GINA KOLATA / THE NEW YORK TIMES
H ψηλάφηση ενός μικρού όγκου στον μαστό, που αποδείχθηκε κακοήθης, προκάλεσε στη δόκτορα Σιίμα Ντόσι τρόμο ότι θα έπρεπε να υποβληθεί σε χημειοθεραπεία. Ομως την απέφυγε καθώς υπήρξε μία από τις γυναίκες που ωφελήθηκαν από την επανάσταση στην αντιμετώπιση αυτής της μορφής καρκίνου.
Μέχρι πρόσφατα η χημειοθεραπεία αποτελούσε την κύρια θεραπευτική μέθοδο του καρκίνου του μαστού. Σήμερα τα γενετικά τεστ μπορούν να υποδείξουν ποιες ασθενείς θα ωφεληθούν από αυτήν. Ταυτόχρονα υπάρχει ευρύτατο φάσμα φαρμάκων, όπως οι αναστολείς οιστρογόνων και σκευάσματα που καταστρέφουν τους όγκους στοχεύοντας σε πρωτεΐνες της επιφάνειάς τους. Επίσης είναι, πλέον, εκφρασμένη η βούληση των ειδικών να περιορίσουν τις άχρηστες θεραπείες.
Κάθε χρόνο χιλιάδες γυναίκες αποφεύγουν τη δοκιμασία της χημειοθεραπείας, που συνοδεύεται από παρενέργειες όπως απώλεια μαλλιών, ναυτία, κόπωση, βλάβες στην καρδιά και στα νεύρα των άκρων. Ανάλογη μείωση των χημειοθεραπειών καταγράφεται και στην αντιμετώπιση άλλων μορφών καρκίνου, όπως των πνευμόνων, αλλά με μικρότερη επιτυχία. Η δρ Λίσα Κάρεϊ, ειδική ογκολόγος για τον καρκίνο του μαστού, στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, τονίζει ότι η νέα προσέγγιση «είναι ένας θαυμαστός, νέος κόσμος».
Πριν από 30 χρόνια οι οδηγίες του Εθνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού επέβαλαν τη χορήγηση χημειοθεραπείας στο 95% των περιπτώσεων. Αυτό το δόγμα μεταβλήθηκε σταδιακά με την έλευση του αντικαρκινικού φαρμάκου Herceptin, το οποίο στοχεύει εναντίον μιας πρωτεΐνης της νεοπλασματικής επιφάνειας που ανιχνεύεται στο 30% των πασχόντων. Αρχικά συγχορηγείτο με χημειοθεραπεία περιορίζοντας τις πιθανότητες υποτροπής κατά 50% και τον κίνδυνο θανάτου κατά 30%, ασχέτως της δοσολογίας και της σύνθεσης της χημειοθεραπείας. Μετέπειτα μελέτες έδειξαν ότι η χορήγησή του, μαζί με ένα άλλο αντικαρκινικό σκεύασμα, είναι αποτελεσματική χωρίς την προσθήκη χημικοθεραπευτικών σχημάτων.
Πολλοί ασθενείς επωφελήθηκαν από τη χρήση αυτών των φαρμάκων όχι μόνο επειδή δεν πέρασαν τη βάσανο της χημειοθεραπείας, αλλά και επειδή πλέον έχουν σημαντικά αυξημένο προσδόκιμο ζωής. Παρόμοια αποτελέσματα καταγράφονται και στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα, όπου περίπου το 25% των ασθενών μπορούν να θεραπευτούν με στοχευμένα φάρμακα αποφεύγοντας τη χημειοθεραπεία, ενώ καταγράφεται σημαντική αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ασθενών με προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα.
