Σε θρίλερ εξελίχθηκε η ανακοίνωση των νέων μέτρων αποκλιμάκωσης αφού ενώ ήταν προγραμματισμένη για την Τετάρτη μεταφέρθηκε για την Παρασκευή λόγω της επιβαρυμένης επιδημιολογικής εικόνας της Κύπρου με αύξηση κρουσμάτων αλλά και εισαγωγών.
Μετά τον συναγερμό που σήμανε η επιδημιολογική επιβάρυνση Κυβέρνηση και επιδημιολόγοι έκαναν δεύτερες σκέψεις για την χαλάρωση των μέτρων με τις πληροφορίες να έκακαν λόγο ακόμα και για πιο σκληρά μέτρα. Την Παρασκευή ο Υπουργός κατά την ανακοίνωση των μέτρων έκανε ειδική αναφορά στο ψυχολογικό παράγοντα και την κούραση που επέφερε η σειρά των μέτρων στους πολίτες. Συγκεκριμένα ο κύριος Ιωάννου είπε, «αφουγκραζόμαστε τις έντονες ανησυχίες των ειδικών ότι η ψυχολογική κόπωση είναι διάχυτη σε ολόκληρη την κοινωνία μετά από έναν χρόνο σε πρωτόγνωρες και δύσκολες συνθήκες, και ότι ενδεχομένως τα μέτρα δεν έχουν αποδώσει λόγω της κόπωσης αυτής».
«Στοπ» στις εστίες υπερμετάδοσης
Η παράταση για τις ανακοινώσεις έδωσε την ευκαιρία σε ειδικούς και Κυβέρνηση να αναλύσουν εκ νέου κάποια δεδομένα ως προς το κομμάτι των χώρων μετάδοσης ώστε με στοχευμένα μέτρα να γίνει προσπάθεια αναχαίτησης του ιού. Σύμφωνα με τα στοιχεία η έντονη αυξημένη μεταδοτικότητα στην κοινότητα παρατηρήθηκε σε χώρους συγχρωτισμού, όπως δημοτικά σχολεία (ειδικά στην Λεμεσό), χώρους εργασίας (ιδιωτικό και δημόσιο τομέα), καθώς και ενδοοικογενειακά. Προς αυτή την κατεύθυνση η Κυβέρνηση ανακοίνωσε τα ακόλουθα μέτρα που θα έχουν ισχύ από τις 16/03/2021 μέχρι τις 31/02/2021.
Εργασιακοί χώροι
Επαναφέρεται το 30% σε επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με αναπροσαρμογή του προγράμματος εβδομαδιαίου ελέγχου rapid tests στο 25% των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών και παράλληλη ενίσχυση της εποπτείας και των ελέγχων.
Ασυμπτωματικοί μαθητές και αλυσίδες μετάδοσης
Η δυσκολία στους διαγνωστικούς ελέγχους των μαθητών του δημοτικού σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πλειοψηφία των θετικών είναι ασυμπτωματικοί προκάλεσε έντονο προβληματισμό. Τα clusters στα δημοτικά σχολεία και ειδικά σε αυτά της Λεμεσού έφερε την λήψη δραστικών μέτρων ώστε να σπάσουν οι σπάσουν οι αλυσίδες μετάδοσης. Συγκεκριμένα αποφασίστηκε η αναστολή λειτουργίας των Δημοτικών Σχολείων στην Επαρχία Λεμεσού με φυσική παρουσία μαθητών ενώ πήρε παράταση η αναστολή φυσικής παρουσίας των Γυμνασίων σε παγκύπρια βάση.
Με το βλέμμα στραμμένο στην ψυχολογία
Με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για αποκλιμάκωση με το σταγονόμετρο αλλά και για ενδεχόμενη κλιμάκωση των μέτρων, έκπληξη προκάλεσαν οι χαλαρώσεις για Καθαρά Δευτέρα, εστίαση αλλά και την μετακίνηση στην απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9 στις 11 το βράδυ. Με σημείο εκκίνησης τις 15 Μαρτίου και την Καθαρά Δευτέρα αποφασίστηκαν τα εξής, επιτρέπεται η πρόσβαση σε πλατείες και πάρκα μέχρι 6 άτομα με υποχρεωτική χρήση μάσκας από άτομα διαφορετικών νοικοκυριών. Επίσης μόνο για τη Δευτέρα, 15 Μαρτίου, επιτρέπεται η πρόσβαση σε εκδρομικούς χώρους και φράγματα.
Για την εστίαση έχει αποφασιστεί ότι από τις 16/03 μόνο οι εξωτερικοί χώροι των υποστατικών με αυστηρό πρωτόκολλο τηρουμένων των μέτρων απόστασης και των υγειονομικών οδηγιών.
