Μαρία Καραμάνου
Σχεδόν κάθε εβδομάδα βλέπουμε νέες μελέτες που αναφέρουν τα "οφέλη για την υγεία" από τρόφιμα που, στην πραγματικότητα, ενδέχεται να μην είναι τόσο θρεπτικά όσο φαίνονται. Ένα πρόσφατο παράδειγμα αφορά τον φρουτώδη χυμό (που περιέχει μόνο φυσικά σάκχαρα), που έδειξε μια μικρή, αλλά σημαντική μείωση της αρτηριακής πίεσης όταν καταναλώνονταν με επιφύλαξη. Ωστόσο, το συμπέρασμα ότι ο φρουτώδης χυμός μπορεί να βοηθήσει στην υψηλή αρτηριακή πίεση είναι παραπλανητικό.
Photo By @alyssalynch On Instagram
Αν ρωτήσετε οποιονδήποτε διατροφολόγο ή ειδικό σε θέματα υγείας, θα σας εξηγήσει γρήγορα ότι ο φρουτώδης χυμός, ακόμα και όταν δεν περιέχει πρόσθετα ή ζάχαρη, δεν είναι τόσο θρεπτικός όσο νομίζουμε. Φυσικά, οι χυμοί που είναι απολύτως φυσικοί (ειδικά από φρούτα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως τα μούρα) μπορούν να είναι ωφέλιμοι για την υγεία μας. Ωστόσο, όταν φτιάχνετε ένα smoothie, για παράδειγμα, είναι καλό να προσθέτετε και λαχανικά για να αυξήσετε την πρόσληψη φυτικών ινών και να αποτρέψετε τις αιχμές στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Στην πραγματικότητα, πολλοί από εμάς επιλέγουν ήδη έτοιμα smoothies και χυμούς από το σούπερ μάρκετ, παρά να φτιάχνουν τις δικές τους εκδοχές στο σπίτι.
Photo By @martineakersveen On Instagram
Ωστόσο, το ίδιο φαινόμενο επεκτείνεται και σε πολλά άλλα τρόφιμα και ποτά που αγοράζουμε από το σούπερ μάρκετ, παρόλο που φαίνεται ότι είναι ωφέλιμα για την υγεία μας με βάση την ετικέτα τους. Η διατροφολόγος για τη δημόσια υγεία, Δρ. Federica Amati, χρησιμοποιεί τον όρο "φωτοστέφανο της υγείας" για να περιγράψει αυτό το φαινόμενο. Σύμφωνα με αυτήν, αυτό συμβαίνει όταν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) και άλλα συσκευασμένα προϊόντα χαρακτηρίζονται ως "πηγή βιταμίνης D" ή "πλούσια σε φυτικές ίνες", προκειμένου να φαίνονται ως υγιεινές επιλογές.
Photo By @martineakersveen On Instagram
Αυτή η πρακτική περιλαμβάνει τη χρήση όρων όπως "χαμηλά λιπαρά" ή "χαμηλές θερμίδες" ακόμη και στην ονομασία των προϊόντων για να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι πρόκειται για υγιεινές επιλογές, προσθέτοντας, για παράδειγμα, τον όρο "light" στη συσκευασία. Τα ελάχιστα επεξεργασμένα και ολόκληρα τρόφιμα δεν χρειάζονται αυτές τις ετικέτες. Ποτέ δεν θα δείτε μια κονσέρβα φασολιών να αναφέρει "υγιεινή" ή ένα αγγούρι με "χαμηλές θερμίδες". Οι πραγματικά υγιεινές επιλογές δεν χρειάζεται να διαφημίζονται ως τέτοιες. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι αυτές οι τακτικές μπορούν να παραπλανούν τη συμπεριφορά μας. Έτσι, είναι πιθανότερο να επιλέξουμε προϊόντα που υποδεικνύουν ότι είναι "ελαφριά" από εκείνα που δεν το κάνουν.
