Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο

Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο

Συγγραφέας/Εικονογράφος: Charlie Mackesy

Μετάφραση: Άννα Παπασταύρου

Επιμέλεια: Μάνος Μπονάνος

Εκδ. Παπαδόπουλος

Σελ. 128[...] Σκέφτομαι πως η ερημιά είναι λίγο σαν τη ζωή – τρομακτική μερικές φορές, όμορφη ωστόσο.[...]

[...]τη μια στιγμή πέφτει χιόνι και την άλλη λάμπει ο ήλιος, κι αυτό είναι λιγουλάκι σαν τη ζωή – μπορεί απρόσμενα να ‘ρθει τα πάνω κάτω. [...] (αποσπάσματα από την εισαγωγή)

Το πρώτο βιβλίο του Charlie Mackesy είναι ένα έργο τέχνης. Το κείμενο του, όπως και τα σκίτσα του, είναι όλα φτιαγμένα στο χέρι με πένα και μελάνι. Δημιουργούν ένα μοναδικό αποτέλεσμα, πρόκειται για μια εξαιρετικής αισθητικής έκδοση, με τεράστιο βαθμό όμως δυσκολίας στην αναπαραγωγή της σε άλλες γλώσσες. Για να μπορέσει να αποδοθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να μοιάζει όσο το δυνατόν περισσότερο στο πρωτότυπο, η ελληνική έκδοση έχει μόνο τον τίτλο στο εξώφυλλο γραμμένο στη γλώσσα μας από τον ίδιο τον Mackesy. Στο εσωτερικό του βιβλίου, που η δυσκολία να βρεθεί μια γραμματοσειρά που να πλησιάζει κάπως στον γραφικό χαρακτήρα του δημιουργού ήταν τεράστια, χρησιμοποιήθηκε η γραμματοσειρά «Cavafy*», ο σχεδιασμός της οποίας είναι βασισμένος στα χειρόγραφα του σπουδαίου Ελληνα ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη και στο «Τετράδιο Σεγκόπουλου». Με τις δύο αυτές επιλογές στην τυπογραφία, οι Εκδόσεις Παπαδόπουλος χάρισαν στους Έλληνες αναγνώστες ένα σπουδαίο βιβλίο, χωρίς να υστερεί αισθητικά από το αγγλικό πρωτότυπο.

Το έναυσμα για να ξεκινήσει o συγγραφέας αυτή τη δουλειά, που δεν ξεκίνησε ως δουλειά βεβαίως, ήταν η απώλεια ενός καλού του φίλου. Ορμώμενος από τη θλίψη του, άρχισε να σκιτσάρει. Η ανάγκη του να εκφράσει όλα όσα κατά καιρούς συζητούσε με τους φίλους του, σ’ αυτές τις συζητήσεις που δεν έχουν αρχή μέση και τέλος, έγιναν οι διαλόγοι ανάμεσα στους τέσσερις ήρωες του βιβλίου του. Να γράψω με έναν πιο απλό τρόπο ό,τι μου έμαθε η ζωή μου ως τώρα, είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Οι ήρωες του βιβλίου, τέσσερις φίλοι που, προέκυψαν τυχαία στη ζωή, τέσσερα διαφορετικά πλάσματα που μπορεί να διαφέρουν πολύ από σένα αλλά και πάλι σου θυμίζουν όλα και λίγο εσένα, πορεύονται σε μια οδό χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει ιστορία που εξελίσσεται αλλά, μια διαδρομή όπου αναπτύσσονται σκέψεις και συναισθήματα, υμνούνται αξίες όπως αυτές της φιλίας, της συντροφικότητας, της ενσυναίσθησης, της αγάπης και της αυτοεκτίμησης. Όλα αυτά βοηθούν να συνετεθεί ένα μοναδικό φιλοσοφικό εγχειρίδιο γεμάτο αποφθέγματα, αφορισμούς, εννοιολογικές χαρτογραφήσεις και αναζητήσεις που προτείνει μια ξεχωριστή στάση ζωής. 

Το σκίτσο του μ’ ένα άλογο που τολμά να παραδεχτεί πως το πιο γενναίο πράγμα που έχει κάνει στη ζωή του ήταν να ζητήσει βοήθεια όταν τη χρειάστηκε, ήταν αυτό που έδωσε την αφορμή να γίνει αυτό το βιβλίο. Το σκίτσο ανέβηκε στο Instagram του Mackesy (https://www.instagram.com/charliemackesy/) και έγινε το έμβλημα πολλών ανθρώπων που βασανίζονται, κυρίως με θέματα ψυχικής υγείας· το μοιράστηκαν οργανώσεις που βοηθούν βετεράνους πολέμου με διαταραχές μετατραυματικού στρες, νοσοκομεία ως μέσο ενθάρρυνσης των ασθενών τους και απλοί άνθρωποι στα κοινωνικά δίκτυα. Αυτό που ξεκίνησε λοιπόν ως μια προσπάθεια να εξωτερικεύσει ο δημιουργός του όλα τα συναισθήματα που του προκάλεσε η απώλεια ενός καλού του φίλου, έγινε ένα παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, με εκατοντάδες χιλιάδες πωλήσεις, βραβεύσεις και μεταφράσεις.

