Ειρήνη Χριστοφόρου
Αν και έχει ζήσει αρκετές προεκλογικές δίπλα στον σύζυγό της, Αβέρωφ Νεοφύτου, αυτή είναι διαφορετική. Είναι μια μεγάλη μάχη πέραν από συλλογική, και προσωπική. Παραμένει αυτή που είναι, δεν το «παίζει» κάτι άλλο, δίνοντας τη δική της συμβολή με το να είναι δίπλα του, το στήριγμα του.
Tην συναντάω ξανά, ενάμιση χρόνο μετά την πρώτη μας συνέντευξη, και παρά την πίεση που είχε με τον χρόνο της, ήταν πολύ χαλαρή, ευδιάθετη, με το πλατύ χαμόγελό της που την χαρακτηρίζει. Περπατήσαμε και τα είπαμε στον χώρο που έγινε και η φωτογράφιση, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, ένα χώρο πλημμυρισμένο με την κυπριακή ιστορία και παράδοση, κάτι που την εκφράζει απόλυτα. Διακόψαμε μόνο για να απαντήσει σ’ ένα πολύ σημαντικό τηλεφώνημα. Στον Περικλή.
Όταν σας ανέφερα στο τηλέφωνο ότι η φωτογράφιση θα γίνει στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, δεχτήκατε την πρότασή μας με χαρά και μου είπατε ότι τέτοιοι χώροι σας εκφράζουν. Γιατί;
Πρώτα απ' όλα, αγαπώ τις τέχνες. Και βέβαια η παλιά Λευκωσία έχει πολλούς κρυμμένους θησαυρούς, μνημεία, εκκλησίες, μουσεία. Η περιοχή είναι μέρος της ιστορίας του τόπου μας. Επίσης, είναι και κάτι πιο προσωπικό που με συνδέει: Η οικογένειά μου έχει σχέση με την λαϊκή τέχνη, καθώς ο προπάππους μου ο Αγαθοκλής Σαββίδης, ήταν ένας από τους παραδοσιακούς ταλιαδώρους στην περιοχή του Καϊμακλίου, ο παππούς μου ήταν τεχνίτης σκαλιστής επίπλων και ο πατέρας μου, μαθαίνοντας την τέχνη από τον παππού, σκάλιζε παραδοσιακά μπαούλα και σουβάντζες ως χόμπι. Χαίρομαι λοιπόν που συναντηθήκαμε εδώ. Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου μια μέρα να μπορούμε να χαρούμε την πόλη μας απ’ άκρη σ’ άκρη, χωρίς συρματοπλέγματα και κατοχικό στρατό.
Συναντιόμαστε λοιπόν ξανά, μετά από περίπου ενάμιση χρόνο. Αλήθεια πώς άλλαξε η ζωή σας μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα;
Παρόλο που έζησα πολλές εκλογές με τον Αβέρωφ ως επικεφαλής προεκλογικού αγώνα, αυτήν τη φορά είναι διαφορετικά. Ο σύζυγός μου αυτή τη φορά δίνει εκτός από συλλογική, και μια μεγάλη προσωπική μάχη. Όταν αυτός είναι στο επίκεντρο, αναπόφευκτα είναι και η οικογένειά του.
Δύσκολη και ψυχοφθόρα η όλη διαδικασία με τον Αβέρωφ υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές ή όλη η διαδικασία είναι ευχάριστη και με ενέργεια;
Το ότι είναι ευχάριστη δεν σημαίνει ότι δεν είναι δύσκολη και ψυχοφθόρα. Το πιο δύσκολο για εμένα είναι το κόστος που αφορά το παιδί μας. Υπάρχει περίπτωση το πρόγραμμα να απαιτεί να βρεθούμε σε μία μέρα από την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου στην Πάφο. Είμαι μια αφοσιωμένη μαμά και η προτεραιότητά μου είναι το σπίτι και το παιδί μας. Έχω λοιπόν να ισορροπήσω πολλά.
