Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Adam Silvera
Μετάφραση: Βαγγέλης Γιαννίσης
Εκδ. Διόπτρα
Σελίδες: 392
«Στο τέλος πεθαίνουν και οι δύο», ο τίτλος του νέου βιβλίου που αποφάσισα να διαβάσω μα που ποτέ δεν θέλησα να πιστέψω πως αυτός ο τίτλος έλεγε την αλήθεια. Διάβαζα και ο χρόνος κυλούσε μέσα από τους κόκκους της κλεψύδρας. Τακ, τακ έπεφτε το κάθε κεφάλαιο σαν κόκκος άμμου. Τα κεφάλαια ήταν σύντομα, πράγμα που διευκόλυνε τη ροή και κατανόηση των σκέψεων των χαρακτήρων του, αλλά και των γεγονότων. Ο χρόνος άλλωστε πάντα φαινόταν ασφυκτικά περιορισμένος, έβαζε στην εξέλιξη αυστηρά όρια. Η ιστορία ξεκινά στις 5 Σεπτεμβρίου το 2017 στις 12:22π.μ. και προχωρά στις 12:42π.μ., στις 12:56π.μ., στη 1:05π.μ. μέχρι τις 10:36μ.μ. της ίδιας μέρας όπου, πέφτει η τελευταία σκηνή και η αυλαία κλείνει. Όλα όσα μας εξιστορεί ο συγγραφέας διαδραματίζονται μέσα σε κάτι λιγότερο από εικοσιτέσσερις ώρες. Προχωρούσα στην ιστορία με σφιγμένη την ψυχή στη χούφτα μου. Σκεφτόμουνα πως δεν είναι δυνατόν στο τέλος να πεθαίνουν και οι δύο. Διάβαζα κι έψαχνα την ανατροπή. Έψαχνα πότε θα διαψευσθεί ο τίτλος. Η μεγαλύτερη ανατροπή όμως ήταν ότι δεν υπήρξε ποτέ καμιά ανατροπή. Ο συγγραφέας κράτησε σταθερά το λόγο του. Στο τέλος πεθαίνουν και οι δύο. Την τελευταία πρόταση τη διάβασα πολλές φορές και δεν έλεγα να τη χωνέψω! Σημασία όμως, δεν έχει τόσο η εξέλιξη της ιστορίας ή το πως αναπτύσσεται, όσο η εξέλιξη των συναισθημάτων μέσα στην ιστορία αυτή.
Έξυπνο και πρωτότυπο εξώφυλλο αφού παρουσιάζει τους δυο φίλους να προχωρούν μέσα στη νύχτα ενώ τους ακολουθεί η σκιά του Χάροντα με το δρεπάνι που, δεν είναι άλλη φυσικά από τις σκιές των ίδιων. Το βιβλίο χωρίζεται σε τέσσερα μέρη ή κεφάλαια με μαύρες διαχωριστικές σελίδες. Στις σελίδες αυτές αναγράφονται λόγια των Όσκαρ Ουάιλντ, Τζον Α. Σεντ, Μάρκου Αυρήλιου και Στηβ Τζοπς.
«Κανείς δεν θέλει να πεθάνει. Ακόμα κι αυτοί που θέλουν να πάνε στον παράδεισο δεν θέλουν να πεθάνουν για να πάνε. Παρ’ όλα αυτά, ο Θάνατος είναι ο κοινός μας προορισμός. Κανείς ποτέ δεν του έχει ξεφύγει. Κι έτσι πρέπει να είναι, επειδή ο Θάνατος πιθανότατα είναι η πιο σημαντική εφεύρεση της Ζωής. Είναι ο παράγοντας αλλαγής της Ζωής. Καθαρίζει το παλιό για να κάνει χώρο στο νέο». Στιβ Τζομπς
Το βιβλίο είναι αφιερωμένο από τον συγγραφέα, σε αυτούς που χρειάζονται μια υπενθύμιση για να κάνουν την κάθε μέρα να μετράει. Μας μιλά χρησιμοποιώντας τον ενεστώτα και το πρώτο πρόσωπο, στην μεγαλύτερη έκταση της ιστορίας του, πράγμα που κτίζει οικειότητα και αμεσότητα συνάμα.