«Πότε φάνηκες πιο δυνατός από ποτέ;» ρώτησε το αγόρι.

«Όταν τόλμησα να δείξω την αδυναμία μου».

«Ζητάω βοήθεια δεν σημαίνει τα παρατάω» είπε το άλογο.

«Σημαίνει: δεν τα παρατάω με τίποτα».

Το βιβλίο αυτό μπορείς να το ξεκινήσεις από όπου θέλεις, ακόμα κι από τη μέση ή και το τέλος αν προτιμάς. Μπορείς να το μουτζουρώσεις, να του τσακίσεις τις γωνίτσες των σελίδων του, να το γεμίσεις δαχτυλιές. Είναι ένα βιβλίο με εικόνες γιατί οι εικόνες είναι σαν νησιά, όπου αράζεις μέσα σε μια θάλασσα με λέξεις. Είναι ένα βιβλίο για όλους, όποια κι αν είναι η ηλικία τους. Είναι ένα βιβλίο που είναι εδώ για να το κάνεις δικό σου. Να το αγαπήσεις και να το’χεις πάντα κοντά σου, να γίνει η συντροφιά σου. Αυτά λέει ο συγγραφέας στην εισαγωγή του, την οποία δεν μπορείς να προσπεράσεις αδιάφορα. Λέει κι άλλα πολλά ώστε να μας κατατοπίσει για τον τρόπο σκέψης του ενώ σημειώνει πως εμείς μπορεί να δούμε κι άλλα πολλά, μέσα στα γραφόμενα του, που αυτός δεν είδε ποτέ.

Αυτό το βιβλίο μού θύμισε από λίγο ώς πολύ τους διαλόγους του Μικρού πρίγκηπα με την αλεπού (Εξυπερύ) όπως κι αυτούς του Γουϊνι με τον φίλο του τον Πίγκλετ (Μιλν). Το βρήκα εξίσου φιλοσοφικό και αλληγορικό μαζί, ευαίσθητο και μοναδικά συγκινητικό. Είναι από τα βιβλία που διαβάζεις λίγο κάθε φορά. Παίρνεις μικρές-μικρές απολαυστικές γουλιές, σκέφτεσαι πολύ, ονειροπολείς, χαζεύεις τις ομορφιές γύρω σου και πάλι από την αρχή. Πας και το ανοίγεις ξανά και ξανά για να διαβάσεις κάτι που σ’ άρεσε, κάτι που σε συγκίνησε, κάτι που θυμήθηκες και θέλεις να ξαναδείς. Κλείνοντάς το είσαι πάντα λίγο καλύτερος και λιγάκι πιο αισιόδοξος.

Το βιβλίο Το Αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο έχει αξιολογηθεί από τους The Hindu, ενώ συμπεριλήφθηκε στους Financial Times, στη λίστα με τα καλύτερα εικονογραφημένα βιβλία για το 2019. Το 2020 προτάθηκε για τα British Book Awards Non-Fiction Lifestyle για το βραβείο Βιβλίο της χρονιάς ενώ το 2019 χαρακτηρίστηκε ως το βιβλίο της χρονιάς από τους Barnes & Noble. Επίσης το 2019 κέρδισε τον τίτλο Βιβλίο της Χρονιάς του Waterstones. 

Τα λόγια από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: Ένα τρυφερό, οικουμενικό παραμύθι, που μιλάει στην καρδιά μικρών και μεγάλων. Αφηγείται μια ιστορία φιλίας ανάμεσα σ’ ένα μικρό παιδί με περίσσια περιέργεια για τον κόσμο γύρω του, έναν τυφλοπόντικα λαίμαργο και γεμάτο ζωή, μια αλεπού κουρασμένη από τις κακουχίες, κι ένα σοφό και ευγενικό άλογο. Οι τέσσερις μαζί εξερευνούν τον απέραντο κόσμο. Θέτουν ερωτήσεις ο ένας στον άλλον. Υπομένουν και ξεπερνούν καταιγίδες. Μαθαίνουν ν’ αγαπούν. Αυτή η ωδή στην αθωότητα και την καλοσύνη έχει συγκινήσει βαθιά πάνω από ένα εκατομμύριο αναγνώστες..

*Το Ίδρυμα Ωνάση προχώρησε το 2014 στην ψηφιοποίηση της χειρόγραφης γραμματοσειράς του Κ. Π. Καβάφη. Η γραμματοσειρά περιλαμβάνει το πλήρες ελληνικό μονοτονικό καθώς και το πλήρες πολυτονικό σύνολο χαρακτήρων, αλλά και αυτά των περισσοτέρων ευρωπαϊκών γλωσσών με βάση το λατινικό αλφάβητο (και Τουρκικά). Τον σχεδιασμό ανέλαβε η Ελληνική Ψηφιακή Τυποθήκη και οι γραφίστες Γιάννης Καρλόπουλος και Βασίλης Γεωργίου. 

lasithiotakisa@sppmedia.com 

Ψάξε το βιβλίο στο βιβλιοπωλείο Parga εδώ.

Πολύτιμες πληροφορίες για το βιβλίο βρήκα εδώ.