Μαρία Καραμάνου
Η Gen Z, η γενιά που γεννήθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές του 2010, εισέρχεται με φόρα στο παγκόσμιο εργατικό δυναμικό. Ωστόσο, η μετάβαση από τα θρανία στον επαγγελματικό χώρο δεν φαίνεται να είναι τόσο ομαλή όσο θα ήλπιζαν πολλοί νέοι πτυχιούχοι και εργοδότες. Έρευνες δείχνουν ότι ενώ η Gen Z φέρνει νέα στοιχεία και δυναμικές, όπως η ευελιξία και η ψηφιακή δεξιότητα, αντιμετωπίζει δυσκολίες στην προσαρμογή στο παραδοσιακό εργασιακό περιβάλλον.
Μια Νέα Προσέγγιση στην Εργασία
Οι νέοι εργαζόμενοι της Gen Z έρχονται με υψηλές προσδοκίες και προσανατολισμό στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Έχουν μεγαλώσει με την τεχνολογία, είναι εξοικειωμένοι με τα κοινωνικά μέσα και έχουν ανεπτυγμένη συνείδηση για κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Ωστόσο, πολλές εταιρείες και εργοδότες θεωρούν ότι αυτός ο νεανικός ενθουσιασμός συνοδεύεται από ορισμένες ελλείψεις, όπως η αδυναμία αποδοχής κριτικής, η έλλειψη εμπειρίας σε πρακτικά ζητήματα και η έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων στο πλαίσιο του εργασιακού περιβάλλοντος.
Τι Λένε οι Εργοδότες
Έρευνες, όπως αυτή της πλατφόρμας συμβουλευτικής «Intelligent», δείχνουν ότι οι εργοδότες είναι επιφυλακτικοί στην πρόσληψη ατόμων από τη Gen Z. Ένας στους έξι εργοδότες διστάζει να προσλάβει νέους αυτής της γενιάς, καθώς θεωρούν ότι έχουν «μη ρεαλιστικές προσδοκίες» και «εύκολα προσβάλλονται». Ταυτόχρονα, ζητήματα όπως η έλλειψη επικοινωνιακών δεξιοτήτων και η μη προσαρμογή στην κριτική συχνά τους δυσκολεύουν να ενταχθούν πλήρως στο εργασιακό περιβάλλον.
Η Προσαρμογή στο Νέο Εργασιακό Τοπίο
Η Gen Z μεγαλώνει σε μια εποχή όπου η έννοια της σταθερής και μακροπρόθεσμης καριέρας έχει διαφοροποιηθεί. Οι νέοι αναζητούν ευέλικτες εργασιακές συνθήκες, ευκαιρίες για συνεχή εκπαίδευση και εργασιακή ικανοποίηση. Ωστόσο, όπως εξηγεί η Holly Schroth, λέκτορας στο Haas School of Business, πολλές φορές στερούνται βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων που σχετίζονται με την επαγγελματική εθιμοτυπία και την αλληλεπίδραση με συναδέλφους και πελάτες.
Γιατί Απολύεται η Gen Z;
Ένας σημαντικός αριθμός εταιρειών έχει αναφέρει ότι απέλυσε εργαζομένους από τη Gen Z λόγω έλλειψης κινήτρων, χαμηλού επιπέδου επαγγελματισμού και προβλημάτων στην επικοινωνία. Η μετάβαση από το πανεπιστήμιο στην εργασία μπορεί να είναι δύσκολη, ειδικά όταν οι νέοι πτυχιούχοι δεν είναι προετοιμασμένοι για τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, κάτι που αντικατοπτρίζει και το χάσμα μεταξύ της ακαδημαϊκής προετοιμασίας και της πρακτικής εμπειρίας.
