Με καθυστέρηση 11 λεπτών, λόγω της απόστασης του Άρη από τη Γη, έφθασε το πολυπόθητο σήμα από τη διαστημοσυσκευή της NASA, Perseverance, με τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο και κυρίως στις ΗΠΑ να ξεσπούν σε πανηγυρισμούς βλέποντας με συγκίνηση και περηφάνια το ρόβερ να προσεδαφίζεται στον κόκκινο πλανήτη, όπου θα αναζητήσει σημάδια αρχαίας εξωγήινης μικροβιακής ζωής, κάνοντας το πρώτο σημαντικό βήμα για να κατανοήσουμε τη θέση μας στο σύμπαν.
9,000 ονόματα από Κύπρο
Πάνω στο ρόβερ έχουν ενσωματωθεί και τρία μικροτσίπ σιλικόνης πάνω σε μια πλακέτα. Εκεί έχουν αναγραφεί τα ονόματα 10,9 εκατομμυρίων ανθρώπων που δήλωσαν συμμετοχή στην εκστρατεία της NASA «Στείλε το όνομά σου στον Άρη». Ανάμεσα σε αυτά είναι και 9,000 ονόματα Κυπρίων που δήλωσαν συμμετοχή.
Το ενδιαφέρον του κόσμου να στείλει το όνομά του στον Άρη ήταν πολύ μεγαλύτερο από άλλες αποστολές και έτσι η NASA αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει τρία μικροτσίπ προκειμένου να αποθηκευτούν όλα τα ονόματα. Το ενδιαφέρον των Κυπρίων ήταν έκδηλο και σε προηγούμενες αποστολές.
Wes Stange στο ΚΥΠΕ: Πρώτα βήματα για ανίχνευση ζωής
Για να γιορτάσει την ιστορική αποστολή, ο Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO) διοργάνωσε μαζί με την Πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία μια ζωντανή συζήτηση με τον Πρόεδρο του CSEO Γιώργο Δανό και τον Wes Stange, υπεύθυνο για θέματα επιστημών και τεχνολογίας στην Πρεσβεία. Στη διάρκεια της συζήτησης έγινε ζωντανή σύνδεση με την NASA για παρακολούθηση των όσων μεταδίδονταν σε σχέση με την προσεδάφιση.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ σχετικά με τα βήματα που θα ακολουθήσει η ΝASA σε περίπτωση που εντοπίσει δείγματα με πιθανή αρχαία εξωγήινη ζωή στον Άρη, ο Wes Stange, είπε ότι αν όντως μετά από χρόνια μελέτης επιβεβαιωθεί ότι βρέθηκαν αρχαία ίχνη εξωγήινης μικροβιακής ζωής, αυτό θα είναι μια επαναστατική ανακάλυψη.
«Τώρα θα κάνουμε τα πρώτα βήματα. Θα συλλέξουμε δείγματα από πιθανά ίχνη ζωής και τα επόμενα χρόνια, μαζί με άλλες διαστημικές υπηρεσίες θα σχεδιάσουμε μια αποστολή επιστροφής των δειγμάτων αυτών στη Γη. Αν πράγματι εντοπίσουμε αρχαία ίχνη ζωής αυτό θα είναι μια από τις πιο μνημειακές ανακαλύψεις της ανθρωπότητας. Αλλά πρέπει να είμαστε σίγουροι προτού ανακοινώσουμε κάτι τέτοιο. Θα πάρει χρόνια» είπε.
Ειδικό ενδιαφέρον για την Κύπρο με ΜUΑΝ και Τρόοδος
Σημειώνεται ότι η αποστολή αυτή έχει ειδικό ενδιαφέρον και για την Κύπρο αφού θα μελετήσει μεταξύ άλλων την ατμόσφαιρα στον Άρη. Υπενθυμίζεται ότι ο CSEO εξασφάλισε το 2018 μια μεγάλη επιτυχία για την Κύπρο όταν επιλέγηκε ως μόνιμη βάση των συναντήσεων που θα πραγματοποιούν κάθε δύο χρόνια οι κορυφαίοι επιστήμονες από διαστημικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο που μελετούν την ανώτερη ατμόσφαιρα του Αρη (MUAN). Οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν την κλιματική αλλαγή και την απώλεια του μαγνητικού πεδίου αυτού του πλανήτη, ο οποίος κάποτε έμοιαζε με τη Γη, με ωκεανούς και ατμόσφαιρα.
Ο κ. Δανός είπε ότι η κατανόηση του τι συνέβη στον Άρη (και στην Αφροδίτη η οποία επίσης ομοίαζε με τη Γη στο μακρινό παρελθόν) θα μας βοηθήσει να αντιληφθούμε καλύτερα την κλιματική αλλαγή που συμβαίνει στον δικό μας πλανήτη, γιατί όπως είπε, αυτό που συνέβη στον Άρη θα μπορούσε να συμβεί και στη Γη.
