Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Σμύρνη: Μανίτσα μου!
Ημερολόγια εκστρατείας και έρωτα του υπολοχαγού Γεράσιμου Γεννατά
Σχόλια: Μάνιας Παπαδημητρίου
Εκδότης: Καλειδοσκόπιο
Σελ. 140
Η έκδοση του εξαιρετικά ιδιαίτερου και εικαστικά άρτιου βιβλίου - λευκώματος με τίτλο «Σμύρνη: Μανίτσα μου!» ακολούθησε της ομώνυμης μουσικοθεατρικής παράστασης που είχε ως άξονα δυο ημερολόγια του αξιωματικού Γεράσιμου Γεννατά που υπηρέτησε ως υπολοχαγός στην Μικρασιατική εκστρατεία.
Αποσπάσματα από τα ημερολόγια αυτά περιέχονται σ’ αυτή την καταπληκτική, για μένα, έκδοση τόσο ως φωτογραφίες των ίδιων των σελίδων των ημερολογίων με τον ιδιαίτερο γραφικό χαρακτήρα του Γεράσιμου Γεννατά, όσο και τα κείμενά τους δαχτυλογραφημένα ώστε να μπορούν να αναγνωστούν με ευκολία. Μεταξύ των αποσπασπασμάτων υπάρχουν τα σχόλια και οι παρεκβάσεις της εγγονής του Μάνιας Παπαδημητρίου τα οποία λειτουργούν επεξηγηματικά αλλά και συμπληρωματικά, όπως και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το αρχείο της οικογένειας και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών « Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Στο τέλος, υπάρχει το Επίμετρο του Τάσου Σακελαρόπουλου, υπεύθυνου ιστορικών αρχείων Μουσείου Μπενάκη στο οποίο παραθέτονται πολύτιμες πληροφορίες για τον αναγνώστη, τόσο για τη Μικρασιατική Εκστρατεία, την καταστροφή όσο και για τα επακόλουθά της.
Ο Γεράσιμος Γεννατάς έγραφε στην καθαρεύουσα και σ’αυτήν τη γλώσσα όπως και με την ορθογραφία του πρωτότυπου μεταφέρθηκαν τα κείμενά του στην έκδοση αυτή. Πρόκειται για κείμενα που γράφτηκαν σε περιόδους πολέμου όμως, μέσα σ‘ αυτά θριαμβεύει η ζωή και ο έρωτας και όχι η δίνη και η καταστροφή. Ενίοτε στα γραφόμενα του αξιωματικού υπάρχει χιούμορ και σαρκασμός. Με δωρικότητα και λιτότητα αλλά και γενναιότητα αναφέρεται στα του πολέμου μιας και σαν επαγγελματίας στρατιωτικός κάποια πράγματα θεωρούσε χρέος του να τα αναμένει και να τα υπομένει. Μόνο για τον ίδιο όμως, για τους στρατιώτες του αλλά και για άλλους που δεν ήταν η δουλειά τους, όχι. Έβλεπε τα πάντα από μια ορθολογιστική οπτική και είχε ενσυναίσθηση, κατανόηση, συμπόνια και σίγουρα μεγάλα αποθέματα αντοχής και αστείρευτης υπομονής.
Ο υπολοχαγός έφτασε στη Σμύρνη με τον ελληνικό στρατό το 1919 όπου εκεί γνώρισε και ερωτεύτηκε την κοπέλα στης οποίας το σπίτι διέμενε, τη Γεσθημανή Κεχαγιόγλου την οποία και παντρεύτηκε. Το 1922 έχασε τον αγαπημένο του αδελφό Φώτιο σε μια μάχη στα βάθη της Ανατολής. Η μετέπειτα ζωή τους στην Ελλάδα, ακολούθησε μια πορεία χαρμολύπης ανάλογα με την ιστορική συγκυρία που άλλοτε ήθελε τον Γεννατά στον πόλεμο και άλλοτε στην εξορία και τη γυναίκα του πάντα στο πλευρό του να καρτερεί και να αντέχει πάντα με απίστευτη υπομονή.
Ένα διαφορετικό βιβλίο που σίγουρα θα αγαπηθεί από τους αναγνώστες του τόσο για το πληροφοριακό υλικό που μοιράζεται, για την αφηγηματική του αμεσότητα, για την εξιστόρηση μιας αληθινής περιπέτειας αγάπης και έρωτα σε δύσκολα χρόνια αλλά και για την αξιόλογη καλλιτεχνική επιμέλεια που έτυχε από την Εριφύλη Αράπογλου.
Αναζητήστε το βιβλίο στα βιβλιοπωλεία Parga εδώ
Από το οπισθόφυλλο: Η Μικρασιατική εκστρατεία, εκτός από τις μάχες και την καταστροφή που επακολούθησε, είχε και απροσδόκητες παράπλευρες ωφέλειες: άνθρωποι που έσμιξαν, ερωτεύτηκαν και άφησαν απογόνους που τιμούν τη μνήμη τους. Η Μάνια Παπαδημητρίου εκδίδει ό,τι σώθηκε από το προσωπικό ημερολόγιο του παππού της, όπου ο υπολοχαγός Γεράσιμος Γεννατάς, εξιστορεί τη γνωριμία του με τη Γεθσημανή, τη Μανίτσα του, στη Σμύρνη, το 1920, την πολιορκία και την κατάκτηση της καρδιάς της παράλληλα με τις επιχειρήσεις στα μέτωπα του πολέμου. Αυτό το «ημερολόγιο έρωτος», όπως το αποκαλεί, το διανθίζει με εκτενή αποσπάσματα από το στρατιωτικό του ημερολόγιο και άλλα τεκμήρια, καθώς και με δικά της σχόλια, αναμνήσεις και πρόσθετες πληροφορίες για τη μεταγενέστερη διαδρομή της οικογένειας, τους καημούς και τα τραύματα που τη σφράγισαν.
