Μαρία Καραμάνου
Με αφορμή τα 50 χρόνια από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974, η Βουλή των Αντιπροσώπων και το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων εγκαινίασαν την έκθεση «Κύπρος 1974, η μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων» στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης στη Λευκωσία. Η έκθεση, που παρουσιάστηκε το βράδυ του Σαββάτου 21 Σεπτεμβρίου, αποτελεί μια συναισθηματικά φορτισμένη αναδρομή στην ειρηνική ανθρωπογεωγραφία της Κύπρου πριν από το 1974 και στα δραματικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
Η Πρόεδρος της Βουλής, Αννίτα Δημητρίου, τόνισε τη σημασία της έκθεσης ως υπενθύμιση του αδιάκοπου πόθου για επιστροφή και επανένωση, υπογραμμίζοντας ότι «μισός αιώνας κατοχής είναι πάρα πολύς» και ότι «η ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία είναι θεμελιώδης». Η αποφασιστικότητα για απελευθέρωση και επανένωση, όπως σημείωσε, παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
Η θεματική της έκθεσης εξετάζει την ιστορική μνήμη μέσα από ένα συνδυασμό νοσταλγίας και ρεαλισμού. Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι παράδοξο να ζεις την ιστορία ολοζώντανη την ίδια στιγμή που τη στοχάζεσαι και την αναπολείς». Τα έργα και τα εκθέματα αποτυπώνουν την τραγωδία της προσφυγιάς, την επίδραση της εισβολής στην καθημερινότητα των Κυπρίων, αλλά και τη συμπαράσταση που δέχθηκαν οι πληγέντες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η έκθεση δεν επικεντρώνεται μόνο στο παρελθόν, αλλά αναδεικνύει και τις σχέσεις των δύο κοινοτήτων της Κύπρου μετά το 1974, κάνοντας ένα βήμα προς την κατανόηση και την ελπίδα για το μέλλον.
Μάλιστα, η Αννίτα Δημητρίου σε ανάρτησή της μοιράστηκε στιγμιότυπα από την έκθεση γράφοντας: «Η έκθεση της Βουλής των Αντιπροσώπων και του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία είναι μια υπόσχεση ευθύνης: Oτι δεν θα προσπεράσουμε την ιστορία, αλλά και ότι δεν θα αφήσουμε την ιστορία να μας προσπεράσει. Μόνη λύση η ίδια η επίλυση του Κυπριακού και η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα κράτος απαλλαγμένο από αναχρονιστικές εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα. Ένα κράτος ελεύθερο με ίσα δικαιώματα για όλους τους νόμιμους κατοίκους του. Ένα κράτος που μας αξίζει να ζούμε όλοι οι Κύπριοι, εμείς και τα παιδιά μας».
Ενώ, σε νέα της ανάρτηση μοιράστηκε ένα βίντεο από την έκθεση και τα εγκαίνια σημειώνοντας: «Το υλικό, οι φωτογραφίες, τα τεκμήρια, τα προσωπικά αντικείμενα συγκλονίζουν. Τραυματίες, αιχμάλωτοι, εγκλωβισμένοι, αγνοούμενοι, πρόσφυγες και άλλες πτυχές της τραγωδίας. Σας καλούμε να επισκεφθείτε την έκθεση. Είναι πραγματικά μία εμπειρία ζωής. Για όλες και όλους μας, μα πάνω από όλα για τα παιδιά μας. Δεν θα ξεχάσουμε. Δεν θα προσπεράσουμε την ιστορία. Ούτε θα αφήσουμε την ιστορία να μας προσπεράσει».
Η έκθεση θα φιλοξενείται στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ, Λευκωσία, μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου 2024 και θα μπορείτε να την επισκεφθείτε από την Τρίτη έως την Παρασκευή από τις 10.00-18.00 και το Σάββατο από τις 11.00-18.00.