Δεν είναι μια ιστορία δυο ανθρώπων που έχουν την πληροφορία πως μέλλεται να πεθάνουν αλλά, μια ιστορία για τον τρόπο που επίλεξαν να ζήσουν αυτοί οι «τελευταίοι φίλοι», που μόλις γνωρίστηκαν, ενώ περίμεναν τον θάνατο. Πρόκειται για δυο νεαρούς που αποφασίζουν να αφεθούν στα συναισθήματά τους και στα δικά τους «θέλω», που τολμούν να αγαπήσουν και να ερωτευτούν ενώ ξέρουν ότι ζουν τις τελευταίες τους ώρες.
«Σπατάλησα χρόνο και έχασα διασκέδαση επειδή με ένοιαζαν τα λάθος πράγματα». Σελ. 307
Για να κτίσει ο συγγραφέας την εξέλιξη της ιστορίας του εφευρίσκει δυο εφαρμογές. Την εποχή που όλες οι υπηρεσίες μας προσφέρονται μέσα από εφαρμογές όπως, η παραγγελία φαγητού, αγορά ταξιδιωτικών εισιτηρίων, τραπεζικών συναλλαγών κτλ., αυτός επινοεί την εφαρμογή του Δελτίου Θανάτου και την εφαρμογή Ο Τελευταίος Φίλος. Η χρήση των εφαρμογών αυτών από τους δυο βασικούς ήρωες της ιστορίας αλλά και η εμπλοκή άλλων χαρακτήρων που έχουν άμεση σχέση με τις εφαρμογές αυτές αλλά και άλλων με έμμεση σχέση με τους ήρωες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μορφή της όλης εξέλιξης ενός θλιβερού γεγονότος που καταλήγει να μας αφήνει μαθήματα για μια ευτυχισμένη ζωή. Έχουμε να κάνουμε με μια «μαύρη» ιστορία με ελπιδοφόρα επίγευση. Ο συγγραφέας, δεν βιάζεται να εξελίξει όλα όσα έχει κατά νου άμεσα. Παρά μόνο, τη στιγμή που ο χρόνος είναι απίστευτα περιορισμένος, αυτός αφήνει να εξελιχθεί αβίαστα η τελευταία φιλία των ηρώων του. Αναδεικνύει μ’ αυτό τον τρόπο μια ρεαλιστική σχέση με εντάσεις, εκρήξεις συναισθημάτων και άγχη.
«Θέλω να πάμε στην Τζόουνς Μπιτς και να κάνουμε αγώνα ταχύτητας μέχρι το νερό, να παίξουμε στη βροχή με τους φίλους μας. Αλλά θέλω και ήσυχα βράδια, να μιλάμε για ανοησίες ενώ βλέπουμε τρισάθλιες ταινίες. Θέλω να φτιάξουμε παρελθόν, κάτι περισσότερο από το μικρό χρονικό διάστημα που μοιραζόμαστε, και ακόμα μεγαλύτερο μέλλον, όμως η πραγματικότητα με συντρίβει». Σελ. 326
Είναι ένα χαρούμενο μυθιστόρημα; Όχι δεν είναι. Δεν είναι όμως ούτε ένα μυθιστόρημα βυθισμένο στο σκοτάδι, έχει και φως. Έχει και πίκρα, έχει και γλύκα μαζί και ψύχρα και ζέστη. Είναι ένα αισιόδοξο στη βάση του μυθιστόρημα που μας υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει ζωή χωρίς θάνατο, αγάπη χωρίς απώλεια και ότι είναι δυνατόν να αλλάξει αναπάντεχα όλος ο κόσμος μας. Το ότι θα πεθάνουμε όλοι κάποια στιγμή, αυτό είναι μια παράμετρος σταθερή που δεν αλλάζει και καλό είναι να το έχουμε συνειδητοποιήσει το συντομότερο. Σε αντίθεση, μπορούμε να επιλέξουμε τον τρόπο που θα ζήσουμε χωρίς να μοιρολατρούμε.
