Μαρία Σάββα
Η θεματική των τοξικών σχέσεων αντιπροσωπεύει μια πολυπλοκότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Κάθε περίπτωση αναδύει μοναδικά χαρακτηριστικά, καθιστώντας την προσέγγιση προβληματική. Σε πολλές περιπτώσεις, η πολύπλοκη συνέντευξη γεγονότων δημιουργεί μια δυσμενή εικόνα του συντρόφου.
Κανείς από εμάς δεν αποφεύγει την εμπειρία της τοξικότητας σε σχέσεις. Αλλά υπάρχουν ανθρώποι που υιοθετούν μοτίβα συμπεριφοράς που ρίχνουν ρίζες στις παιδικές τους ημέρες. Καθώς ακούμε για τα πολλά κρούσματα τοξικών, ναρκισσιστικών σχέσεων, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να αναλύσουμε τους λόγους πίσω από αυτές. Τι δημιουργεί την τοξικότητα;
Τα «διπλά μηνύματα» από τους γονείς
Το φαινόμενο των «διπλών μηνυμάτων» είναι ένας όρος της ψυχολογίας που περιγράφει την αντιφατική παράδοση μηνυμάτων από τους γονείς προς τα παιδιά. Παράδειγμα είναι το να ενθαρρύνετε το παιδί σας να είναι ανεξάρτητο και στη συνέχεια να του απαιτείτε συνεχώς να σας ενημερώνει για κάθε βήμα του. Τέτοιες αντιφάσεις μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση και αντιφατικές συμπεριφορές στα παιδιά, επηρεάζοντας αρνητικά την προσωπικότητα τους.
Επίπεδη αξιολόγηση, έντονη κριτική ή συναισθηματική κακοποίηση κατά την παιδική και εφηβική ηλικία
Οι γονείς και η παιδική/εφηβική ηλικία καθορίζουν το πλαίσιο των σχέσεων. Αν και αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αναστρέψιμο. Τα άτομα που έχουν υποστεί έντονη κριτική, αξιολογητική μείωση και συναισθηματική κακοποίηση, ενδέχεται να αναπτύξουν ανασφάλεια και, ως εκ τούτου, τοξικά μοτίβα συμπεριφοράς.
Έλλειψη αγάπης και εύνοιας, ανεπαρκής συναισθηματική παρουσία των γονέων
Η τοξική προσωπικότητα αναπτύσσεται από έντονες τραυματικές εμπειρίες ή μια ακολουθία από αυτές, κυρίως στη σχέση προσκόλλησης/αποχωρισμού από τους γονείς. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί δεν λαμβάνει επαρκή αγάπη και εύνοια, ενδέχεται να εξαναζητήσει αναγνώριση και πληρότητα μέσα από τον εαυτό του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ναρκισσιστικές τάσεις, έλλειψη συναισθηματικής ενσυναίσθησης και δυσκολία στην δημιουργία υγιών, στενών σχέσεων με άλλα άτομα.