Πώς Μπορεί να Γεφυρωθεί το Χάσμα;
Για να μπορέσει η Gen Z να ευδοκιμήσει στο εργασιακό περιβάλλον, οι εταιρείες πρέπει να προσαρμόσουν τις προσδοκίες τους και να επενδύσουν στην εκπαίδευση και την υποστήριξη των νέων εργαζομένων. Οι εργοδότες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η νέα γενιά φέρνει μαζί της φρέσκες ιδέες και μια ισχυρή ψηφιακή αντίληψη, ωστόσο απαιτείται χρόνος και καθοδήγηση για να προσαρμοστούν στις πιο παραδοσιακές απαιτήσεις των εταιρειών.
Το Μέλλον της Gen Z
Παρά τις προκλήσεις, η Gen Z έχει τη δυνατότητα να φέρει αλλαγές στο εργατικό δυναμικό. Καθώς αυτή η γενιά αποτελεί ήδη πάνω από το 25% του εργατικού δυναμικού, οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να κατανοήσουν καλύτερα τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά της για να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές της. Οι νέοι πτυχιούχοι, από την άλλη πλευρά, καλούνται να αναπτύξουν δεξιότητες που σχετίζονται με τη διαχείριση των σχέσεων, την αποδοχή της κριτικής και την επαγγελματική τους ανάπτυξη σε ένα πιο απαιτητικό περιβάλλον.
Προκλήσεις και Αδυναμίες της Gen Z
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το «Intelligent.com» αποκάλυψε ότι μόνο το 25% των προσλήψεων πρόσφατων αποφοίτων ήταν απολύτως επιτυχείς, ενώ το 62% ανέφερε ότι μόνο ορισμένες προσλήψεις λειτούργησαν καλά. Οι πιο συχνά αναφερόμενοι λόγοι αποτυχίας αυτών των προσλήψεων περιλαμβάνουν:
Έλλειψη κινήτρων ή πρωτοβουλίας (50%)
Έλλειψη επαγγελματισμού (46%)
Κακές δεξιότητες επικοινωνίας (39%)
Δυσκολία στην αποδοχή ανατροφοδότησης (38%)
Ανεπαρκείς δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων (34%)
Πολλοί διευθυντές προσλήψεων θεωρούν ότι οι απόφοιτοι της Gen Z παρουσιάζουν μια αίσθηση δικαιώματος και ότι τείνουν να προσβάλλονται εύκολα. Σχεδόν το 65% των εργοδοτών που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν αυτή την αίσθηση δικαιώματος, ενώ το 63% πιστεύει ότι οι νέοι αυτοί εργαζόμενοι προσβάλλονται πολύ εύκολα.
Το Εκπαιδευτικό Σύστημα και η Έλλειψη Προετοιμασίας
Πολλοί ειδικοί αποδίδουν τις δυσκολίες της Gen Z στο γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν προετοιμάζει επαρκώς τους μαθητές για τον «πραγματικό κόσμο» της εργασίας. Ο Bryan Driscoll, σύμβουλος HR, υποστηρίζει ότι η σύγχρονη εκπαίδευση επικεντρώνεται περισσότερο στη θεωρία παρά στην πράξη, και ότι αυτό δημιουργεί ένα χάσμα στις απαραίτητες επαγγελματικές δεξιότητες.
Παράλληλα, ο Driscoll επισημαίνει ότι οι εργοδότες συχνά δεν δείχνουν την απαιτούμενη υπομονή για να εκπαιδεύσουν τη νέα γενιά, και προτιμούν να απολύουν εργαζομένους παρά να τους βοηθούν να προσαρμοστούν. Αυτή η έλλειψη υποστήριξης οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο όπου η Gen Z αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των εργοδοτών, οι οποίοι με τη σειρά τους διστάζουν να προσλάβουν νέους αποφοίτους στο μέλλον.
Ο Huy Nguyen του «Intelligent.com» επισημαίνει ότι οι εργοδότες έχουν επίσης ευθύνη να βοηθήσουν τη Gen Z να ενταχθεί επιτυχώς στο εργατικό δυναμικό. Μια άλλη προσέγγιση, όπως η εφαρμογή προγραμμάτων ενσωμάτωσης και η αντιστοίχιση νέων εργαζομένων με μέντορες, μπορεί να διευκολύνει τη μετάβαση και να τους βοηθήσει να αποκτήσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για να επιτύχουν.
