Ζωή Τουτουντζίδου
Το τελευταίο διάστημα έχουμε ζήσει πρωτοφανή γεγονότα τα οποία έχουν συνταράξει την κοινή γνώμη, προκαλώντας παράλληλα έναν φόβο για το αύριο και για την κοινωνία που ζούμε.
Καθημερινά διαβάζουμε φρικτά εγκλήματα πάθους, τα οποία έφεραν στο προσκήνιο της επικαιρότητας τη συζήτηση για την «ψυχοπάθεια» και πως αυτή εκδηλώνεται σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Εκτιμάται ότι η ψυχοπάθεια εκδηλώνεται σε ποσοστό περίπου 1% του γενικού πληθυσμού και, για άγνωστους ακόμη λόγους, οι περισσότεροι ψυχοπαθείς είναι άνδρες.
Τι είναι όμως η «ψυχοπάθεια»;
Σύμφωνα με το DSM-5 το κλινικό εγχειρίδιο της ψυχολογίας «Η ψυχοπάθεια είναι παραδοσιακά μία διαταραχή της προσωπικότητας χαρακτηρισμένη από συνεχή αντικοινωνική συμπεριφορά, μειωμένη ενσυναίσθηση και τύψη συνειδήσεως, καθώς και θρασέα, απρόσκοπτα εγωιστικά στοιχεία. Είναι συχνά θεωρούμενη συνώνυμη της κοινωνιοπάθειας»
Πώς αναγνωρίζεις έναν ψυχοπαθή;
Αρχικά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ένας άνθρωπος με ψυχοπάθεια δεν είναι και απαραίτητα εγκληματίας ή κοινωνικά «αποστασιοποιημένος».
Σύμφωνα με τον διευθυντή Ψυχικής Φροντίδας στην Ελλάδα. «Πολλά άτομα με έντονη ψυχοπαθητική νοοτροπία είναι μάλιστα ιδιαίτερα επιτυχημένα στην εργασία, την κοινωνία και στην δημιουργία οικογένειας»
Αν όμως σκιαγραφούσαμε τα χαρακτηριστικά ενός ψυχοπαθή, πιθανότατα θα ήταν ένα άτομο με έντονη προσωπικότητα, χειριστικό, με έντονο φθόνο και υποτίμηση προς τους άλλους.
Ποια όμως η διαφορά ανάμεσα στους ψυχοπαθείς που συλλαμβάνονται ως εγκληματίες και στους ψυχοπαθείς που κυκλοφορούν ανάμεσά μας;
Την απάντηση έρχεται να μας δώσει ο ερευνητής ψυχολογίας Adrian Raine. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην ευρύτερη περιοχή του Λος Άντζελες μελετήθηκαν δύο ομάδες ενδιαφέροντος που αποτελούνταν από άντρες οι οποίοι πληρούσαν τα κριτήρια της ψυχοπάθειας και άτομα με ψυχοπάθεια που είχαν καταδικαστεί για ένα ή περισσότερα εγκλήματα.
Τα άτομα αυτά καλέστηκαν να μιλήσουν για τα ελαττώματα τους καθώς οι ερευνητές μετρούσαν βιομετρικές αναλύσεις όπως η πίεση του αίματος. Με τα ευρήματα τις έρευνας να υποστηρίζουν ότι τα άτομα με έντονη ψυχοπαθητική νοοτροπία –χωρίς ιστορικό σύλληψης, είχαν αυξημένα επίπεδα πίεσης στο αίμα, ένα σημάδι έντονου στρες.
Ουσιαστικά η έρευνα αυτή υποδείκνυε ότι «το κοινωνικό άγχος και ο έλεγχος των παρορμήσεων, ακόμη και σε μικρό βαθμό, είναι δύο παράγοντες που πιθανώς εξηγούν γιατί ορισμένοι ψυχοπαθείς καταφέρνουν να αποφύγουν τα μπλεξίματα με το νόμο και να ζουν αρμονικά σε ένα κοινωνικό περιβάλλον».
