Από την απαρχή του, το μεγαλύτερο συγγραφικό έργο του Freud ασχολούνταν με τα όνειρα και την εξήγησή τους. Όχι μόνο για την πολυπλοκότητα και για την ανάγκη για κατανόηση αλλά γιατί αφορούσαν στην πλειονότητά τους την πύλη προς το Ασυνείδητο μυαλό των ατόμων. Στην πλειοψηφία τους τα όνειρα, πίστευε, πως καταλήγουν σε κάποιο καταπιεσμένο σεξουαλικό απωθημένο και επιθυμία από την παιδική ηλικία.
Σύμφωνα λοιπόν με τη θεωρία, τα όνειρα πάντα έχουν 2 ειδών περιεχόμενα, το Προφανές (αυτό που φαίνεται να λέει το όνειρο) και το Έκδηλο/Λανθάνον (αυτό που προσπαθεί πραγματικά να μας πει το όνειρο). Για τον ίδιο θα μπορούσαμε να εισχωρήσουμε μέσα από το προφανές στο λανθάνον και έτσι να δούμε τις Ασυνείδητές μας σκέψεις. Αυτό συνήθως γίνεται μέσα από την τεχνική των «Ελευθέρων Συνειρμών» ( το άτομο μεταφέρει ό,τι του έρχεται στο μυαλό χωρίς να τα φιλτράρει).
Οι εικόνες που εμφανίζονται στα όνειρα των ατόμων αφορούν 5 Ασυνείδητες διαδικασίες:
- Μετάθεση/Displacement
Η επιθυμία για ένα αντικείμενο ή για ένα άτομο μεταφέρεται σε μια άλλη ιδέα/αντικείμενο ή άνθρωπο. - Προβολή/Projection
Το άτομο που βλέπει το όνειρο ωθεί τις δικές του επιθυμίες, ορμές και ατέλειες σε κάποιο άλλο πρόσωπο που δεν είναι αποδεκτές. - Συμβολισμός/Symbolization
Οι κρυφές και ανέκφραστες ορμές ή καταπιεσμένες επιθυμίες εμφανίζονται με μεταφορικό τρόπο. Παύει η καταπίεσή τους από το Υπερεγώ. - Συμπύκνωση/Condensation
Η διαδικασία στην οποία το άτομο που βλέπει το όνειρο αποκρύβει τα συναισθήματα ή τις ορμές του συμπιέζοντάς τα σε ένα σύντομο όνειρο ή συμβάν. - Εκλογίκευση/Rationalization
Το τελικό στάδιο ενός ονείρου. Η οργάνωση ενός ασυνάρτητου ονείρου από το μυαλό με σκοπό να γίνει κατανοητό/λογικό. Η κοινωνικά αποδεκτή ερμηνεία για να δικαιολογηθούν οι αμφισβητήσιμες ορμές.
Συμπληρωματικά η αιτία ύπαρξης των ονείρων μας θεωρούνται η εκπλήρωση των κρυφών μας επιθυμιών. Όλα όσα συναισθηματικά καταπιέζονται από την κοινωνική ηθική και από τους άγραφους νόμους της ανθρωπότητας καταφέρνουν να εισχωρούν στα όνειρά μας για να ικανοποιήσουν τις βασικές μας ανάγκες (sex & θάνατος). Κάθε εικόνα συμβολίζει και απαντά σε μια σεξουαλική συνάφεια. Όσο πιο αγχώδης και καταπιεστική είναι η ζωή που ζούμε τόσο πιο έκδηλα και παράλογα γίνονται τα όνειρά μας.
Τέλος για να καταφέρει το άτομο να εξηγήσει την «τρέλα» των παρορμητικών του σκέψεων αρκεί να διαλογιστεί με τον κρυφό εαυτό του. Έτσι σε μια προσπάθεια εξουδετέρωσης των καταπιεστικών συναισθημάτων θα μπορέσει να εκλογικεύσει και τα όνειρά του. Η πύλη προς το Ασυνείδητο προφανώς και απαιτεί από το άτομο να επενδύσει στην εσωτερική αποκάλυψη. Μας ωθεί στην αναγνώριση των πιο βαθιά ριζωμένων σκέψεων και επιθυμιών μας. Το άτομο «αναγκάζεται» να αντισταθμίσει την εξουδετέρωση τέτοιων σκέψεων στην ξύπνια του μορφή, μέσα από τα όνειρα.
Το συμπέρασμα; Αποδεχτείτε τον εαυτό σας. Οι σκέψεις είτε συνειδητές είτε ασυνείδητες ορίζονται ακόμη και σήμερα (στην πολυπλοκότερή τους μορφή) από τα δύο βασικά κίνητρα. Ναι φυσικά, για να λειτουργήσει με επιτυχία ένα κοινωνικό σύστημα χρειάζεται κανόνες (είτε ηθικούς είτε ποινικούς) όμως η πύλη προς το Ασυνείδητο (τα όνειρα) μπορούν να προσφέρουν πολύ περισσότερα από όσα πιστεύετε, try it!
