Μια μουσική ιδιοφυΐα, ένας σπουδαίος συνθέτης, πολιτικός και συγγραφέας· από τις σημαντικότερες και πιο πολυσυζητημένες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας, ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του αγώνα της Κύπρου για απελευθέρωση.
Ο ίδιος στο βιογραφικό του δηλώνει ότι είναι «Έλληνας, Κρητικός και Κύπριος». Άλλωστε, το είχε επιβεβαιώσει με τη στάση του απέναντι στην Κύπρο και τον λαό της. Ο παγκόσμιος Έλληνας με το δυσθεώρητο εύρος έργων και δράσεων στον μουσικό, πολιτισμικό και εθνικό τομέα, διαβεβαίωνε σε κάθε ευκαιρία πως:
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ
«Σε όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής μου, η Κύπρος δεν έφυγε ούτε στιγμή από τη σκέψη μου».
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 επανειλημμένα ερχόταν στο νησί λαμβάνοντας μέρος σε εκδηλώσεις και πορείες ειρήνης. Υποστήριξε ποικιλότροπα τον αγώνα της Κύπρου για ελευθερία και δικαιοσύνη, ενώ έγραψε και τη μουσική για το τραγούδι «Χρυσοπράσινο Φύλλο» (σε στίχους Λεωνίδα Μαλένη και πρώτη εκτέλεση του Γρηγόρη Μπιθικώτση), το οποίο γράφτηκε για το ντοκιμαντέρ του ΡΙΚ «Νησί της Αφροδίτης».
Η σχέση του Μίκη Θεοδωράκη με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου υπήρξε ιδιαίτερα στενή. Το έργο του «Άξιον Εστί», με επιθυμία του ιδίου, ακούστηκε για πρώτη φορά από το ραδιόφωνο του ΡΙΚ στις 24 Μαΐου 1964. Το έργο έκανε πρεμιέρα στο θέατρο της Αθήνας τον Οκτώβριο του 1964.
Κατά την περίοδο της Δικτατορίας στην Ελλάδα, όταν η χούντα απαγόρευσε τη μετάδοση και ακρόαση της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη, το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου συνέχισε να μεταδίδει κανονικά τα τραγούδια του, παρά τις μεγάλες και συνεχείς πιέσεις που δεχόταν από την Ελλάδα και την ελληνική πρεσβεία στη Λευκωσία. Εξάλλου φιλοξένησε και τηλεοπτικές παρουσιάσεις και συνεντεύξεις του εξόριστου, τότε, συνθέτη, οι οποίες φυλάγονται στον Ψηφιακό Ηρόδοτο Αρχείου ΡΙΚ.
1966
Ο Μίκης Θεοδωράκης, η πλέον εμβληματική φυσιογνωμία στην Ελλάδα, μία μουσική ιδιοφυΐα που καθόρισε εν πολλοίς τον σύγχρονο πνευματικό και ηθικό πολιτισμό, είχε επισκεφθεί την Κύπρο το 1966 και το 1969, όπου διηύθυνε ορχήστρα σε συναυλία του στο ΓΣΠ.
Οκτώβριος 1974
Ο Μίκης Θεοδωράκης, το 1974 μετά την πτώση της Δικτατορίας, επιστρέφει στην Ελλάδα και δίνει ιστορικές συναυλίες στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Τη συναυλία αφιερώνει και στην Κύπρο.
Ιούλιος 1975
Σε χρόνια δίσεκτα, γεμάτα πόνο και καταστροφή, ο Μίκης Θεοδωράκης στάθηκε στο πλάι της Κύπρου και με την ανυπέρβλητη πνευματική του δημιουργία, την αταλάντευτη πίστη του στο δίκαιο τού αγώνα, αλλά και με τη δυναμική του παρουσία, έδωσε θάρρος και κουράγιο στον κυπριακό λαό με τη μουσική και τα τραγούδια του.
Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης, ο οποίος αγάπησε την Κύπρο και τραγούδησε γι’ αυτήν με το πάθος του ελεύθερου Έλληνα και με αγωνία, ωστόσο, για το μέλλον του κυπριακού Ελληνισμού, επισκέφθηκε το νησί το 1975 και διηύθυνε ορχήστρα σε συναυλία του στο ΓΣΠ, υπέρ των προσφύγων της Κύπρου. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο τότε πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’.
Η Κύπρος τιμά με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος Μακαρίου τον Μίκη Θεοδωράκη.
Μίκης Θεοδωράκης
«Θα πρέπει να ομολογήσω ότι από καιρό αισθάνομαι κι εγώ Ελληνοκύπριος ή μάλλον σκέτος Κύπριος, γι’ αυτό σας ζητώ την άδεια στο βιογραφικό μου, όπου σημειώνω Έλληνας και Κρητικός, να το ολοκληρώσω, δηλώνοντας από δω και στο εξής: Έλληνας κρητικός και Κύπριος», δήλωσε ο μουσικοσυνθέτης κατά την τελετή απονομής του παρασήμου από τον τότε Πρόεδρο, Τάσσο Παπαδόπουλο.
Ο Μίκης Θεοδωράκης, είχε τιμηθεί από την κυπριακή Κυβέρνηση και επί προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος του είχε απονείμει το Μετάλλιο Εξαίρετης Προσφοράς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κυπριακός λαός ποτέ δεν ξεχνά τα όσα πρόσφερες σε αυτόν, τόσο με την πολιτιστική σου δημιουργία όσο και με την αγωνιστική σου στάση. Τα τραγούδια σου τα αναζητούμε συνεχώς και θα συνεχίσουμε να τα τραγουδούμε, για να μας συντροφεύουν και να μας εμπνέουν σε κάθε δύσκολη στιγμή που περνά η Κύπρος.
Πηγή βίντεο: Ψηφιακός Ηρόδοτος, αρχείο ΡΙΚ