Επηρεασμένοι από τα τεκτενόμενα της κοινωνίας, είτε στον Ελλαδικό χώρο, είτε στο εξωτερικό, το θέμα μας αυτή την εβδομάδα, θα προσπαθήσει να αναλύσει με περιεκτικό τρόπο, τα στερεότυπα που υποσυνείδητα οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό.
Αρχικά ας ξεκαθαρίσουμε πώς ορίζονται στην ουσία τους τα στερεότυπα. Με βάση τις κοινωνικές διαστάσεις τις Ψυχολογίας, τα στερεότυπα, θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές πεποιθήσεις ότι οι άνθρωποι έχουν κάποια χαρακτηριστικά, εξαιτίας της εισαγωγής τους σε μία συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού. Για παράδειγμα, μπορεί να αναφέρονται, στο φύλο, στην εθνικότητα, στην σωματική διάπλαση, στη θρησκεία κ.α. Η αντίθεση με την «κοινωνική ομαδοποίηση» βασίζεται κυρίως στο γεγονός ότι συχνά οδηγούν σε διακρίσεις (αρνητικές) και απαντούν σε προκαταλήψεις.
Μετά θα ήταν καλό να κατανοήσουμε, ότι οι προαναφερθείσες προκαταλήψεις, είναι συνήθως αρνητικές επιρροές ή στάσεις απέναντι στα μέλη μιας ομάδας που οδηγούν αναπόφευκτα σε διακρίσεις. Άδικες συμπεριφορές, κοινωνικό αποκλεισμό, μπορεί να φτάσει και στο σημείο εκφοβισμού.
Τι είναι όμως αυτό που μπορούμε να αλλάξουμε στην συνειδητή (αυτή που κατανοούμε) σκέψη μας, για να αποτυπωθεί στην υποσυνείδητη (αυτοματοποιημένη);
Η δυσκολία της αλλαγής εγείρεται στην κουλτούρα και στην πολυπολιτισμικότητα μιας κοινωνίας. Όμως αν και κάθε αρχή είναι δύσκολη, αξίζει τον κόπο, πρώτα ατομικά και μετά σαν ενεργοί πολίτες να αντιληφθούμε τη σημασία της αντικειμενικής και αποτελεσματικής σχέσης με τα υπόλοιπα μέλη, ούτως ώστε να καταλείψουμε μια για πάντα τις αρνητικά/ τοξικά φορτισμένες στερεοτυπικές τάσεις.
Τα βήματα είναι πιο απλά από όσο νομίζουμε. Κυρίως αφορούν την ενσυναισθηματική ενίσχυση. Την αντίληψη της αξίας που έχει η διάδραση μεταξύ των ατόμων. Την αξία που έχουν οι λέξεις που επιλέγουμε να χρησιμοποιούμε. Μερικά παραδείγματα μπορεί να αποτελούν:
1. Εθνικότητα:
Tις φυλετικές διακρίσεις, λέξεις όπως «μαύρος», «νέγρος» ή «κίτρινος» είναι όχι μόνο πεπαλαιωμένες αλλά και συνήθως προσβλητικές.
2. Φύλο:
Λέξεις αναφερόμενες στο φύλο, όπως «αυτή», «αυτός», ο/η, και λοιπά, δεν χωρούν πλέον σε μια κοινωνία που η LGBTQIA+ κοινότητα εξελίσσετε και μεγαλώνει προβάλλοντας την αποδοχή του κοινωνικού φύλου και της σεξουαλικότητας.
3. Σωματική διάπλαση:
Λέξεις όπως την αναφορά στο βάρος, στο ύψος ή στην εγκεφαλική λειτουργικότητα, πλέον θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους ότι δεν χωρούν σε μια κοινωνία που σέβεται και αγαπά τα άτομα που την αποτελούν.
4. Ψυχική υγεία:
Λέξεις που απαντούν στην ψυχοπαθολογία, «εν πελλός», είναι πραγματικά εκμηδενιστικές και έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην θεραπεία οποιασδήποτε ψυχικής δυσλειτουργίας. Είναι πια καιρός να επενδύσουμε στην ψυχική υγεία και να αποδεχτούμε πως όταν ένα άτομο επηρεάζεται στην καθημερινότητά του δυσλειτουργικά, ο στιγματισμός του μόνο κακό μπορεί να επιφέρει.
Οι μεμαθημένες συμπεριφορές, και οι αποσιωπημένοι «κοινωνικοί κανόνες» που ακολουθούντες από την απαρχή της ανθρωπότητας, οφείλουν να αλλάζουν, να ζυγίζονται και να μετατρέπονται, όσο περνούν τα χρόνια, όχι γιατί είναι μόνο τεράστια ανάγκη για αποδοχή αλλά γιατί είναι λυπηρό, σε μια κοινωνική υπόσταση, άτομα να στιγματοποιούνται και να περιθωριοποιούνται για όποιον λόγο.
