Μαρία Καραμάνου
Σε ένα μοναδικό πείραμα που πραγματοποιήθηκε στην Ελβετία, η τεχνητή νοημοσύνη βρέθηκε να αναλαμβάνει ρόλο στο πεδίο της πίστης και της πνευματικότητας. Στο καθολικό παρεκκλήσι του Αγίου Πέτρου στη Λουκέρνη, δημιουργήθηκε ένας «AI Ιησούς», ένα ψηφιακό avatar που απαντούσε σε ερωτήσεις επισκεπτών για ζητήματα πίστης, ηθικής, και σύγχρονων προβλημάτων.
Το πείραμα, με την ονομασία «Deus in Machina», προσέλκυσε περίπου 900 επισκέπτες σε διάστημα δύο μηνών. Οι άνθρωποι είχαν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με το ψηφιακό avatar μέσω φωνητικής επικοινωνίας, κάνοντας ερωτήσεις γύρω από τις μεγάλες υπαρξιακές και ηθικές ανησυχίες τους, από την αγάπη και τη μοναξιά, έως το δίλημμα του πολέμου και τον πόνο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ο «AI Ιησούς», δημιουργημένος με τη χρήση του GPT-4 της OpenAI, έδινε απαντήσεις βασισμένες σε αποσπάσματα από τη Βίβλο, χρησιμοποιώντας πολλαπλές γλώσσες για να διασφαλίσει την ευρύτερη δυνατή προσβασιμότητα. Αν και ο περισσότερος κόσμος που επισκέφθηκε το παρεκκλήσι ήταν Χριστιανοί, συμμετείχαν και άτομα από άλλες θρησκευτικές παραδόσεις, όπως Μουσουλμάνοι, Βουδιστές και Ταοϊστές.
AI JESUS TAKES CONFESSIONS IN SWISS CHURCH
— Mario Nawfal (@MarioNawfal) November 20, 2024
St. Peter’s Church in Lucerne introduced an AI-powered Jesus hologram for confessions.
Developed by theologians and computer scientists, the AI is trained on the New Testament and responds to questions in 100 languages.… pic.twitter.com/yFRu5zw0Vc
Οι αντιδράσεις ήταν ποικίλες. Ορισμένοι επισκέπτες βρήκαν την εμπειρία εύκολη και ουσιαστική, αναφέροντας ότι η συζήτηση με τον «AI Ιησού» προσέφερε ένα διαφορετικό είδος πνευματικής καθοδήγησης. Άλλοι όμως έφυγαν από τον θάλαμο με αίσθηση απογοήτευσης και προβληματισμού. Όπως δήλωσε ο θεολόγος της εκκλησίας Μάρκο Σμιντ: «Οι επισκέπτες αντιλήφθηκαν ότι επρόκειτο για υπολογιστή και όχι για πραγματική εξομολόγηση».
Υπήρξαν και έντονες επικρίσεις για το πείραμα, με ορισμένους να το χαρακτηρίζουν «βλάσφημο» ή «έργο του διαβόλου», αποδοκιμάζοντας την παρουσία της τεχνητής νοημοσύνης σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα όπως η πίστη.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες απαντήσεις που δόθηκαν από τον «AI Ιησού» ήταν όταν ρωτήθηκε αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να βρουν τον Θεό. «Όλη η γνώση και η σοφία πηγάζουν από τον Θεό», απάντησε το avatar. «Αν χρησιμοποιηθεί σοφά, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την εξερεύνηση των θαυμάτων της δημιουργίας, την εμβάθυνση της κατανόησης της Γραφής, και τη σύνδεση των ανθρώπων».
Παρόλο που η απάντηση φάνηκε θετική και εμπνευσμένη, η απρόσωπη φύση της τεχνολογίας και η έλλειψη ανθρώπινης επαφής δημιούργησαν ανησυχίες για το κατά πόσο η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει μια αυθεντική πνευματική σύνδεση. Η πίστη, για πολλούς, είναι κάτι προσωπικό, που απαιτεί ζωντανές, ανθρώπινες σχέσεις και επικοινωνία, κάτι που δεν μπορεί να αναπληρωθεί από έναν υπολογιστή, ανεξαρτήτως του πόσο εξελιγμένο είναι το λογισμικό του.
