περισσότερο από έναν αιώνα.
Η εικόνα βρέθηκε όταν συντηρητές τέχνης τράβηξαν μια ακτινογραφία του πίνακα του Βαν Γκογκ του 1885 "Head of a Peasant Woman" πριν από μια επερχόμενη έκθεση. Ανακάλυψαν την κρυμμένη εικόνα στο πίσω μέρος του καμβά του κρυμμένη από ένα φύλλο χαρτονιού, σύμφωνα με δελτίο τύπου από την Εθνική Πινακοθήκη της Σκωτίας (NGS).
Οι ειδικοί λένε ότι το έργο τέχνης που αποκαλύφθηκε πιστεύεται ότι ήταν άγνωστο μέχρι τώρα.
«Στιγμές όπως αυτή είναι απίστευτα σπάνιες», είπε η Frances Fowle, ανώτερη επιμελήτρια γαλλικής τέχνης στο NGS, στο δελτίο τύπου την Πέμπτη. «Ανακαλύψαμε ένα άγνωστο έργο του Βίνσεντ βαν Γκογκ, ενός από τους πιο σημαντικούς και δημοφιλείς καλλιτέχνες στον κόσμο».
Ο Ολλανδός πλοίαρχος επαναχρησιμοποίησε συχνά καμβάδες για να εξοικονομήσει χρήματα, γυρνώντας τους για να δουλέψει στην πίσω πλευρά, είπε η NGS.
Η υποκείμενη αυτοπροσωπογραφία πιστεύεται ότι έγινε κατά τη διάρκεια μιας καίριας στιγμής στην καριέρα του Βαν Γκογκ, όταν εκτέθηκε στο έργο των Γάλλων ιμπρεσιονιστών μετά τη μετακόμισή του στο Παρίσι.
Η "απολύτως συναρπαστική" εικόνα ακτίνων Χ δείχνει "ένα γενειοφόρο κάθισμα με καπέλο με γείσο με ένα μαντήλι χαλαρά δεμένο στο λαιμό. Καθηλώνει τον θεατή με ένα έντονο βλέμμα, τη δεξιά πλευρά του προσώπου του στη σκιά και το αριστερό του αυτί σαφώς », σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Αν και η κατάσταση της πραγματικής αυτοπροσωπογραφίας είναι άγνωστη, αν μπορεί να αποκαλυφθεί, αναμένεται να βοηθήσει να ρίξει νέο φως στον διάσημο καλλιτέχνη. Η διαδικασία αφαίρεσης της κόλλας και του χαρτονιού θα απαιτήσει λεπτές εργασίες συντήρησης. Η έρευνα συνεχίζεται για το πώς μπορεί να γίνει αυτό χωρίς να βλάψει το «Κεφάλι μιας αγρότισσας».
Ο πίνακας, που δείχνει μια ντόπια γυναίκα από την πόλη Nuenen στα νότια της Ολλανδίας, όπου ο καλλιτέχνης έζησε από τον Δεκέμβριο του 1883 έως τον Νοέμβριο του 1885, περιήλθε στην κατοχή του NGS το 1960 ως δώρο από έναν δικηγόρο του Εδιμβούργου. Αν και η κατάσταση της πραγματικής αυτοπροσωπογραφίας είναι άγνωστη, αν μπορεί να αποκαλυφθεί, αναμένεται να βοηθήσει να ρίξει νέο φως στον διάσημο καλλιτέχνη.
Πιθανότατα ήταν γύρω στο 1905, όταν το «Κεφάλι μιας αγρότισσας» δανείστηκε σε μια έκθεση στο Μουσείο Stedelijk, στο Άμστερνταμ, πάρθηκε η απόφαση να κολληθεί ο καμβάς σε χαρτόνι πριν το καδράρισμα, σύμφωνα με το δελτίο τύπου. Το NGS πρόσθεσε ότι, εκείνη την εποχή, το "Head of a Peasant Woman" θεωρούνταν πιθανότατα πιο "τελειωμένο" από την αυτοπροσωπογραφία του Βαν Γκογκ.
Ο πίνακας άλλαξε χέρια αρκετές φορές μέχρι που πήγε στη Σκωτία το 1951.
Η εικόνα ακτίνων Χ μπορεί να δει δημόσια για πρώτη φορά μέσα από ένα ειδικά κατασκευασμένο lightbox όταν βρίσκεται στο επίκεντρο της έκθεσης "A Taste for Impressionism" μεταξύ 30 Ιουλίου και 13 Νοεμβρίου στη Royal Scottish Academy, στο Εδιμβούργο.
Δεν είναι η πρώτη φορά που πίνακες διάσημων καλλιτεχνών ανακαλύπτονται κάτω από άλλα έργα.
Νωρίτερα φέτος, αποκαλύφθηκε ότι μια συναρπαστική εικόνα μιας Μαντόνας και του Παιδιού είχε ανακαλυφθεί κάτω από τα στρώματα μπογιάς ενός πίνακα Botticelli αξίας 40 εκατομμυρίων δολαρίων.
Και η τεχνητή νοημοσύνη, η προηγμένη τεχνολογία απεικόνισης και η τρισδιάστατη εκτύπωση χρησιμοποιήθηκαν για να αποκαλυφθεί ένα γυμνό πορτρέτο μιας γυναίκας που σκύβει κρυμμένο κάτω από την επιφάνεια ενός πίνακα του Πάμπλο Πικάσο πέρυσι.