Photo By @martineakersveen On Instagram
Οι αγοραστές δεν φέρουν την ευθύνη για αυτήν την κατάσταση. Οι κατασκευαστές τροφίμων έχουν ως στόχο την προώθηση των προϊόντων τους και συνεπώς, είναι συχνά προς το συμφέρον τους να συσκευάζουν τα τρόφιμα με ετικέτες που μπορεί να είναι παραπλανητικές, ανεξάρτητα από το πόσο υγιεινά είναι πραγματικά. Η επιστημονική έρευνα για τον αντίκτυπο ορισμένων τροφίμων στην υγεία είναι σχετικά πρόσφατη και ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι η διάκριση μεταξύ υγιεινών και μη υγιεινών τροφίμων δεν είναι πάντα καθαρή. Πολλές μελέτες για τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) συνήθως συσχετίζουν αυτά τα προϊόντα με δυσμετρή αποτελέσματα για την υγεία.
Photo By VistaCreate
Οι χυμοί και τα smoothies που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ, παρουσιάζονται συχνά ως υγιεινές επιλογές που περιέχουν αληθινά φρούτα και μπορεί να είναι σημαντικό μέρος της διατροφής μας. Ωστόσο, συχνά περιέχουν υψηλές ποσότητες ζάχαρης και συμβάλλουν στην αύξηση του κινδύνου τερηδόνας στα παιδιά, καθώς και στην παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2 στους ενήλικες.
Photo By VistaCreate
Οι μπάρες πρωτεΐνης συχνά προωθούνται ως υψηλές σε πρωτεΐνη, "keto" και με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Ωστόσο, περιέχουν συνήθως πολλά τεχνητά γλυκαντικά και γαλακτωματοποιητές που δεν είναι φιλικοί προς την υγεία του εντέρου μας. Στην πραγματικότητα, η πρόσληψη συμπληρωμάτων πρωτεΐνης συνήθως δεν είναι απαραίτητη για τους περισσότερους ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Photo By VistaCreate
Τα δημητριακά πρωινού πολύ συχνά προωθούνται ως υγιεινή επιλογή με δηλώσεις όπως "πηγή βιταμίνης D", "φτιαγμένα με δημητριακά ολικής αλέσεως", "φυτικά" και "περιέχουν σίδηρο". Παρ' όλα αυτά, συχνά είναι υπερβολικά πλούσια σε ζάχαρη ή γλυκαντικά, έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και δεν αποτελούν την καλύτερη επιλογή για ένα υγιεινό πρωινό.
Photo By VistaCreate
Τα αρτοσκευάσματα και το ψωμί που αγοράζουμε από το σούπερ μάρκετ συνήθως έχουν καταψυχθεί για εβδομάδες και ψήνονται "φρέσκα επί τόπου" το πρωί. Τα συστατικά τους μπορεί να περιλαμβάνουν έως και 30 διαφορετικές ουσίες, όπως συντηρητικά, γαλακτωματοποιητές, εκχυλισμένα σάκχαρα και άμυλο, καθώς και τεχνητά χρώματα. Αντίθετα, το φρέσκο ψωμί και η ζύμη περιλαμβάνουν μόνο απλά συστατικά όπως αλεύρι, νερό, μαγιά ή προζύμι και μια πρέζα αλάτι ή βούτυρο για τη ζύμη.
Photo By VistaCreate
Τα παιδικά σνακ είναι ένας από τους χειρότερους παράγοντες, καθώς είναι πολύ δύσκολο για τους γονείς να αντιληφθούν ότι πρόκειται για υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα. Συχνά, αυτά τα σνακ προωθούνται ως υγιεινές επιλογές, ενώ στην πραγματικότητα αποτελούν UPF. Ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης UPF παρατηρείται σε παιδιά κάτω των δύο ετών. Συχνά τα παιδικά σνακ παρουσιάζονται να "ενθαρρύνουν την αυτοτροφοδοσία", περιέχουν "πραγματικά κομμάτια φρούτων" και προωθούνται ως "finger food." Αυτά τα τρόφιμα πρέπει να αποτελούν μια περιστασιακή απόλαυση στη διατροφή των παιδιών, όχι το κυρίαρχο μέρος της.
