Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Rey Bradbury
Το κρασί του θέρους
Μετάφραση: Βασίλης Δουβίτσας
Εκδόσεις: Άγρα
Σελ.: 352
Στο έργο του Rey Bradbury με τον εύηχο τίτλο «Dandelion wine»*, που παραπέμπει στη γλυκύτητα των παιδικών του χρόνων στις ΗΠΑ του 1928, ο μεταφραστής του Βασίλης Δουβίτσας έδωσε τον τίτλο «Το κρασί του θέρους».
«Συνέλεγα εικόνες σε όλη μου τη ζωή, τις οποίες αποθήκευα κάπου παράμερα και τις ξεχνούσα. Έπρεπε κάπως να στείλω πίσω τον εαυτό μου, με τις λέξεις να δρουν ως καταλύτες, για να διυλίσω τις αναμνήσεις και να δω τι είχαν να προσφέρουν.» Αναφέροντας τα πιο πάνω ο συγγραφέας, στην εισαγωγή, επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά τη νοσταλγία των παιδικών χρόνων ως πηγή έμπνευσης για τη λογοτεχνία. Τελευταία, και το έχουμε δει κι εδώ στο blog, έχουν κυκλοφορήσει αρκετά έργα αυτής της θεματολογίας. Τα ακόλουθα είναι μόνο μερικά από αυτά που έχουν κυκλοφορήσει πρόσφατα: «Οι δέκα παππούδες, η θάλασσα κι εγώ» του Fabio Genovesi, «Ο λαθρεπιβάτης» του Βάσου Νικολάου, «Τα πρωτοβρόχια» του Σπύρου Κιοσσέ.
Μέσα από ποιο πρίσμα όμως ο Rey Bradbury παρουσιάζει το τελευταίο καλοκαίρι των παιδικών του χρόνων. Όπως είναι γνωστό ο συγγραφέας αυτός είναι γνωστός ως συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας. Υπάρχει η φαντασία στο «Το κρασί του θέρους»; Σας διαβεβαιώ πως, ναι, υπάρχει και δε χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να το δει κανείς. Μέσα από την όμορφη, λυρική γραφή του ο αναγνώστης μεταφέρεται μαγικά, μέσα από τα μάτια του δωδεκάχρονου Νταγκλας Σπώλντινγκ, στις ΗΠΑ του 1928 στην επαρχία του Ιλλινόις. Ολόκληρο το βιβλίο των 352 σελίδων αναφέρεται μόνο σε ένα καλοκαίρι, εκείνο του 1928, στο τελευταίο καλοκαίρι των παιδικών του χρόνων, πριν όλα αλλάξουν, πριν όλα φαντάζουν διαφορετικά μέσα από τα μάτια της ενηλικίωσης. Την ιστορία διατρέχει μια μαγευτική ατμόσφαιρα, η λογοτεχνία του φανταστικού κυριαρχεί και είναι ευδιάκριτη καθ’ όλη την πορεία της εξέλιξής της μέσα από το πως τα παιδιά αντιλαμβάνονταν τον κόσμο, τη ζωή, τον θάνατο και τον τόπο σε εκείνον τον παρελθοντικό χρόνο. Η αφήγηση γίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αφού όλα εξιστορούνται και παρουσιάζονται μέσα από το πρίσμα της οπτικής αυτών των παιδιών που ενίοτε η φαντασία τους τα μεταφέρει σε μια διαφορετική και ίσως μη πραγματική διάσταση. Όλα, όπως και οι χαρακτήρες που τους πλαισιώνουν. Οι γονείς τους, οι παππούδες, οι γείτονες, οι φίλοι τους.
«Το κρασί του θέρους» είναι ένα μυθιστορηματικό έργο με σαφή πλοκή που πολύ πιθανόν ο αναγνώστης να σκεφτεί πως πρόκειται για αυτοβιογραφία. Όπως αναφέρει όμως ο μεταφραστής του σε μια συνέντευξή** του «[...]δεν θα μάθουμε πολλά για το τι πράγματι ήταν ή έκανε ο νεαρός Bradbury – διαβάζουμε μονάχα πώς τον παρουσιάζει ο μεγαλύτερος εαυτός του να βλέπει τον κόσμο, το οποίο βεβαίως είναι μυθοπλαστικό».
Ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφέρει τον αναγνώστη του στον τόπο και χρόνο που αναφέρεται έτσι ώστε να ακούει τις συνομιλίες, τους ψιθύρους, να μυρίζει τα αχνιστά φαγητά, να χαίρεται μαζί με τους χαρακτήρες για το κάθε τι, που μπορεί να είναι μικρό αλλά σπουδαίο στα παιδικά μάτια, να προβληματίζεται με τις ανησυχίες τους, να εισπράττει την αγάπη, την ανακούφιση από τη συγχώρεση, να ταξιδεύει στο υπερφυσικό και να θλίβεται από την απώλεια.
«Το Κρασί του θέρους είναι το κρασί από πικραλίδες, που ο Ντάγκλας Σπώλντινγκ, το μυθιστορηματικό προσωπείο του συγγραφέα, εμφιαλώνει κάθε χρόνο με τον παππού του.»