«Μου λείπει που ήμουν μικρός και δεν ήξερα πώς ήταν ο φόβος του θανάτου. Μου λείπει, φαντάσου, και το χθες που ναι μεν ήμουν παρανοϊκός, όμως τουλάχιστον δεν πέθαινα». Σελ. 341
Το βιβλίο αυτό που αποκαλύπτει το τέλος του μόλις από τον τίτλο του, έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα καλύτερα νεανικά μυθιστορήματα της περασμένης δεκαετίας από το Buzzfeed και έχει γίνει διεθνής best seller. Πρόκειται για ένα βιβλίο που έχει συνεπάρει τους πάντες. Δεν είναι τυχαίο που απέσπασε διακρίσεις και εξαιρετικές κριτικές από Kirkus Reviews Best Book of the Year, Booklist Editor’s Choice, Book Riot Best Queer Book of the Year, Buzzlefeed Best YA Book of the Year, school LibraryJournal Best Book of the Year και USA Today bestseller. Oύτε βέβαια που, χαρακτηρίστηκε ως το βιβλίο φαινόμενο του BookTok (στο #BookTok μπορεί κανείς να ανακαλύψει την κατά κάποιο τρόπο λέσχη βιλίου του TikTok, το trend αυτό αποτελεί μια θετική επιρροή για την κοινότητα και δημιουργεί νέες αναγνωστικές τάσεις). Με τη μεγάλη απήχηση που γνώρισε στο BookTok, λοιπόν, τον Απρίλιο του 2020, έφθασε για δεύτερη φορά στη λίστα των Best Sellers των The New York Times. Έχει κυκλοφορήσει για πρώτη φορά, στις ΗΠΑ, τον Σεπτέμβριο του 2017 και από τότε έχει εκδοθεί σε 28 άλλες χώρες. Έχει γίνει No 1 best seller σε ΗΠΑ, Μ. Βρετανία και Αυστραλία. Στα Ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα από τον Φεβρουάριο του 2022.
Το Booklist χαρακτήρισε το βιβλίο του Adam Silvera ως « Ιδιαίτερο και απρόβλεπτο», το Kirkus Reviews: «Άλλο ένα βιβλίο του A.S. που ξεχωρίζει. Συναρπαστικό, στοχαστικό και τόσο σπαρακτικό όσο υπόσχεται ο τίτλος», το Publishers Weekly έγραψε: «Κατά τη διάρκεια μιας γεμάτης μέρας, αυτοί οι νεαροί άνδρες μιλούν με ειλικρίνεια και συγκίνηση για την άδικη μοίρα τους, τον θυμό και τι σημαίνει να είσαι ζωντανός, μέχρι η εκκολαπτόμενη φιλία τους να μετατραπεί σε κάτι περισσότερο» και τέλος το School Library Journal σημειώνει πως, «Ο Adam Silvera συνεχίζει να ενσωματώνει με μαεστρία τη διαφορετικότητα και τις νεαρές queer φωνές σε μια ελκυστική, ανθρώπινη ιστορία. Ένα βιβλίο για όλες τις βιβλιοθήκες των νεαρών αναγνωστών».
Το HBO έχει αναλάβει τη μεταφορά του βιβλίου στη μικρή οθόνη με παραγωγή μιας μίνι σειράς τεσσάρων επεισοδίων. Είμαστε σε αναμονή...
Τα λόγια από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: Στις 5 Σεπτεμβρίου, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, καλούν από το Δελτίο Θανάτου τον Ματέο Τόρεζ και τον Ρούφους Εμετέριο για να τους αναγγείλουν ότι έφτασε η μοιραία μέρα. Ματέο και ο Ρούφους είναι εντελώς άγνωστοι, αλλά, για διαφορετικούς λόγους, και οι δύο θέλουν να κάνουν έναν νέο φίλο.Έχουν μόνο είκοσι τέσσερις ώρες.Μέσα από την εφαρμογή Ο Τελευταίος Φίλος, ο Ρούφους και ο Ματέο πρόκειται να συναντηθούν για την τελευταία μεγάλη περιπέτεια· να ζήσουν μια ολόκληρη ζωή μέσα σε μια μέρα…Μια ιστορία που υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει ζωή χωρίς θάνατο, αγάπη χωρίς απώλεια και ότι είναι δυνατόν να αλλάξει αναπάντεχα όλος ο κόσμος μας.
Ψάξτε για το βιβλίο στο Βιβλιοπωλείο Parga εδώ.