Ωστόσο, υπάρχει μια πιο σύνθετη πραγματικότητα που περιλαμβάνει την επαφή της νεότερης γενιάς με τον παραδοσιακό χώρο εργασίας, καθώς και την αποτυχία των εργοδοτών να προσαρμοστούν στις ανάγκες και τις προσδοκίες αυτών των νέων εργαζομένων.
Έλλειψη κινήτρου - Μια πιο περίπλοκη εικόνα
Η έλλειψη κινήτρου της Gen Z, όπως συχνά κατηγορείται, δεν είναι ένα απλό ζήτημα αδιαφορίας. Αυτή η γενιά έχει μεγαλώσει βλέποντας τις οικονομικές αναταραχές του 2008 και τις απολύσεις και ανασφάλειες που ακολούθησαν την πανδημία του COVID-19. Πολλοί Gen Zers έχουν βιώσει την αστάθεια της αγοράς εργασίας και έχουν αναπτύξει έναν συγκεκριμένο σκεπτικό σχετικά με την έννοια της εργασίας και της σκληρής δουλειάς. Γιατί να καταβάλουν υπερβολική προσπάθεια σε ένα σύστημα που δεν εγγυάται ανταμοιβή ή ασφάλεια; Αυτή η αίσθηση είναι μια μορφή αυτοσυντήρησης και όχι απλώς αδιαφορία για τη σκληρή εργασία.
Προβλήματα επικοινωνίας - Μια διαφορετική «γλώσσα»
Η Gen Z έχει μεγαλώσει σε έναν ψηφιακό κόσμο, όπου η επικοινωνία γίνεται κυρίως μέσω μηνυμάτων και social media. Αν και αυτοί οι νέοι εργαζόμενοι είναι εξοικειωμένοι με τις τεχνολογίες, μπορεί να τους λείπει η ικανότητα για διαπροσωπική επικοινωνία, ειδικά σε παραδοσιακά εργασιακά περιβάλλοντα που απαιτούν face-to-face συναντήσεις και βαθιά συνεργασία. Η πανδημία χειροτέρεψε αυτή την κατάσταση, καθώς η απομακρυσμένη εργασία ενίσχυσε τις ψηφιακές αλληλεπιδράσεις, περιορίζοντας τις ευκαιρίες να αναπτύξουν οι Gen Zers πιο παραδοσιακές επικοινωνιακές δεξιότητες. Το κενό αυτό συχνά οδηγεί σε παρεξηγήσεις ή αποτυχία συνεργασίας, κάτι που οι εργοδότες δεν έχουν πάντα την υπομονή να αντιμετωπίσουν.
Απόρριψη της «κουλτούρας της φασαρίας»
Η Gen Z απορρίπτει την παραδοσιακή εργασιακή κουλτούρα της υπερβολικής δουλειάς και της έλλειψης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Για τις παλαιότερες γενιές, η επιτυχία συνδέθηκε με σκληρή δουλειά και πολλές ώρες στο γραφείο, αλλά η Gen Z δεν φαίνεται πρόθυμη να θυσιάσει την ευημερία της για την καριέρα της. Για αυτούς, η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες, και είναι πιο γρήγοροι στο να εγκαταλείψουν θέσεις που θεωρούν τοξικές ή που δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους.
Η δυσκολία της Gen Z να διατηρήσει τη δουλειά της δεν μπορεί να αποδοθεί απλά σε μια «κακή» γενιά εργαζομένων. Πρόκειται για μια γενιά που συγκρούεται με απαρχαιωμένα συστήματα εργασίας που δεν προσαρμόζονται εύκολα στις σύγχρονες προσδοκίες. Οι εργοδότες που επιθυμούν να αξιοποιήσουν το ταλέντο της Gen Z πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η προσέγγισή τους στην εργασία διαφέρει από αυτή των προηγούμενων γενεών και να προσαρμοστούν ανάλογα, προσφέροντας πιο ευέλικτα περιβάλλοντα και καλύτερη επικοινωνία.
