Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
«Μικρά πράγματα σαν κι αυτά»
Συγγραφέας: Claire Keegan
Μετάφραση: Μαρτίνα Ασκητοπούλου
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Σελίδες: 128
[...] Το επόμενο πρωί, όταν ο Φέρλονγκ ξύπνησε και τράβηξε τις κουρτίνες, ο ουρανός ήταν παράξενος και πνιγηρός, με ελάχιστα αχνά αστέρια. Στο δρόμο, ένα σκυλί έγλειφε ένα κονσερβοκούτι, το έσπρωχνε με τη μουσούδα του πάνω στο παγωμένο πεζοδρόμιο κάνοντας θόρυβο. Τα κοράκια με το ύπουλο περπάτημα τους είχαν ήδη ξεμυτήσει και από τα ράμφη τους ξέφευγαν κοφτά, τραχιά κρωξίματα και μακρόσυρτες κραυγές όλο χάρη, σαν ο κόσμος να τους έμοιαζε τελικά απαράδεκτος. [...] (απόσπασμα σελ. 60 - 62)
Η μικρή νουβέλα της Claire Keegan αναφέρεται στα μικρά πράγματα της ζωής που ωστόσο είναι αυτά που έχουν και τη μεγαλύτερη σημασία. Έχει να κάνει με το να επιλέγεις να κάνεις το σωστό, αψηφώντας κάθε συνέπεια, αγνοώντας τον καθένα που πρόκειται να σε επικρίνει και αδιαφορώντας για όλα τα δεινά που πολύ πιθανόν πρόκειται να ακολουθήσουν την απόφασή σου.
Η μυθοπλαστική ιστορία που βασίζεται ωστόσο σε πραγματικές καταστάσεις, εκτυλίσσεται κατά το 1985 στην Ιρλανδία, μια περίοδο που δεν ήταν και η καλύτερη για τους Ιρλανδούς. Οι άνθρωποι τα βγάζουν δύσκολα πέρα ενώ η χώρα πλήττεται από την ανεργία. Ο ήρωας της Keegan, ο Bill Furlong ένας έμπορος άνθρακα, τα πάει καλά. Είναι ένας ευγενικός και φιλήσυχος, παντρεμένος άντρας με πέντε κόρες. Η μητέρα του είχε μείνει έγκυος στα δεκαέξι της ενώ δούλευε ως υπηρέτρια στην κυρία Wilson η οποία, αντί να την πετάξει έξω όπως έκανε η οικογένειά της, φρόντισε τόσο την ίδια όσο και το παιδί της, τον ίδιο δηλαδή, με καλοσύνη. Μια μέρα, παραμονές Χριστουγέννων, ενώ παραδίδε κάρβουνο για το πλυντήριο του μοναστηριού της περιοχής του, ανακαλύπτει ένα μυστικό που ταράσσει την ηρεμία της ψυχής του. Ένα μυστικό που τον αναστατώνει, τον βάζει σε μια ατελεύτητη μάχη σκέψεων με τον εαυτό του. Οι συλλογισμοί του για το γεγονός αυτό δεν τον άφηναν σε γαλήνη. Τι πρέπει να κάνει; Να συνεχίσει τη ζωή του σαν να μην έχει συμβεί τίποτα, όπως φαίνεται να πράττουν όλοι οι άλλοι; Ή να κάνει αυτό που προστάζει η συνείδησή του, το σωστό, κι ας ριψοκινδυνεύει να χάσει τα πάντα, αυτός και η οικογένειά του;
Πρόκειται για μια συγκινητική ιστορία που διαβάζοντάς την σου κόβεται η ανάσα. Η απλή αλλά δυνατή και κομψή γραφή της συγγραφέως, της προσδίδει την αρχοντιά που έχουν κλασσικά κείμενα μεγάλων συγγραφέων.
Είναι ένα κείμενο που αναφέρεται στο παρελθόν αλλά, δυστυχώς είναι τόσο επίκαιρο. Όλα τα βάναυσα πλήγματα αδύναμων παιδικών ψυχών από ανθρώπους που φαίνονται να αντιπροσωπεύουν την Εκκλησία και να δραστηριοποιούνται με την ευλογία της όπως επίσης και από την παθητικότητα των ανθρώπων. Προς μεγάλη μου απογοήτευση, διαβάζοντας τις σημειώσεις του βιβλίου, είδα πως η πρακτική «φροντίδας» στην οποία αναφέρεται η συγγραφέας εφαρμοζόταν μέχρι το 1996 στην Ιρλανδία. Δεν υπάρχουν λέξεις που να μπορούν να αποδώσουν τη θλίψη για τέτοια γεγονότα...Μα τί λέω αφού, όλοι είμαστε μάρτυρες παρόμοιων συμβάντων και στις μέρες μας. Παρόλα αυτά είναι μια ιστορία που στο τέλος αφήνει μια φλογίτσα ελπίδας να τρεμοπαίζει στην ψυχή μας.
Αν θέλετε να διαβάσετε ένα και μόνο βιβλίο τις γιορτές που μας έρχονται, προτείνω να διαβάσετε αυτό. Είναι η καταλληλότερη περίοδος για να διαβαστεί και το αξίζει με χίλια!
ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ: Eίναι 1985, και βρισκόμαστε σε μια πόλη της Ιρλανδίας. Πλησιάζουν Χριστούγεννα, εποχή πολυάσχολη για τον Μπιλ Φέρλονγκ, προμηθευτή ξυλείας και κάρβουνου. Νωρίς ένα πρωί, παραδίδει μια παραγγελία στο τοπικό μοναστήρι – κι έρχεται αντιμέτωπος με τη σκοτεινιά και τη συνένοχη σιωπή μιας πόλης που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της εκκλησίας.
Σε μια μικρή πόλη της Ιρλανδίας ο Μπιλ Φέρλονγκ προσπαθεί να καλύψει τις παραγγελίες των πελατών του καθώς η χρονιά πλησιάζει στο τέλος της. Στο τιμόνι μιας μικρής εταιρείας και πατέρας πέντε κοριτσιών, έχει καταφέρει να φτιάξει τη ζωή του μόνος του. Η μητέρα του, υπηρέτρια, έμεινε έγκυος στα δεκαέξι αλλά, σε αντίθεση με ό,τι συνήθως συνέβαινε, δεν την πέταξαν απ’ το σπίτι με το μωρό της. Από αυτή την άποψη, ο Μπιλ ήταν πιο τυχερός από άλλα παιδιά. Την παραμονή των Χριστουγέννων ο Μπιλ κάνει την τελευταία του παράδοση στο μοναστήρι – όπου, υπό το πρόσχημα ότι τις εκπαιδεύουν, οι μοναχές εκμεταλλεύονται κοπέλες «χαλαρών ηθών» και τις βάζουν να δουλεύουν στο πλυντήριο του μοναστηριού. Τα όσα ανακαλύπτει ο Μπιλ εκεί, και η δύσκολη απόφαση στην οποία τον οδηγούν, τα αφηγείται η συγγραφέας με τόσο συγκρατημένη χάρη, που αυτό το όμορφο κείμενο γίνεται ταυτόχρονα αινιγματικό και συνταρακτικό.
Ένα κομψοτέχνημα που δικαίως υμνήθηκε από την κριτική.
ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ: Γεννήθηκε στην Ιρλανδία το 1968. Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί στο New Yorker, στο Paris Review, και στο Granta και έχουν μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες. Το Antarctica (συλλογή διηγημάτων, 1999) κέρδισε το Rooney Prize for Irish Literature και ήταν ένα από τα βιβλία της χρονιάς σύμφωνα με τους Los Angeles Times. Το Walk the Blue Fields (συλλογή διηγημάτων, 2007) κέρδισε το Edge Hill Prize για την καλύτερη συλλογή διηγημάτων. Το Foster (νουβέλα, 2010) κέρδισε το Davy Byrnes Award. Το πιο πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο Μικρά πράγματα σαν κι αυτά κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2021, διαδραματίζεται στη Ιρλανδία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 και χαρακτηρίστηκε αριστούργημα από τους κριτικούς.
ΕΓΡΑΨΕ Ο ΤΥΠΟΣ:
Οι επιμελώς προσεγμένες λεπτομέρειες στους χαρακτήρες, το περιβάλλον, τη μνήμη και τις δραματικές στιγμές πλάθουν μια ιστορία που θα θέλετε να διαβάσετε ξανά και ξανά. Η παραπλανητικά απλή γλώσσα της είναι άψογη.
Boston Globe
Αυτό το εξαιρετικό μικρό διήγημα με κάποιον τρόπο αψηφά τη βαρύτητα του θέματος και υπερίπταται στο καθημερινό, φωτεινό παρόν. Οι λεπτομέρειες αποκτούν υπόσταση με μια υπερφυσική σαφήνεια. Το λευκό φως ενός χειμωνιάτικου απογεύματος, η αχλή πάνω από ένα ποτάμι, μια γυναίκα που ανοίγει την πόρτα ενός φούρνου, ένα παιδί που πιάνει το χέρι του πατέρα του: Βλέπουμε αυτές τις εικόνες και νιώθουμε την επίμονη παρουσία τους καθώς μπαίνουμε μέσα στη ζωή ενός απλού ανθρώπου σε έναν συνηθισμένο τόπο.
Wall Street Journal
Η Keegan είναι η θεά των μικρών πραγμάτων. Η ικανότητά της να πλάθει κόσμους ολόκληρους με λίγες μόνο λέξεις, μια ολόκληρη σχέση μέσα από λίγες μόνο αλληλεπιδράσεις, λίγο απέχει από το θαύμα. Το Μικρά πράγματα σαν κι αυτά μας διαβεβαιώνει ότι είμαστε όλοι ικανοί να κάνουμε το σωστό, και ότι η καλοσύνη, όπως και η μιζέρια, είναι μεταδοτικές. Πρόκειται για μια λογοτεχνική κατάσταση χάριτος.
Herald
Αναζητήστε το βιβλίο στο βιβλιοπωλείο Parga εδώ.
