Μαρία Σάββα
Όλο και περισσότεροι από εμάς απομακρύνονται από το παραδοσιακό αγελαδινό γάλα και είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί. Με εκατομμύρια ανθρώπους να είναι πλέον βίγκαν, οι φυτικές εναλλακτικές λύσεις στα γαλακτοκομικά προϊόντα γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς.
Αλλά δεν χρειάζεται να έχετε μια εξ ολοκλήρου φυτική διατροφή για να προσελκυστείτε από τις νέες και φρέσκες εναλλακτικές λύσεις στο γάλα. Μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι περισσότεροι από ένας στους τρεις Βρετανούς πίνουν πλέον φυτικό γάλα. Το γάλα βρώμης ήταν η πιο δημοφιλής επιλογή φυτικού γάλακτος το 2020, με τους καταναλωτές να δαπανούν 146 εκατομμύρια λίρες για την εναλλακτική αυτή λύση την ίδια χρονιά.
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, το γάλα βρώμης έχει δεχτεί κριτική για το ότι δεν είναι η "υγιεινή" εναλλακτική λύση στο αγελαδινό γάλα που αρχικά πιστεύαμε. Ορισμένοι διατροφολόγοι έχουν επικρίνει το γάλα βρώμης για την πρόκληση μεγάλων αυξήσεων της γλυκόζης σε άτομα που το καταναλώνουν με τον πρωινό τους καφέ. Άλλοι επισημαίνουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη σε σύγκριση με το κανονικό γάλα (250ml πλήρους γάλακτος έχουν 11g φυσικών σακχάρων χωρίς προσθήκη ζάχαρης, ενώ το γάλα βρώμης έχει 15g υδατανθράκων και 7g προστιθέμενων σακχάρων).
Photo by Pexels
Επιπλέον, το γάλα βρώμης θεωρείται επίσης αρκετά επιζήμιο για το περιβάλλον. Όπως σημειώνει η Jayne Buxton στην εκτενή της έρευνα του 2022 για τη βίγκαν διατροφή, The Great Plant-Based Con, όταν ο μετρικός δείκτης είναι το CO2 ανά μικροθρεπτικό συστατικό, το αποτύπωμα του γαλακτοκομικού γάλακτος είναι λιγότερο από το ένα τρίτο από αυτό του γάλακτος βρώμης (πρέπει να προσθέσουμε, για λόγους σαφήνειας, ότι το αγελαδινό γάλα δεν είναι και αυτός ένας περιβαλλοντικός σωτήρας).
Λοιπόν, τι γίνεται εδώ; Πρέπει να εγκαταλείψουμε το γάλα βρώμης υπέρ του κλασικού λευκού γάλακτος; Ή υπάρχουν καλύτερες εναλλακτικές λύσεις φυτικού γάλακτος που πρέπει να βάζουμε στα δημητριακά μας κάθε πρωί; Το Cosmopolitan UK μίλησε με διατροφολόγους για να βρει την αλήθεια.
Από τι είναι φτιαγμένο το γάλα βρώμης; Η καταγεγραμμένη διατροφολόγος Jenna Hope εξηγεί: «Το γάλα βρώμης φτιάχνεται συνήθως χρησιμοποιώντας σιρόπι από βρώμη που στη συνέχεια συνδυάζεται με νερό. Πολλά από τα πιο δημοφιλή γάλατα βρώμης στην αγορά περιέχουν επίσης έλαια, γαλακτωματοποιητές και σταθεροποιητές».
Στην πραγματικότητα, είναι δυνατό να φτιάξετε το δικό σας γάλα βρώμης στο σπίτι, συμφωνεί η Caroline Hind, καταγεγραμμένη Διατροφολόγος στο Nutrable, μουλιάζοντας βρώμη σε νερό και στραγγίζοντας το υγρό.
«Στην πραγματικότητα, πολλά προϊόντα γάλακτος βρώμης περιέχουν πρόσθετα όπως τεχνητά γλυκαντικά, φυτικά έλαια και συντηρητικά», λέει στο Cosmopolitan UK. «Αξίζει να διαβάζετε τις ετικέτες σας για να βρείτε ένα προϊόν που είναι κυρίως βρώμη και νερό».
Είναι το γάλα βρώμης καλό για εσάς; Λοιπόν... όχι ιδιαίτερα. Όταν πίνετε γάλα βρώμης, ουσιαστικά καταναλώνετε αμυλούχο νερό, που είναι πολύ πλούσιο σε υδατάνθρακες.