Επίσης, σημειώνεται ότι ο CSEO φιλοξένησε πρόσφατα στην Κύπρο ομάδα πλανητολόγων και γεωλόγων στο πλαίσιο ερευνητικού διαστημικού προγράμματος στο οποίο συμμετέχει σε συνεργασία με άλλες τρεις ευρωπαϊκές χώρες καθώς και τις ΗΠΑ. Το ερευνητικό αυτό πρόγραμμα σχετίζεται με την αποστολή διαστημικού εξοπλισμού στον πλανήτη Άρη για μέτρηση της ηλικίας των πετρωμάτων του κόκκινου πλανήτη, κάτι ιδιαίτερα καινοτόμο μια και δεν υπάρχουν προηγούμενες ακριβείς μετρήσεις της ηλικίας των πετρωμάτων του Άρη από προηγούμενες αποστολές. Στόχος είναι να δοκιμαστεί στο Τρόοδος διαστημικός εξοπλισμός που προγραμματίζουν να στείλουν στον Αρη, καθώς η γεωλογία της οροσειράς του Τροόδους έχει αρκετά κοινά με τα πετρώματα του Άρη.
Πρώτο ελικόπτερο, κάμερες και μικρόφωνα
Το ρόβερ φέρει επίσης το πρώτο ελικόπτερο που θα πετάξει σε άλλον πλανήτη, καθώς και μικρόφωνα για να ακούσουμε για πρώτη φορά καθαρό ήχο από τον μακρινό αυτό πλανήτη.
Στο ρόβερ είναι ενσωματωμένες υψηλής ευκρίνειας κάμερες οι οποίες για πρώτη φορά θα μας επιτρέψουν να δούμε και να ζήσουμε με κάθε λεπτομέρεια την προσεδάφιση στον Άρη.
Τα «επτά λεπτά τρόμου»
Η προσεδάφιση ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα. Τα λεγόμενα «7 λεπτά τρόμου» είναι γνωστά στους επιστήμονες γιατί τόσος είναι ακριβώς ο χρόνος που χρειάζεται για είσοδο, κατάβαση και προσεδάφιση, μια ακολουθία που πρέπει να ολοκληρωθεί άψογα και χωρίς παρέμβαση από τους μηχανικούς στη Γη. Επίσης, επειδή ο Άρης είναι εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, χρειάζονται 11 λεπτά για να φτάσουν τα σήματα στο Jet Propulsion Laboratory της NASA στη Νότια Καλιφόρνια, όπου διευθύνεται η αποστολή.
Προσεδάφιση κοντά σε αρχαία λίμνη
Το ρόβερ προσεδαφίστηκε με επιτυχία σε ένα αρχαίο δέλτα ποταμού κοντά σε έναν τεράστιο κρατήρα, ο οποίος πιστεύεται ότι στο παρελθόν ήταν γεμάτος νερό. Στη λίμνη εκείνη λοιπόν, η οποία σήμερα έχει αποξηρανθεί, βρίσκεται σήμερα ο κρατήρας Jezero, πλάτους 28 μιλίων.
Ο ξηρός και σκονισμένος κρατήρας Jezero δείχνει ξεκάθαρα σημάδια ότι είχε γεμίσει με υγρό νερό πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Το ρόβερ προσεδαφίστηκε κοντά σε ένα αρχαίο δέλτα ποταμού που κάποτε έρεε στη λεκάνη. Ο κρατήρας Jezero επιλέχθηκε ανάμεσα σε 60 υποψήφιες περιοχές προσεδάφισης μετά από εκτεταμένη μελέτη που κράτησε πέντε χρόνια και που στάθμισε τα πλεονεκτήματα κάθε τοποθεσίας.
Πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, αυτό θα ήταν ένα ιδανικό μέρος για ανάπτυξη μικροοργανισμών και είναι εδώ που η ΝASA ελπίζει να εντοπίσει σημάδια αρχαίας εξωγήινης ζωής.
«Συνωστισμός» στον Κόκκινο Πλανήτη
Υπενθυμίζεται ότι ήδη, πριν μερικές ημέρες είχαν φθάσει για πρώτη φορά στην ιστορία τους με διαστημικές συσκευές που τις έθεσαν σε τροχιά γύρω από τον Άρη δύο άλλες χώρες. Η Κίνα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Οι αποστολές από την Κίνα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι οι πρώτες στην ιστορία των χωρών. Κατάφεραν αυτό που πριν χρόνια φάνταζε ακατόρθωτο, να φθάσουν εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά ανοίγοντας δρόμους για περαιτέρω έρευνες για τον κόκκινο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.
Ο άνθρωπος θα γίνει διαπλανητικό είδος
Ο στερεός αυτός πλανήτης βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο των ερευνών πολλών διαστημικών υπηρεσιών, αλλά και ιδιωτικών εταιρειών, καθώς θεωρείται ο πρώτος υποψήφιος για μια μελλοντική ανθρώπινη αποικία εκτός της Γης μας. Έτσι, δεν είναι τυχαίο που η αποστολή αυτή, η οποία ονομάστηκε MARS2020, φέρει όργανα και τεχνολογία που θα βοηθήσουν να ανοίξει ο δρόμος για μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη.
Στόχος όλων, όπως φαίνεται, είναι να καταστεί το ανθρώπινο είδος ένα διαπλανητικό είδος με αποικίες και σε άλλα ουράνια σώματα του ηλιακού μας συστήματος διασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση της ανθρωπότητας έστω και αν αυτό έχει ως αποτέλεσμα αλλαγές στην βιολογία του ανθρώπινου οργανισμού.
