Μαρία Σάββα
Η Μαρία Καραμάνου, η ταλαντούχα 22χρονη Ελληνοκύπρια συγγραφέας, μετά τη δυναμική της είσοδο στη λογοτεχνική σκηνή των ΗΠΑ με το πρώτο της μυθιστόρημα «The Bridge of Fire», μιλά στο must για όλα: για τη διαδικασία συγγραφής, την έμπνευση, αλλά και για το τι θα φέρει το μέλλον.
Η αγάπη της Μαρίας για τη συγγραφή εκδηλώθηκε από πολύ νωρίς, καθώς ξεκίνησε να γράφει το βιβλίο της μόλις στα 15 της χρόνια. Με αφοσίωση και επιμονή, αφιέρωσε πέντε ολόκληρα χρόνια δουλειάς για να το ολοκληρώσει, ενώ παράλληλα σπούδαζε και εργαζόταν. Το όνειρό της έγινε πραγματικότητα, καθώς το βιβλίο εκδόθηκε στην Αμερική, δίνοντάς της με αυτό τον τρόπο την ευκαιρία να συστηθεί στο παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό.
Με σπουδές στη δημοσιογραφία και επαγγελματική πορεία ως δημοσιογράφος στο Must (ναι, μοιραζόμαστε τον ίδιο επαγγελματικό χώρο), η Μαρία δεν εγκατέλειψε ποτέ το πάθος της για τη συγγραφή. Η πορεία της στον λογοτεχνικό χώρο ξεκίνησε από την πλατφόρμα του Wattpad, όπου τα έργα της απέκτησαν περισσότερους από 20.000 πιστούς αναγνώστες και διακρίθηκαν με βραβεία.
Εμπνευσμένη από τη γραφή της Άγκαθα Κρίστι και του Έντγκαρ Άλαν Πόε, υφαίνει έναν κόσμο όπου το μυστήριο, η φαντασία και οι σκοτεινές αλήθειες συνυπάρχουν με μοναδικό τρόπο. Με το The Bridge of Fire, αποδεικνύει ότι η λογοτεχνία δεν έχει όρια και πως το ταλέντο της τώρα αρχίζει να ξεδιπλώνεται.
Ποια ήταν η έμπνευση που είχες στα 15 σου χρόνια που σε έκανε να ξεκινήσεις να γράφεις το πρώτο σου βιβλίο;
Ως παιδί ήμουν πολύ κλειστή και ντροπαλή — βασικά, ήμουν το παιδί που, αν ήταν σε πάρτι, θα έκανε παρέα με το κατοικίδιο του σπιτιού. Δεν είχα πολλούς φίλους, οπότε η γραφή έγινε το δικό μου καταφύγιο. Έγραφα ποιήματα, τραγούδια, ιστορίες σε χαρτιά και τετράδια.
Είχα πάντα ζωηρή φαντασία. Ήμουν το παιδί που έλεγε ιστορίες με τόση αυτοπεποίθηση, που αν έλεγα πως είχα δει μονόκερο στην αυλή, υπήρχε μια πιθανότητα να με πιστέψουν. Αλλά κάπου εκεί κατάλαβα ότι αντί να λέω ιστορίες και ψέματα στους άλλους, καλύτερα να τα γράφω.
Η αληθινή ώθηση για να γράψω το πρώτο μου βιβλίο ήρθε όταν ανακάλυψα το Wattpad. Ξεκίνησα να δημοσιεύω ιστορίες εκεί, αρχικά στα ελληνικά, βάζοντας μέσα όλες τις ανησυχίες και τις σκέψεις μου μέσα από έναν ανδρικό χαρακτήρα. Στη συνέχεια, είδα ότι υπήρχαν περισσότερες ευκαιρίες αν έγραφα στα αγγλικά, οπότε άφησα εκείνο το project και ξεκίνησα το πρώτο μου ολοκληρωμένο βιβλίο — το οποίο τελικά εκδόθηκε.
Η αρχική έμπνευση ήρθε από ένα όνειρο: μια κοπέλα και μια γέφυρα. Σκέφτηκα να το κάνω βιβλίο φαντασίας, αλλά τελικά το μετέτρεψα σε μυστήριο. Η γραφή για μένα ήταν πάντα τρόπος διαφυγής, ένα παράλληλο σύμπαν όπου μπορούσα να ζω κάτι εντελώς διαφορετικό. Έμπνευση έβρισκα παντού: στα όνειρά μου, σε ταινίες, σειρές, βιβλία, ακόμα και σε παιχνίδια στο κινητό μου — ναι, ακόμα και το Candy Crush μπορεί να σου δώσει ιδέες όταν είσαι απελπισμένη.