Η επιρροή του ιού στη ψυχολογία της κοινωνίας
Η πανδημία ως γνωστό έχει αποφέρει επιπτώσεις στο ψυχολογικό τομέα των πολιτών με συνέπεια οι πολίτες να βρίσκονται σε ένα φαύλο κύκλο αδυνατώντας πολλές φορές να ανταπεξέλθουν ή να βρουν ένα χέρι βοηθείας.
Η «Κ» επικοινώνησε με τον συμβουλευτικό Ψυχολόγο κ. Γιώργο Μεταξά αναφορικά με την ψυχική υγεία μικρών και μεγάλων εν καιρώ κορωνοϊού και αν οι νέες χαλαρώσεις μπορούν έχουν αντίκτυπο στο ψυχολογικό κομμάτι.
Για τη δήλωση του Υπουργείου Υγείας Κωνσταντίνου Ιωάννου ότι οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου πάρθηκαν λαμβάνοντας υπόψη και τις απόψεις της ΣΕΕ και του Πρόεδρου της Επιτροπής για ψυχολογική στήριξη των πολιτών από τις επιπτώσεις της πανδημίας, ο κ. Μεταξάς ανέφερε πως «για να μπορέσουμε να εκφέρουμε άποψη κατά πόσο μια πολιτική απόφαση ή μια απόφαση για τα μέτρα θα βοηθήσει ή αντίθετα να επιβαρύνει την ψυχολογία των πολιτών, το πρώτο που χρειαζόμαστε είναι να ξέρουμε ποια είναι η λογική πίσω από την απόφαση και πως αυτό τεκμηριώνεται ερευνητικά. Στη προκειμένη περίπτωση δεν ξέρουμε πως αιτιολογείται η απόφαση».
Ερωτηθείς ποια ηλικιακή ομάδα επηρεάστηκε περισσότερο ψυχολογικά από την αρχή της εμφάνισης του κορωνοϊού μέχρι σήμερα, ο Ψυχολόγος απάντησε πως όλες οι ηλικιακές ομάδες επηρεαστήκαν αλλά σίγουρα η κάθε ηλικιακή ομάδα επηρεάζεται με το δικό της τρόπο.
Ενδεικτικά είναι τα στατιστικά στοιχεία της δωρεάν τηλεφωνικής γραμμής Άμεσης Ανταπόκρισης Τηλε – Ψυχολογικής Φροντίδας σε Έκτακτα Γεγονότα 1471, η οποία την περίοδο Μάϊου – Ιουνίου 2020 δέχθηκε 243 τηλεφωνικές κλήσεις, εκ των οποίων οι 187 έτυχαν διαχείρισης και 15 παραπέμφθηκαν σε άλλες υπηρεσίες / γραμμές βοήθειας. Τα αιτήματα αφορούσαν στην πλειοψηφία τους (59.34%) άτομα που ζητούσαν βοήθεια για διαχείριση συμπτωμάτων άγχους, κατάθλιψης κ.λπ. Ακολουθούν τα αιτήματα που σχετίζονται με συναισθηματική καθοδήγηση / αποφόρτιση (12.77%), αιτήματα για βοήθεια σε θέματα που αφορούν στη διαχείριση παιδιών (17.36%), διαχείριση ενήλικα συγγενή (8.21%) και συμβουλευτική ζεύγους (2.32%). Η μέση ηλικία των καλούντων είναι 56.17 χρόνια με τυπική απόκλιση 19.32 (νεαρότερη ηλικία 18 ετών και μεγαλύτερη 78 ετών). Η πλειοψηφία (66.4%) είναι γυναίκες. Η μέση διάρκεια των κλήσεων είναι 35 λεπτά με τυπική απόκλιση 16 λεπτά. Σημειώνεται πως η Γραμμή 1471 επαναλειτούργησε στις 18 Ιανουαρίου 2021 και θα αναστείλει τη λειτουργία της στις 28 Μαρτίου.
Ο Υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου ανακοίνωσε την Παρασκευή πως τα Γυμνάσια θα παραμένουν κλειστά όπως επίσης κλείνουν και τα Δημοτικά σχολεία της Λεμεσού, δημιουργώντας εκ νέου πρόβλημα στους γονείς για το πως θα διαχειριστούν την κατάσταση με τα παιδιά. Ο κ. Γιώργος Μεταξά τόνισε πως είναι σίγουρα πολύ δύσκολο λόγω έλλειψης δραστηριοτήτων από τα μέτρα. Συνεχίζοντας, δήλωσε πως οι γονείς το πρώτο που πρέπει να κάνουν είναι να φροντίσουν τον εαυτό τους και τις δικές τους αντιδράσεις. Ακολούθως να προσπαθήσουν να βρουν δραστηριότητες οι οποίες μπορούν να γίνουν στο σπίτι ή να κάνουν εκδρομές ως κοινή άθληση, αλλά και αυτό όπως επισημαίνει ο Ψυχολόγος είναι αρκετά δύσκολο για τους περισσότερους γονείς οι οποίοι εργάζονται. Για την ενασχόληση των παιδιών με την τεχνολογία ο κ. Μεταξάς είπε ότι «η τεχνολογία δεν είναι πρόβλημα εφόσον χρησιμοποιείται σωστά».