Τι σας ενοχλεί και τι σας ευχαριστεί από την προεκλογική εκστρατεία του συζύγου σας;
Με ενοχλούν οι επιθέσεις κάτω από τη μέση. Οι συκοφαντίες και τα υπονοούμενα, που μπορούν να έχουν πραγματικές επιπτώσεις σε όλη την οικογένεια. Με κάνει να νιώθω όμορφα η αγάπη, ο παλμός και τα έντονα συναισθήματα που λαμβάνουμε από τον κόσμο. Αυτή η στήριξη απαλύνει τις δυσκολίες μας.
Θα «τσαλακώσετε» - και πόσο- την εικόνα σας για χάρη του συζύγου σας;
Δεν επεδίωξα ποτέ να δημιουργήσω κάποια «εικόνα» με τον τρόπο που το αναφέρετε. Είμαι αυτή που είμαι και δεν το «παίζω» κάτι άλλο. Ούτε παρεμβαίνω στα θέματα του Αβέρωφ, ούτε το επιθυμώ. Αν με ρωτάτε αν θα άλλαζα για χάρη του προεκλογικού αγώνα, απαντώ ότι δεν θα το έκανα. Επιλέγω κάθε φορά να παραμένω ο εαυτός μου και να συμμετέχω στον προεκλογικό αγώνα, με τρόπο που απαιτεί ο ρόλος μου και είναι κοντά στο χαρακτήρα μου. Εξάλλου, είναι καλά γνωστό ότι ο Αβέρωφ ο ίδιος δεν διστάζει να σπαταλήσει πολιτικό κεφάλαιο, να «τσαλακωθεί», να μπει στη μάχη και να αντιμετωπίσει εμπόδια προκειμένου να βρει λύσεις, ακόμα κι αν χαλάσει την εικόνα του.
Πώς σας φαίνεται η ζωή στα χωριά όταν τα επισκέπτεστε λόγω της εκστρατείας, έχοντας η ίδια μεγαλώσει στην πρωτεύουσα;
Η Κύπρος μας είναι μικρή. Ακόμη και αν ζούμε στην πόλη δεν έχουμε τόση μεγάλη απόσταση από τα χωριά μας. Παράλληλα, δεν απέχουμε και πολλές γενιές από τη ζωή στο χωριό. Εδώ, κακά τα ψέματα, δεν είχαμε αριστοκρατία, όλοι από κάποιο χωριό προερχόμαστε. Η μεγάλη διαφορά είναι στην απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου και τους ανθρώπους που είναι αυθεντικοί και εξωστρεφείς, κάτι που φοβάμαι ότι στην πόλη χάνουμε. Τιμώ τους ανθρώπους που επιλέγουν να κρατήσουν τα χωριά μας ζωντανά με σημαντικό κόστος για τις οικογένειές τους. Ευτυχώς με τον Αβέρωφ μοιραζόμαστε αυτή την συνείδηση της «ρίζας» και είμαστε υπερήφανοι για την καταγωγή μας.
Υπάρχει κάποιο χωριό που έχετε ξεχωρίσει;
Κάθε χωριό είναι μοναδικό. Αν ξεχώριζα κάποιο, θ' αδικούσα όλα τ’ άλλα.
Πώς σας έχει «αγκαλιάσει» ο κόσμος στα χωριά;
Με την αυθεντικότητα, την απλότητα και την αμεσότητά του. Οι άνθρωποι της περιφέρειας είναι φιλόξενοι και κυρίως δε μασούν τα λόγια τους. Σε κοιτάνε στα μάτια και σου λένε τα καλά και τ’ άσχημα, τι πραγματικά αισθάνονται. Και εγώ και ο Αβέρωφ την προτιμούμε αυτήν την ειλικρίνεια. Έτσι πορευόμαστε, ακόμη κι αν δεν είναι «δημοφιλές». Η υποκρισία είναι ο χειρότερός μου εχθρός.
Τι είναι αυτό που απολαμβάνετε περισσότερο όταν πηγαίνετε στην Αργάκα;
Εννοείτε όταν πήγαινα στην Αργάκα (γέλια). Στην Αργάκα σίγουρα αυτό που πρωτίστως απολαμβάνουμε είναι οι «ζεστές» οικογενειακές στιγμές. Η πανέμορφη φύση, ο συνδυασμός θάλασσας και βουνού, η ηρεμία που βρίσκει κανείς μακριά από την έντονη ζωή της πρωτεύουσας.