«Η ανησυχία για τη ζάχαρη στο γάλα βρώμης δεν αφορά τόσο την προστιθέμενη ζάχαρη όσο την περιεκτικότητα σε γλυκόζη της ίδιας της βρώμης», λέει η Hind. «Η υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο της βρώμης διασπάται σε γλυκόζη στο έντερο, περνώντας στην κυκλοφορία του αίματος ως γλυκόζη και αυξάνοντας το σάκχαρο στο αίμα».
Αυτές οι αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα, με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να συμβάλουν στον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
«Υπάρχει επίσης ανησυχία ότι πολλά γάλατα βρώμης περιέχουν πρόσθετα που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και να διαταράξουν το μεταβολισμό, το μικροβίωμα του εντέρου και άλλες πτυχές της υγείας», προσθέτει η Hind.
Συγκριτικά, μπορεί να υπάρχουν μεταξύ 15 και 20g υδατανθράκων ανά ποτήρι γάλα βρώμης σε σύγκριση με περίπου 8g υδατανθράκων σε ένα ποτήρι αγελαδινού γάλακτος. Το γάλα βρώμης έχει επίσης 2,5g πρωτεΐνης ανά ποτήρι, περίπου 4g ακόρεστου λίπους και περίπου 2g φυτικών ινών. Αντίθετα, το αγελαδινό γάλα είναι πολύ πιο πλούσιο σε πρωτεΐνες, περιέχοντας μεταξύ 8 και 10g ανά ποτήρι.
Πρέπει να αντικαταστήσουμε το αγελαδινό γάλα με γάλα βρώμης; Συνολικά, και οι δύο διατροφολόγοι συμφωνούν ότι το αγελαδινό γάλα είναι η πιο θρεπτική επιλογή.
«Η κατανάλωση γαλακτοκομικού γάλακτος σχετίζεται με καλύτερη μεταβολική και καρδιαγγειακή υγεία», εξηγεί η Hind, ενώ η Hope υποστηρίζει ότι το αγελαδινό γάλα είναι πολύ πιο πλούσιο σε μικροθρεπτικά συστατικά όπως ο φώσφορος (κάτι που βοηθά στο σχηματισμό οστών και δοντιών), το ασβέστιο, η βιταμίνη D, οι βιταμίνες Β και το κάλιο από το γάλα βρώμης.
Ωστόσο, η Hind προσθέτει ότι το γάλα βρώμης είναι μια πιο εύγευστη εναλλακτική λύση για άτομα που δυσκολεύονται με τα γαλακτοκομικά.
«Το κύριο πλεονέκτημά του είναι η γεύση του», λέει. «Είναι μια λογική εναλλακτική αν χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες, για παράδειγμα, στον καφέ».
Είναι το γάλα αμυγδάλου καλύτερο από το γάλα βρώμης; Φυσικά, το γάλα βρώμης δεν είναι το μόνο εναλλακτικό γάλα που υπάρχει. Το γάλα αμυγδάλου γίνεται όλο και πιο δημοφιλές.
«Το μη γλυκανμένο γάλα αμυγδάλου έχει λιγότερη ζάχαρη και περισσότερη πρωτεΐνη από το γάλα βρώμης», εξηγεί η Hope, για όσους ανησυχούν για τις επιπτώσεις στην υγεία.
Ωστόσο, όπως προειδοποιεί η Hind: «Όχι μόνο πολλοί άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στους ξηρούς καρπούς στη διατροφή, αλλά το γάλα αμυγδάλου μπορεί να είναι πλούσιο σε οξαλικά, που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα όπως οι πέτρες στα νεφρά».
Εάν ψάχνετε να επιλέξετε μια εναλλακτική λύση στο γάλα, η Hind προτείνει το γάλα χωρίς λακτόζη ή το γάλα καρύδας. Αλλού, η Hope προτείνει το γάλα σόγιας, καθώς είναι το πιο παρόμοιο με το αγελαδινό γάλα όσον αφορά την θρεπτική αξία: και τα δύο περιέχουν παρόμοιες ποσότητες ασβεστίου και βιταμίνης B12, αλλά ένα ποτήρι γάλα σόγιας παρέχει περισσότερη ριβοφλαβίνη (μια βιταμίνη Β που βοηθά το σώμα να μετατρέψει την τροφή σε ενέργεια) και βιταμίνη D.
Όποια εναλλακτική λύση γάλακτος κι αν επιλέξετε, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ένα προϊόν που είναι απαλλαγμένο από τεχνητά γλυκαντικά, φυτικά έλαια, συντηρητικά και αμυλώδη πρόσθετα, εάν επιδιώκετε να κάνετε μια υγιεινή επιλογή.