Ο κ. Μεταξάς υπογράμμισε πως θα ήταν καλό όλοι μας να στρέψουμε την προσοχή μας στους γύρω μας έστω με τα τηλεμέσα ή από οποιαδήποτε πλατφόρμα ούτως ώστε η κοινωνική αποστασιοποίηση να μη μετατραπεί σε κοινωνική απομόνωση.
Συμπληρώνεται σιγά - σιγά το παζλ
Με την 16η Μαρτίου όπου θα ανοίξει -έστω και με πολλά προβλήματα- η εστίαση, θα γίνει ένα βήμα για να συμπληρωθεί το παζλ προς τη σταδιακή επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας στο νησί. Ακόμη ένας κύριος πυλώνας της οικονομικής δραστηριότητας, με μεγάλη συνεισφορά στο ΑΕΠ, στην απασχόληση και στα κρατικά έσοδα, αν και «κουτσουρεμένος» θα ανοίξει. Ο λόγος για την εστίαση, η οποία συνεισφέρει το 3,1% της συνολικής προστιθέμενης αξίας, απασχολεί 25.475 πρόσωπα, με το 71,2% της προστιθέμενης αξίας της εστίασης να προέρχεται από τα εστιατόρια και το 24,6% από τα μπαρ. Ο χρονικός περιορισμός (κέρφιου) της 23:00 σε συνδυασμό όμως με την λειτουργία αυτών των χώρων μόνο σε εξωτερικό περιβάλλον, όπως είναι λογικό, μειώνει την εν δυνάμει προσφορά τους. Ο τομέας της εστίασης μαζί με αυτού των ξενοδοχείων, που όμως δεν είναι ανοιχτά, έχουν συνδυαστικά 7,1% στην προστιθέμενη αξία. Όσον αφορά στο μερίδιο της απασχόλησης φτάνει στο 11,6%, ενώ η συνεισφορά τους στα κρατικά έσοδα, στο 4,7%.
Αντιλαμβανόμενη τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν ακόμα και οι χώροι εστίασης που θα ανοίξουν, διότι αρκετοί από τους επαγγελματίες του χώρου με τους περιορισμούς αυτούς που τέθηκαν δεν θα καταφέρουν, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα συνεχίσει την οικονομική στήριξη. Συγκεκριμένα, το πακέτο στήριξης της οικονομίας που ανακοινώθηκε την Παρασκευή φτάνει τα 70 εκατ. ευρώ τα οποία είναι συνδυασμός εφάπαξ χορηγίας και επιδότησης του μισθολογικού κόστους το Μάρτιο του 2021. Αφορά στις επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζόμενους που συνεχίζουν να πλήττονται λόγω των περιοριστικών μέτρων, ενώ συγκεκριμένα, θα δοθούν σε αυτοτελώς εργαζόμενους, χωρίς οποιονδήποτε εργοδοτούμενο, περιλαμβανομένων και των συνταξιούχων, το ποσό των 700 ευρώ. Σε εργοδότες που εργοδοτούν ένα εργαζόμενο 1.200 ευρώ, σε εργοδότες που εργοδοτούν δύο εργαζόμενους 2.000 ευρώ, σε εργοδότες που εργοδοτούν 3-5 εργαζόμενους 3.500 ευρώ, σε εργοδότες που εργοδοτούν 6-9 εργαζόμενους 5.000 ευρώ, σε εργοδότες που εργοδοτούν 10-20 εργαζόμενους 7.500 ευρώ, σε εργοδότες που εργοδοτούν 21 – 50 εργαζόμενους 10.000 ευρώ και σε εργοδότες που εργοδοτούν άνω των 50 εργαζομένων θα δοθούν 15.000 ευρώ.
Την ίδια ώρα, σημειώνεται πως, το 12ο σχέδιο στήριξης των εργαζομένων, ισχύει και για το μήνα Μάρτιο, με την επιδότηση του μισθολογικού κόστους να φτάνει το 60% των εργοδοτουμένων σε όλες τις επιχειρήσεις.
Των Αντρέα Γιωργαλλά, Παναγιώτη Ρουγκάλα και Μάριο Χριστοφή