Η φαντασία μου δεν σταματάει ποτέ, και η γραφή έγινε ο μόνος τρόπος να την κάνω να σωπάσει λίγο. Ή, τέλος πάντων, να την κάνω να λέει ιστορίες με σειρά και συνοχή.
Πώς ξεκίνησε η πορεία σου στον χώρο της συγγραφής;
Η πορεία μου στη συγγραφή ξεκίνησε επίσημα το 2017, όταν δημιούργησα λογαριασμό στην πλατφόρμα Wattpad. Αφορμή στάθηκε η συμμετοχή μου σε έναν παγκόσμιο διαγωνισμό, όπου κατάφερα να φτάσω στους πρώτους 60. Αυτή η διάκριση μου έδωσε την ώθηση να συνεχίσω να γράφω, εξερευνώντας νέες ιδέες και δημιουργώντας περισσότερες ιστορίες — κάποιες στα αγγλικά, άλλες στα ελληνικά.
Για αρκετούς μήνες κρατούσα το πάθος μου μυστικό. Όταν τελικά το αποκάλυψα στους γονείς μου, έμειναν έκπληκτοι. Ο μπαμπάς μου, βλέποντας ότι το εννοούσα, άρχισε να μου φέρνει βιβλία για το πώς να γίνω συγγραφέας. Κάπου εκεί συνειδητοποίησα ότι αν με στηρίζει ακόμα κι ο μπαμπάς μου —που πριν με κυνηγούσε να διαβάσω μαθηματικά— μάλλον το είχα πάρει σωστά το μονοπάτι.
Η στιγμή που κατάλαβα ότι θέλω να ασχοληθώ σοβαρά με τη συγγραφή ήρθε σταδιακά. Από μικρή ήξερα ότι ήθελα να γράφω, αλλά όταν το πρώτο μου βιβλίο έφτασε τις 20.000 αναγνώσεις, συνειδητοποίησα ότι αυτό το πάθος μου μπορούσε να αγγίξει κι άλλους ανθρώπους.
Η συγγραφή για μένα είναι κάτι παραπάνω από μια δημιουργική διαδικασία. Είναι το μεγαλύτερό μου πάθος — πιο μεγάλο κι από την αγάπη μου για τη σοκολάτα, κι αυτό λέει πολλά. Όταν γράφω, νιώθω ζωντανή, μπαίνω βαθιά στην ιστορία, γίνομαι ένα με τους χαρακτήρες μου. Είναι μια αίσθηση που δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο στη ζωή μου.
Ποιο ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι στη διαδικασία της συγγραφής του πρώτου σου βιβλίου;
Το πιο δύσκολο κομμάτι στη διαδικασία της συγγραφής του πρώτου μου βιβλίου δεν ήταν τόσο η ίδια η γραφή — αυτό το κομμάτι το ζούσα με πάθος — αλλά η έκδοση. Ειδικά όταν μιλάμε για έκδοση στο εξωτερικό, τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα. Είχα πολλές απογοητεύσεις και άκουσα αμέτρητα «όχι» από εκδοτικούς. Ξεκίνησα να δουλεύω αμέσως μόλις τελείωσα το λύκειο, για να μπορέσω να καλύψω τα έξοδα της έκδοσης, ενώ παράλληλα σπούδαζα. Ήταν δύσκολο να βλέπω τον μισθό μου να πηγαίνει εκεί, αλλά ήξερα πως αν δεν επένδυα στο όνειρό μου, κανείς άλλος δεν θα το έκανε.
Η επικοινωνία με τους εκδοτικούς στην Αμερική ήταν άλλο κεφάλαιο. Δεν είχα ιδέα πώς να προσεγγίσω το θέμα, ούτε κάποιον να με καθοδηγήσει. Έπρεπε να μάθω μόνη μου — και να εμπιστευτώ αγνώστους, που ελπίζω να μην πίστευαν πως ήμουν καμιά χαμένη έφηβη που απλώς έβλεπε πολλές ταινίες.
Τελικά, όλη αυτή η εμπειρία με έκανε πιο δυνατή (και πιο έμπειρη στο να γράφω επίσημα emails με ψυχραιμία ενώ από μέσα μου ήθελα να ουρλιάξω). Το πρώτο μου βιβλίο βρήκε τον δρόμο του στον κόσμο — κι εγώ βρήκα τον δικό μου τρόπο να μην τα παρατάω, όσα «όχι» κι αν ακούσω.
