Η Disney μπορεί σύντομα να χάσει τα αποκλειστικά δικαιώματα του Mickey Mouse, του χαρακτήρα που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται η παγκόσμια αναγνώριση του brand, εξαιτίας της αμερικανικής νομοθεσίας.
Ο χαρακτήρας του Mickey Mouse το 2024 εμπίπτει στον δημόσιο τομέα- σχεδόν 95 χρόνια μετά τη δημιουργία του την 1η Οκτωβρίου 1928. Με βάση την αμερικανική νομοθεσία, έπειτα από αυτό το χρονικό διάστημα λήγουν τα πνευματικά δικαιώματα για ανώνυμα ή ψευδώνυμα έργα.
Η λήξη των πνευματικών δικαιωμάτων δεν έρχεται χωρίς περιορισμούς, επεσήμανε ο Ντάνιελ Μαγιέντα, αναπληρωτής διευθυντής του Documentary Film Legal Clinic στη σχολή Νομικής του UCLA και δικηγόρος που δραστηριοποιείται στη βιομηχανία του θεάματος.
«Μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον χαρακτήρα του Mickey Mouse όπως δημιουργήθηκε αρχικά, για να φτιάξεις τις δικές σου ιστορίες με αυτόν. Αλλά, αν το κάνεις με τρόπο που οι άνθρωποι θα σκεφτούν την Disney- κάτι σχετικά πιθανό επειδή επενδύουν σε αυτό τον χαρακτήρα για τόσο πολύ- τότε θεωρητικά η Disney θα μπορούσε να πει ότι παραβίασες τα πνευματικά δικαιώματά της», εξήγησε ο Μαγιέντα.
Ο Mickey Mouse εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο ασπρόμαυρο «Steamboat Willie», το οποίο ήταν πρωτοποριακό, καθώς οι κινήσεις στην οθόνη αντιστοιχούσαν στη μουσική και τα ηχητικά εφέ.
«Με τα χρόνια, ο Mickey Mouse έχει περάσει αρκετές μεταμορφώσεις στην εμφάνιση και την προσωπικότητά του. Τα πρώτα χρόνια, ο σκανδαλιάρης και άτακτος Mickey έμοιαζε περισσότερο με αρουραίο, έχοντας μακριά μυτερή μύτη, μαύρα μάτια, μικρό σώμα, μακριά και λεπτά πόδια και μακριά ουρά», σημειώνει το Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Ιστορίας.
Αν και η Disney θα χάσει τα πνευματικά δικαιώματα για αυτή την πρώτη εκδοχή του Mickey Mouse, τα διατηρεί για όποιες μετέπειτα εκδοχές του αγαπημένου ποντικιού, μέχρι να φτάσουν στο όριο των 95 ετών, επισήμανε ο Μαγιέντα.
Ήδη, έχουν εκπνεύσει τα πνευματικά δικαιώματα για άλλους αγαπημένους χαρακτήρες, όπως συνέβη για παράδειγμα τον περασμένο Ιανουάριο για τον Γουίνι το αρκουδάκι και τους περισσότερους φίλους του. Δύο από αυτούς τους χαρακτήρες πρωταγωνιστούν στο «Winnie the Pooh: Blood and Honey», ταινία τρόμου του Ρις Γουότερφιλντ που αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα.
Είναι σημαντικό καλλιτέχνες όπως ο Γουότερφιλντ να μην περάσουν τα όρια με νέες δημιουργίες που βασίζονται σε παλιούς χαρακτήρες, επεσήμανε ο Μαγιέντα. Συγκεκριμένες πτυχές του χαρακτήρα που το γενικό κοινό αναγνωρίζει ως κομμάτι του brand της Disney είναι απαγορευμένες για καλλιτέχνες που θέλουν να αξιοποιήσουν τις λήξεις των πνευματικών δικαιωμάτων. Αν ένα συγκεκριμένο έργο κάνει το κοινό να πιστέψει ότι αυτό συνδέεται με την Disney, θα μπορούσαν να υπάρξουν σημαντικές νομικές συνέπειες.
«Τα πνευματικά δικαιώματα έχουν χρονικό όριο, τα εμπορικά σήματα όχι. Έτσι, η Disney θα μπορούσε να έχει ένα trademark ουσιαστικά επ’ αόριστον, για όσο συνεχίζει να χρησιμοποιεί διάφορα πράγματα όπως τα έχουν κατοχυρώσει, είτε είναι λέξεις, δράσεις, χαρακτήρες ή οτιδήποτε άλλο», εξήγησε ο δικηγόρος.
Η Disney μπορεί να διατηρήσει το σήμα κατατεθέν για συγκεκριμένες ατάκες ή ρούχα που φορούν χαρακτήρες, όπως η κόκκινη μπλούζα του Γουίνι, την οποία ο Γουότερφιλντ εσκεμμένα απέφυγε να χρησιμοποιήσει στην ταινία του.
«Προσπαθήσαμε να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να διασφαλίσουμε ότι η ταινία βασίζεται μόνο στην εκδοχή του 1926», δήλωσε ο Γουότερφιλντ στο Variety, διαβεβαιώνοντας ότι κανένας δεν πρόκειται να μπερδέψει τη δική του ταινία με τους χαρακτήρες της Disney.
Πηγή: Lifo