Είναι γεγονός, και θεωρείται πια δεδομένο από την πλειονότητα του κόσμου, ότι η πανδημία της COVID-19 έχει αλλάξει τη ζωή μας σε όλους τους τομείς - οικονομικούς, προσωπικούς, κοινωνικούς, πολιτισμικούς κ.ό.κ.
Αυτό που θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο είναι η τεράστια αλλαγή που παρατηρείται στην ανθρώπινη επαφή. Όλα όσα εμπερικλείονται στο τι ορίζουμε εμείς επαφή, έπρεπε να «διαγραφούν» για πρακτικούς λόγους (αφού έτσι όριζαν και τα πρωτόκολλα) από το «σύστημα» και να αντικατασταθούν από άλλες συμπεριφορές, όπως απομόνωση, χρήση προστατευτικής μάσκας, απαγόρευση εναγκαλισμών, περιορισμό στις μετακινήσεις και άλλα.
Έλα όμως, που οι περισσότεροι από εμάς, έχουμε πλέον «προγραμματιστεί», να ζούμε κάτω από το «καθεστώς του φόβου» που προκάλεσαν όλοι αυτοί οι περιορισμοί. Στην πραγματικότητα, εκτός από τεράστια σύγκρουση, κυρίως συναισθηματική, με το τι πρέπει και το τι θέλουμε να κάνουμε, είμαστε αντιμέτωποι με το συναίσθημα του φόβου. Φόβος για την προστασία της υγείας μας από τους άλλους, φόβος για την προστασία των άλλων από εμάς, φόβος για το ποιος άγγιξε τι στο supermarket, φόβος ως προς την αφαίρεση της μάσκας μετά τον εμβολιασμό, φόβος για την ίδια την ζωή.
Δεν είναι εύκολο να γίνει κατανοητό από όλους ότι ίσως τις συνέπειες αυτών που ζούμε σήμερα, πρόκειται να τις επωμιζόμαστε και στο απώτερο μέλλον. Οι κολεκτιβιστικές κουλτούρες, έχουμε ιστορικό παρελθόν στην συναισθηματική επένδυση στην ομάδα, είτε αυτή είναι η ευρύτερη κοινωνία είτε αυτή είναι η οικογένειά μας. Γεννιόμαστε με την ανάγκη να αγγίζουμε ο ένας τον άλλον, με την ανάγκη να προσέχουμε ο ένας τον άλλον, και έτσι ξαφνικά, αναγκαστήκαμε να πατάξουμε κάθε είδους επαφή.
Οι επιπτώσεις αφορούν κυρίως πολλά κομμάτια της καθημερινότητάς μας.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή, πόσες φορές «πιάσατε» τον εαυτό σας να φταρνίζεται ο διπλανός και αυτόματα να μετακινείστε 2 μέτρα πίσω; Πόσες φορές φοβηθήκατε να βγείτε από το σπίτι, μπας και υπάρχει κάποιος που είναι ασυμπτωματικός και κυκλοφορεί χωρίς προστασία δίπλα σας; Πόσες φορές σκεφτήκατε ότι κάποιος στέκετε πολύ κοντά σας; Αυτά και άλλα πολλά παραδείγματα αποτελούν συνέπεια της κοινωνικής φοβίας που περιγράψαμε πιο πάνω. Και δυστυχώς για να αντιμετωπιστούν στην ρίζα τους χρειάζεται την αντίστοιχη τόλμη για «επιστροφή στην κανονικότητα».
Ποιος είναι όμως ο τρόπος για να κάνουμε την αρχή; Εμείς σας προτείνουμε 5 απλά βήματα πιο κάτω:
1. Σταματήστε την υπερβολική πληροφόρηση:
Ή καλύτερα την παραπληροφόρηση. Ναι, να παραμένετε ενημερωμένοι για τα νέα δεδομένα, για τις χαλαρώσεις των μέτρων, για την εξέλιξη του εμβολιαστικού προγράμματος κλπ. Αλλά δώστε στον εαυτό σας την δυνατότητα να μάθει να φιλτράρει τι ακούει, και τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Γιατί πολλές φορές η «επιδημία του φόβου» μπορεί να ισάξια αποτελέσματα με την πανδημία.
