Μιχάλης Μιχαηλίδης
Πρωί Σαββάτου στο αυτοκίνητο, προ μερικών ετών, ακούω μια γνώριμη μελωδία και τον εκφωνητή να μας ενημερώνει πως «ακούμε το εξαιρετικό τραγούδι ‘Μιλώ για σένα’ από Κωνσταντίνο Αργυρό».
Έχοντας απολαύσει εκατοντάδες φορές τις ερμηνείες από Κανά και Ματούλα κυρίως, αλλά και από τον Χαρούλη δευτερευόντως, ομολογώ πως ξαφνιάστηκα ακούγοντας κάποιον να πιστώνει στον Αργυρό το υπέροχο τραγούδι του Θανάση, χωρίς την παραμικρή αναφορά στον δημιουργό.
Θα σταθώ στην εξαιρετική ερμηνεία της Ματούλας, η οποία ως γνωστό τα τελευταία χρόνια έχει ταυτίσει το όνομά της με τις ζωντανές εμφανίσεις και κατ’ επέκταση με την αισθητική του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Αυτό συνεπάγεται ότι και η ίδια έχει ζήσει πολλές φορές μάλλον αυτό που ο ίδιος περιγράφει ως μέθεξη στα live του. Μια κατάσταση δηλαδή που προκύπτει από την επίδραση των καλλιτεχνών με το κοινό, τόσο στον νου όσο και στο σώμα.
Καλλιτέχνες όπως η Ματούλα δεν ενδιαφέρονται, θεωρώ, να «ψωνίσουν» από αυτή τη δεξαμενή ακροατών, που καμιά σχέση δεν έχουν με την τέχνη (τους).
Ο ίδιος, σε μια συνέντευξη που κάναμε προ τριετίας, μας περιέγραψε αυτή τη συνθήκη ως εξής: «Δεν μπορώ να το καταλάβω πώς γίνεται όλο αυτό. Αντιλαμβάνομαι και μου το έχουν πει κιόλας πολλά παιδιά που έρχονται, ότι τα τραγούδια μου τους σκαλίζουν τη συνείδηση. Ίσως να ισχύει και το εξής: για να υπάρξει μέθεξη σε μια συναυλία -το έχω σκεφτεί πολλές φορές και την ώρα της συναυλίας- πρέπει να κινηθεί μαζί το σώμα και το μυαλό. Τότε μπορεί να γίνει πυρηνική σύντηξη. Όταν συμβούν και τα δύο αυτά, δηλαδή να κινηθούν και το μυαλό και το σώμα, τότε πραγματικά μπορεί να υπάρξει έκσταση και γλέντι».
Και είναι λογικό πως την «πυρηνική σύντηξη», ένας καλλιτέχνης, μπορεί να τη βιώσει ποικιλοτρόπως. Σίγουρα η Ματούλα δεν έβγαλε τη μπλούζα για να γίνει θέμα στα πρωινάδικα (όπως έγινε), ή για να πυροδοτήσει τον σχολιασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (όπως επίσης έγινε), ή για την προβολή, ή για να αυξήσει το κοινό της. Άλλωστε, καλλιτέχνες όπως η ίδια δεν ενδιαφέρονται, θεωρώ, να «ψωνίσουν» από αυτή τη δεξαμενή ακροατών, που καμιά σχέση δεν έχουν με την τέχνη (τους). Επιπρόσθετα, δεν θεωρώ πως το έκανε για να περάσει κάποιο μήνυμα, όπως επίσης γράφεται τις τελευταίες ώρες. Η αλήθεια είναι πως δεν με ενδιαφέρει καθόλου να μάθω τι κρύβεται πίσω από την κίνηση αυτή, αφού πολύ απλά εικάζω πως δεν υπάρχει καμιά δεύτερη ανάγνωση για μια φανέλα που βγήκε στα 5 τελευταία δευτερόλεπτα μιας δυνατής συναυλίας.
Αντί για τον σχολιασμό -τον χυδαίο πολλές φορές σχολιασμό-, προτιμώ να εστιάζω στην πορεία της, στα ωραία τραγούδια που έχει πει, στις συνεργασίες με τους καλλιτέχνες που εκτιμώ απεριόριστα όπως ο Αλκίνοος, ο Θανάσης και ο Μάλαμας, στη φωνάρα της με την πολύ ιδιαίτερη χροιά και κυρίως στην ευαισθησία που τη χαρακτηρίζει ως καλλιτέχνη και ως άτομο.
Αν θέλουμε να θεωρούμαστε ώριμη κοινωνία, πάντως, η συζήτηση σήμερα δεν θα έπρεπε να αναλώνεται στο απόσπασμα με τη Ματούλα, από τη στιγμή μάλιστα που η πράξη αυτή δεν ήταν ποινικά κολάσιμη ή έστω ανήθικη, αλλά στις χυδαιότητες που γράφτηκαν και ειπώθηκαν εξ αφορμής τις τελευταίες μέρες, από άτομα που δεν γνωρίζουν ούτε τη Ματούλα Ζαμάνη ούτε την πορεία της.
Αλήθεια, τι μας ενόχλησε;
Αν πάντως πρέπει να επιλέξω ανάμεσα στη χυδαιότητα και την κατινιά ή τον αυθορμητισμό μιας καλλιτέχνιδας που ανέκαθεν ήταν συνεπής απέναντι στην τέχνη της, προφανέστατα τάζομαι… με τη Ματούλα!
Ενημερωτικά, λίγο πριν το κάνει, να βγάλει δηλαδή τη μπλούζα και να τη ρίξει στο κοινό -περίπου με τον ίδιο τρόπο που με ενθουσιασμό το κάνει και ένας ποδοσφαιριστής μετά που κερδίζει η ομάδα του- είχε πει από μικροφώνου: «Αθήνα, αυτό είναι αγάπη, αυτό είναι κα@λα, αυτό είναι κατανόηση, αυτό είναι συνεννόηση».
Πιο κάτω σε μια δυνατή ερμηνεία, διασκευάζοντας ένα κλασσικό λαϊκό του Απόστολου Καλδάρα από το 1961.