Εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως αναγκάστηκαν να μπουν στον κόσμο της τηλεκπαίδευσης λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, να έχουν λιγότερη άμεση επαφή με τους φίλους τους και τις σωματικές δραστηριότητες και ίσως να έχουν βιώσει και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους λόγω του περισσότερου χρόνου που περνούν στο σπίτι κατά τη διάρκεια της καραντίνας.
Τώρα, μια νέα, εθνικής εμβέλειας δημοσκόπηση στην Αμερική της οποίας ηγήθηκαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Michigan, δίνει μια εικόνα σχετικά με τις βασικές ανησυχίες που έχουν οι γονείς για τα παιδιά τους την περίοδο αυτή. Τα πρώτα στη λίστα είναι σχεδόν αναμενόμενα: η υπερβολική χρήση των social media και ο χρόνος που περνούν τα παιδιά μπροστά σε μια οθόνη, η ασφάλεια στο διαδίκτυο, η ανθυγιεινή διατροφή, η κατάθλιψη και η αυτοκτονία και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.
Σχεδόν οι μισοί από τους γονείς, μάλιστα, περιγράφουν την COVID-19, δηλαδή τη νόσο αυτή καθεαυτή, ως «μεγάλο πρόβλημα» που επηρεάζει τα παιδιά, ως το 10ο σημείο στη λίστα με τις ανησυχίες.
«Πρόκειται για ιδιαίτερα απαιτητική περίοδο για τις οικογένειες, καθώς πολλά παιδιά βιώνουν σημαντικές αλλαγές στη ρουτίνα τους οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία και τη συνολική τους κατάσταση. Οι μεγαλύτερες ανησυχίες των γονέων για τους νέους φαίνεται πως σχετίζονται με αλλαγές στον τρόπο ζωής ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Η COVID-19 έχει φέρει τα πάνω-κάτω στον κόσμο των παιδιών και των εφήβων με τόσους πολλούς διαφορετικούς τρόπους και αυτό αντανακλάται στον τρόπο με τον οποίο οι γονείς αξιολογούν τα προβλήματα υγείας το 2020», αναφέρει ο Gary Freed, παιδίατρος στο Νοσοκομείο Παίδων Mott.
Χρόνος στην οθόνη
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα τρία σημαντικότερα προβλήματα στη λίστα με τις ανησυχίες των γονέων σχετίζονται με τη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών. Τα παιδιά αφιερώνουν πολύ περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο αφενός λόγω της τηλεκπαίδευσης και αφετέρου επειδή δεν μπορούν να έρθουν σε προσωπική επαφή με τους φίλους τους.
Ωστόσο, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι γονείς δεν θα έπρεπε να ανησυχούν τόσο για την ποσότητα του χρόνου που τα παιδιά ξοδεύουν στις ηλεκτρονικές συσκευές, αλλά για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν την τεχνολογία αυτή.
«Είναι σημαντικό για τα παιδιά και τους εφήβους να διατηρήσουν τις κοινωνικές και οικογενειακές επαφές που ξέρουμε πως είναι σημαντικές για την συναισθηματική τους κατάσταση, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που νιώθουν αγχωμένοι και απομονωμένοι. Η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική βοήθεια σε αυτό το κομμάτι», υπογραμμίζει ο Δρ. Freed.
Παρόλα αυτά, πάντως, οι γονείς θα πρέπει να θέσουν σαφείς κανόνες και όρια για το πώς και πότε τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν τις ηλεκτρονικές συσκευές προκειμένου να διασφαλίσουν ότι δεν θα επηρεαστούν οι συνήθειες του ύπνου, δεν θα αντικατασταθούν οι υγιεινές συνήθειες όπως η σωματική άσκηση και ότι διαφυλάσσεται η ιδιωτικότητα των παιδιών. Πρέπει, επίσης να προσέχουν για τυχόν σημάδια διαδικτυακού εκφοβισμού και άλλων ειδών διαδικτυακής κακοποίησης, τα οποία επίσης βρίσκονται στη λίστα με τις κορυφαίες 10 ανησυχίες των γονέων.
Συναισθηματική και ψυχική υγεία
Κάποιοι γονείς ανέφεραν μεγάλη ανησυχία σχετικά με το ότι τα παιδιά μπορεί να βιώνουν πολλά αρνητικά συναισθήματα όπως το στρες, το άγχος ή η κατάθλιψη, τα οποία μπορεί να σχετίζονται ή να επιδεινώνονται από τις αλλαγές στον τρόπο ζωής που έχει προκαλέσει η COVID-19.
«Οι γονείς μπορεί να προσέξουν αλλαγές, όπως τα αυξημένα συμπεριφορικά προβλήματα στα νεότερα παιδιά ή αυξημένη κακή διάθεση ή λήθαργο στα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους», σημειώνει ο Δρ. Freed.
Οι γονείς περιγράφουν την COVID-19 ως «μεγάλο πρόβλημα» που επηρεάζει τα παιδιά, ως το 10ο σημείο στη λίστα με τις ανησυχίες
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά και τους εφήβους να επικοινωνούν τα συναισθήματά τους και να βρίσκουν υγιείς τρόπους για να τα βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Οι αλλαγές στην καθημερινότητα και η κοινωνική απομόνωση λόγω του κορωνοϊού μπορεί, επίσης, να επηρεάζουν την ψυχική υγεία του παιδιού. Ο ακανόνιστος ύπνος, για παράδειγμα, μπορεί να αυξήσει σημαντικά το ενδεχόμενο ανθυγιεινής διατροφής και να μειώσει την σωματική άσκηση σε εξωτερικό χώρο, προβλήματα που όλοι οι γονείς έχουν εντοπίσει ως σοβαρές ανησυχίες για την υγεία.
Οι οικογένειες θα πρέπει να προσπαθήσουν να διατηρήσουν την καθημερινότητά τους, ειδικά το πρόγραμμα ύπνου, και να βοηθήσουν τους εφήβους να αντισταθούν στον πειρασμό να ξενυχτούν, τονίζει ο Δρ. Freed, με τους επιστήμονες στο σύνολό τους να συνιστούν τακτικά εσκεμμένα «διαλείμματα από το διαδίκτυο» προκειμένου τα μέλη της οικογένειας να περνούν χρόνο μαζί και να βγαίνουν έξω σε καθημερινή βάση, έστω και για ένα σύντομο περίπατο.
Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση για διάφορα σημάδια κινδύνου που δείχνουν ότι τα παιδιά χρειάζονται περισσότερη βοήθεια να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους, όπως σχόλια ότι μπορεί να βλάψουν τον εαυτό τους ή ότι βιώνουν δραματικές αλλαγές στη διάθεση, την όρεξη ή τον ύπνο τους. Στις περιπτώσεις αυτές, οι οικογένειες θα πρέπει να απευθύνονται άμεσα στον παιδίατρο και να εξετάσουν το ενδεχόμενο ψυχοθεραπείας για το παιδί.