Το βιβλίο «The Bridge of Fire» θα έχει συνέχεια;
Ναι, το «The Bridge of Fire» θα έχει σίγουρα συνέχεια. Άλλωστε, το τέλος του πρώτου βιβλίου αφήνει ξεκάθαρα υπονοούμενα για τη συνέχεια της ιστορίας. Στην πραγματικότητα, έχω ήδη στο μυαλό μου να το εξελίξω σε τριλογία. Τα επόμενα δύο βιβλία θα κινηθούν ακόμα πιο έντονα στις κατηγορίες mystery και action, με περισσότερη αγωνία, αποκαλύψεις και ανατροπές.
Θέλω οι αναγνώστες να δουν τους χαρακτήρες να ωριμάζουν, να παλεύουν με νέες προκλήσεις και να φτάνουν σε ένα φινάλε που θα αξίζει όλο το ταξίδι. Υπόσχομαι, δε θα αφήσω κανέναν να φύγει αλώβητος — ούτε τους ήρωες, ούτε εσάς.
Με ποιες 3 λέξεις θα περιέγραφες το «The Bridge of Fire»;
Θα το περιέγραφα με τις λέξεις:
Μυστήριο — Κάθε σελίδα ξεκλειδώνει ένα μυστικό που αλλάζει τα πάντα.
Αδελφική σχέση — Δύο αδελφές ενωμένες από την αγάπη, χωρισμένες από την αλήθεια.
Εσωτερικό ταξίδι — Μερικές φορές, πρέπει να χαθείς για να βρεις ποιος πραγματικά είσαι.
Με ποιους από τους ήρωες του βιβλίου ταυτίζεσαι;
Θα ακουστεί παράξενο, αλλά όταν γράφω από την οπτική ενός χαρακτήρα, νιώθω πως γίνομαι αυτός ο χαρακτήρας. Δεν είναι απλώς ότι τους φαντάζομαι — μπαίνω στη σκέψη τους, αισθάνομαι τα συναισθήματά τους και βλέπω τον κόσμο μέσα από τα δικά τους μάτια. Κάθε χαρακτήρας, με τον δικό του τρόπο, κουβαλάει ένα κομμάτι από εμένα.
Η Victoria έχει την ανασφάλεια και την εσωτερική αναζήτηση που ένιωθα κι εγώ ως έφηβη — αυτή την αίσθηση ότι ψάχνεις να βρεις τη θέση σου στον κόσμο. Η Alice, από την άλλη, έχει τη φωτιά της αποφασιστικότητας, την ανάγκη να προχωρήσει μπροστά με κάθε κόστος, κάτι που μου θυμίζει τη δική μου επιμονή όταν θέλω να πετύχω έναν στόχο, ακόμα κι αν τα πράγματα γίνονται δύσκολα.
Ακόμα και οι «σκοτεινότεροι» χαρακτήρες, αυτοί που δείχνουν πιο σκληροί ή αντισυμβατικοί, φέρουν ψήγματα από τις δικές μου σκέψεις και φόβους. Είναι σαν να πήρα τον εαυτό μου, τον έσπασα σε μικρά κομματάκια και τα μοίρασα σε διαφορετικούς ανθρώπους.
Οπότε, αν πρέπει να διαλέξω έναν ήρωα με τον οποίο ταυτίζομαι; Η απάντηση είναι απλή: είμαι όλοι και κανένας ταυτόχρονα. Συγγραφέας είμαι, δεν φτιάχνω χαρακτήρες, τους δανείζω κομμάτια της ψυχής μου.
Από τη στιγμή που εκδόθηκε το βιβλίο, τι άλλαξε στην ζωή σου;
Ουσιαστικά, στην καθημερινότητά μου δεν άλλαξε κάτι δραματικά — δεν ξύπνησα ξαφνικά σε βίλα με θέα τη θάλασσα και προσωπικό σεφ (αν και δεν θα με χάλαγε). Αυτό που άλλαξε, όμως, είναι το πώς νιώθω μέσα μου. Ένιωσα μια βαθιά ικανοποίηση — όχι γιατί είδα το όνομά μου τυπωμένο σε ένα βιβλίο (αν και δεν θα πω ψέματα, ήταν ωραίο αυτό το συναίσθημα), αλλά γιατί κατάφερα να το πετύχω μόνη μου, χωρίς καμία οικονομική ή επαγγελματική βοήθεια. Ήταν ένας δικός μου αγώνας, από την αρχή μέχρι το τέλος, και το γεγονός ότι τα κατάφερα με γεμίζει περηφάνια.