2. Θυμηθείτε τις πραγματικές αξίες:
Προσπαθήστε να επενδύσετε σε εποικοδομητικές συζητήσεις με τους γύρω σας. Ελάτε πίσω σε όλα όσα σας έδιναν «ζωή» στο παρελθόν, την κοινωνική επαφή και την οικογενειακή θαλπωρή. Η αξία της ζωής είναι το πιο μεγάλο αγαθό, που αν και κλονίστηκε στο έπακρο αφού χάσαμε πολλούς συνανθρώπους μας από τον θανατηφόρο ιό, είμαστε ακόμα εδώ, δεν μπορούμε να βιώνουμε την καθημερινότητα μέσα στον φόβο για το αν – πότε θα συμβεί το «κακό». Μόνο όταν επενδύσουμε στην ενδυνάμωση της ψυχικής μας δύναμης θα καταφέρουμε να βγούμε από την φιλοσοφία του φόβου.
3. Βάλτε πρόγραμμα:
Το πιο πρακτικό κομμάτι που μπορείτε να επωφεληθείτε είναι ο προγραμματισμός. Προσπαθήστε να εντάξετε στο υποσυνείδητό σας το παλιό σας πρόγραμμα. Πάρτε το ρίσκο της αλλαγής για δεύτερη φορά. Ξαναθυμηθείτε όλα όσα κάναμε στο παρελθόν. Την ρουτίνα μας. Από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο, όλα πρέπει να προγραμματιστούν, έτσι θα πείσετε τον εαυτό σας να «απαλλαγεί» από τα περιοριστικά μέτρα – που πλέον ολοένα και περισσότερα εκμηδενίζονται, και να ζήσει το σήμερα αλλά και το αύριο. Από την πρωινή σας ρουτίνα, μέχρι την βόλτα στο πάρκο, από την επίσκεψη στο supermarket-αγορά, μέχρι το δείπνο με φίλους.
4. Μικρά βήματα:
Μην βιάζεστε, δυστυχώς η επιτυχημένη αλλαγή έρχεται με κόπο. Τα «αγαθά» που θρέφουν τον ψυχισμό χρειάζονται δουλειά και επιμονή για να κατακτηθούν. Προσπαθήστε να μην πιέζετε τον εαυτό σας πολύ και μάθετε να αναγνωρίζετε τα όριά σας. Ένα βήμα την φορά, είτε αυτό είναι η απαλλαγή από την προστατευτική μάσκα όπου δεν χεριάζετε, είτε αυτό είναι η εμπιστοσύνη στον διπλανό. Όλα πρέπει να έχουν μια ισορροπία, δεν μπορούμε από το 0 να βρεθούμε στο 100 εν μια νυκτί, αλλά μπορούμε να κλιμακώνουμε την προσπάθεια με υπομονή.
5. Αναθεωρείστε την ουσία:
Απαλλαγείτε από το βαθύ συναίσθημα που ορίζει τις πράξεις σας. Η πανδημία μας έχει πλήξει, δεδομένο, οι αλλαγές που έφερε έχουν συνέπειες, επίσης δεδομένο, όμως, η ουσία της όλης κατάστασης οφείλει να μας διδάξει την αξία της ζωής. Όλα χάνονται και όλα σβήνουν όταν η «μοίρα» το ορίζει, δυναμώστε το μέσα σας και επενδύστε σε όσα έχουν αξία. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι η ουσία της ζωής μας, η αλληλεπίδραση, από καθημερινές κουβέντες μέχρι πιο βαθιές ποιοτικές αγκαλιές. Ζήστε χωρίς φόβο πια.
Για επίλογο, δεν χρειάζεται να πούμε άλλα, παρά να κλείσουμε με ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη ‘Ασκητική’. «Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή. Ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η επιστροφή· ταυτόχρονα το ξεκίνημα κι ο γυρισμός· κάθε στιγμή πεθαίνουμε. Γι’ αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της ζωής είναι ο θάνατος. Μα κι ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η προσπάθεια να δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάμουμε την ύλη ζωή· κάθε στιγμή γεννιούμαστε. Γι’ αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της εφήμερης ζωής είναι η αθανασία».