Έχουμε λοιπόν ακόμα ένα σπουδαίο έργο του Bradbury μεταφρασμένο εξαιρετικά στα ελληνικά από τον Βασίλη Δουβίτσα με πολύ κατατοπιστικές υποσέλιδες σημειώσεις. Μια ακόμη σπουδαία έκδοση από τις εκδόσεις Άγρα ενός βιβλίου που κυλά γοργά σαν τα χαρούμενα καλοκαίρια ενώ αφήνει και μια επίγευση θλίψης φθινοπωρινής που προμηνύει τον αργοσάλευτο χειμώνα.
* Dandelion wine: το ποτό που έβγαζαν στις ΗΠΑ από τις πικραλίδες.
** Διαβάστε τη συνέντευξη εδώ: https://www.avopolis.gr/articles/vivlio/80783-ray-bradbury
Αναζητήστε το βιβλίο στα βιβλιοπωλεία Parga εδώ.
Από το οπισθόφυλλο: Ο Ντάγκλας ξάπλωσε ανάσκελα στις στεγνές σανίδες της βεράντας, απόλυτα ικανοποιημένος και καθησυχασμένος από αυτές τις φωνές, που θα μπορούσαν να μιλούν ώς την αιωνιότητα, να κυλούν σαν χείμαρρος από μουρμουρητά πάνω στο σώμα του, πάνω στα κλειστά του βλέφαρα, μέσα στα νυσταλέα αυτιά του, για πάντα. Η συγκινητική ανάμνηση ενός μαγικού καλοκαιριού σε μια μεσοδυτική κωμόπολη των ΗΠΑ. Το Κρασί του θέρους είναι το κρασί από πικραλίδες, που ο Ντάγκλας Σπώλντινγκ, το μυθιστορηματικό προσωπείο του συγγραφέα, εμφιαλώνει κάθε χρόνο με τον παππού του. Στη ζεστή και μαγευτική φύση του Ιλλινόι, αυτό το καλοκαίρι δεν είναι ίδιο με τα άλλα, έχει ιδιαίτερη γεύση, είναι το τελευταίο από τα παιδικά του καλοκαίρια. Το Κρασί του θέρους είναι μια ξεχωριστή, συναρπαστική ιστορία ενηλικίωσης από έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας. Βασισμένο στις εμπειρίες του ίδιου του Μπράντμπερυ, που μεγάλωσε στο Ουωκήγκαν τη δεκαετία του 1920, το Κρασί του θέρους είναι ένα μεθυστικό κοκτέιλ από αγαπημένες μνήμες, συγχώρεση, μαγεία, φαντασία, και πάνω απ’ όλα από καλοκαίρια που έμοιαζαν σαν να συνεχίζονται για πάντα. Ζαλισμένος από τη γλυκιά μέθη του κρασιού, ο αφηγητής παρατηρεί όντα και πράγματα που το περίγραμμά τους φαίνεται ξαφνικά διαφορετικό. Η μαγεία και η συναισθησία εισβάλλουν σε αυτή τη λαμπερή φύση. Και γίνεται η μεταμόρφωση, το τέλος της αθωότητας, η αρχή της εφηβείας. Το Κρασί του θέρους είναι ένα μυθιστόρημα που διαφέρει από το υπόλοιπο έργο αυτού του δεξιοτέχνη της προσμονής. Μια ποιητική αφήγηση από τα θραύσματα της αποσπασματικής μνήμης που προσπαθεί να ξαναβρεί το θαύμα της παιδικής ηλικίας μέσα στις ξεχασμένες αναμνήσεις. Το 1971 οι αστροναύτες του Apollo 15 ονόμασαν έναν κρατήρα της Σελήνης Dandelion (Πικραλίδα), για να τιμήσουν το μυθιστόρημα του Μπράντμπερυ.
Για τον συγγραφέα: Ο Ρέι Μπράντμπερι (Ray Douglas Bradbury, 22 Αυγούστου 1920 – 5 Ιουνίου 2012) ήταν Αμερικανός συγγραφέας και σεναριογράφος επιστημονικής φαντασίας, τρόμου και μυστηρίου. Για την επίδρασή του στη λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας του 20ού αιώνα, αποκαλείτο «πατέρας» της επιστημονικής φαντασίας. Αναγνωρίζεται ως ο συγγραφέας του οποίου το έργο εξασφάλισε στη σύγχρονη λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας ευρύτερη αναγνώριση. Του άρεσε ιδιαίτερα ο Έντγκαρ Άλαν Πόου, χάρη στον οποίο ανακάλυψε τη λογοτεχνία μόλις στα επτά του χρόνια. Στις αφηγήσεις του Μπράντμπερι η καθημερινότητα μετασχηματίζεται σε ασυνήθιστη και πολλές φορές επικίνδυνη δυστοπία.
Είχε λάβει πολλές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων το «Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών των ΗΠΑ» που του απένειμε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους το 2004, και το μετάλλιο της «Ordre des Arts et des Lettres» της Γαλλίας.
Γνωστότερα έργα του, το «Φαρενάιτ 451» ("Fahrenheit 451"), «Τα Χρονικά του Άρη» ("The Martian Chronicles") και «Ο Εικονογραφημένος Άνθρωπος» ("The Illustrated Man"). Πολλά από τα έργα του έχουν διασκευαστεί για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για τον συγγραφέα εδώ.