Αυτό που με ξαφνιάζει ακόμα, είναι όταν κάποιος με αποκαλεί συγγραφέα. Παρόλο που πλέον θεωρούμαι, και αντικειμενικά είμαι, δυσκολεύομαι να το συνηθίσω. Ίσως επειδή για χρόνια το έβλεπα σαν όνειρο μακρινό — τώρα που το όνειρο έγινε πραγματικότητα, χρειάζομαι λίγο χρόνο να το αποδεχτώ πλήρως. Είναι παράξενο αλλά και όμορφο ταυτόχρονα.
Σε ενδιαφέρει η επιτυχία του βιβλίου σου; Τι κάνεις για αυτό;
Ναι, με ενδιαφέρει πολύ. Έχω μεγάλα όνειρα, ίσως και λίγο τρελά, αλλά όπως μου έλεγε ο μπαμπάς μου: «Αν κοιτάς τη μέση, θα πιάσεις κάτι χαμηλό. Αν κοιτάς τα αστέρια, μπορεί να φτάσεις μέχρι τα σύννεφα». Ε, εγώ κοιτάω κατευθείαν γαλαξίες. Αυτό το πιστεύω βαθιά. Θέλω να πάει το βιβλίο μου όσο πιο ψηλά γίνεται, να φτάσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους αναγνώστες.
Ξέρω πως κάποια από τα όνειρα που έχω ίσως να φαίνονται άπιαστα αυτή τη στιγμή, αλλά πιστεύω στον εαυτό μου και ότι, αργά ή γρήγορα, θα τα καταφέρω να τα κάνω πραγματικότητα. Κάθε πράγμα έρχεται στην ώρα του, κι εγώ νιώθω πως έχω ακόμα χρόνο μπροστά μου — είμαι ακόμα στην αρχή της πορείας μου.
Πρακτικά, κάνω ό,τι μπορώ για να προωθήσω το βιβλίο μου. Χρησιμοποιώ όποιο μέσο και πλατφόρμα έχω στη διάθεσή μου, είτε είναι social media, εκδηλώσεις, είτε προσωπικές επαφές. Ξέρω πως η επιτυχία χτίζεται βήμα-βήμα, και είμαι αποφασισμένη να δώσω τον καλύτερό μου εαυτό γι’ αυτό.
Ήταν ένα από τα παιδικά σου όνειρα να γίνεις συγγραφέας σε τόσο νεαρή ηλικία;
Ναι, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ήξερα ότι ήθελα να γράφω. Γέμιζα τετράδια με ιστορίες, ποιήματα, ακόμα και στίχους τραγουδιών (που ευτυχώς δεν τα βρήκε ποτέ κανείς). Το 2018 θυμάμαι να λέω στον εαυτό μου, με απόλυτη σοβαρότητα, «Θέλω να γίνω συγγραφέας».
Τώρα, το 2025, όχι μόνο εξακολουθώ να το θέλω, αλλά νιώθω πως αυτή η επιθυμία έχει γίνει κομμάτι της ταυτότητάς μου. Δεν είναι πια απλώς όνειρο — είναι στόχος, πάθος και, κάποιες μέρες, λίγο εμμονή (με την καλή έννοια… νομίζω).
Νιώθεις περισσότερο συγγραφέας ή δημοσιογράφος;
Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση — σαν να με ρωτάς αν νιώθω περισσότερο καπετάνιος ή εξερευνητής. Ως συγγραφέας, πλάθω κόσμους από το μηδέν, δημιουργώ χαρακτήρες και ζω μέσα από αυτούς. Ως δημοσιογράφος, δίνω φωνή σε ό,τι έχει σημασία.
Οπότε, μάλλον είμαι κάτι ενδιάμεσο. Στο τέλος της μέρας, είτε γράφω αλήθεια είτε μυθοπλασία, αυτό που μετράει είναι να λέω μια ιστορία που αξίζει να διαβάσει κάποιος.
Σαν να λέμε, καταγράφω την πραγματικότητα με τη μία ιδιότητα και την αναδιαμορφώνω με την άλλη. Έτσι, αν κάτι δεν πάει καλά στην αληθινή ζωή, μπορώ πάντα να το ξαναγράψω στο μυαλό μου με καλύτερο τέλος. Είναι σαν να έχω το δικό μου προσωπικό «edit» στη ζωή — κι αυτό είναι ανεκτίμητο.