Σας μένει καθόλου χρόνος για τον εαυτό σας;
Θα είμαι ειλικρινής. Δύσκολα. Οι μέρες περνούν τόσο γρήγορα και απαιτητικά, που το μόνο που προσπαθώ να εξασφαλίζω είναι κάποιος ποιοτικός χρόνος με τον Περικλή και λίγες ώρες ύπνου (γέλια).
Ποια είναι η δική σας συμβολή στην εκστρατεία του;
Για εμένα η μεγαλύτερη συμβολή είναι να είμαι το στήριγμα του. Όμως, όπως σας είπα, αυτή η προεκλογική είναι διαφορετική. Δεν παρεμβαίνω στα θέματά του και στα θέματα του κόμματος. Έχω συγκεκριμένο δημόσιο ρόλο που επιτελώ και που μου αρμόζει, ως η σύντροφος του υποψηφίου. Το δικό μου μέλημα, είτε υπάρχει προεκλογική εκστρατεία είτε όχι, είναι η ενδυνάμωση της γυναίκας, της μητέρας και της οικογένειας, ώστε αυτή να μπορέσει να φτάσει εκεί που δικαιούται και της αξίζει, να στέκεται ισότιμα παντού. Να σπάσει τις γυάλινες οροφές, να παραμεριστούν στερεότυπα και προκαταλήψεις που την κρατούν σε απόσταση. Εκεί που υπάρχει λοιπόν δυνατότητα και ευκαιρία, προωθώ αυτό το κοινωνικό αίτημα με δράσεις, θέσεις και προτάσεις. Έχω σαφή άποψη στο θέμα, την οποία συζητώ με τον Αβέρωφ. Και πραγματικά χαίρομαι που συμφωνούμε στους στόχους.
Πώς είναι ο Αβέρωφ Νεοφύτου ως σύζυγος;
Για μένα ήταν και είναι ο ιδανικός σύντροφος. Ο δικός μου Αβέρωφ είναι στοργικός και τρυφερός. Η σχέση μας έχει ωριμάσει, όπως εγώ είμαι το στήριγμά του, άλλο τόσο είναι ο Αβέρωφ το δικό μου.
Ως πατέρας; Έχει καθόλου χρόνο για την μικρό Περικλή;
Κάνει τα αδύνατα δυνατά! Είναι ψύχραιμος άνθρωπος και μ’ αυτήν την ψυχραιμία αντιμετωπίζει τον Περικλή μας, ο οποίος δεν είναι πλέον μωρό (γέλια). Ο Αβέρωφ είναι αυτός που παίρνει από επιλογή κάθε πρωί τον Περικλή στο σχολείο. Επιστρέφοντας σε προηγούμενη ερώτηση σας, ο Αβέρωφ για τον Περικλή τσαλακώνεται. Γίνεται ένα. Είτε είναι μπάλα στην αυλή, είτε είναι γήπεδο.
Τι θαυμάζετε περισσότερο σε αυτόν;
Την ευστροφία του. Την ικανότητά του να βρίσκει λύσεις εκεί που οι άλλοι βλέπουν αδιέξοδα. Τη μεγάλη καρδιά του.
Υπάρχει κάποιο ελάττωμά του που προσπαθείτε να το αλλάξετε;
Δεν είναι όσο εξωστρεφής θα ήθελα. Πολλές φορές, προσπαθώντας να προστατεύσει εμένα και τον Περικλή από τις σκοτούρες της πολιτικής, κλείνεται στον εαυτό του και δεν τα μοιράζεται μαζί μας. Κάτι που κάνει κακό πρωτίστως στον ίδιο.
Ποιο είναι το συστατικό για να υπάρχει ισορροπία μεταξύ οικογένειας και πολιτικής;
Αγάπη και αλληλοκατανόηση. Κι ότι μοιραζόμαστε κοινές αξίες.
Ποια τρία χαρακτηριστικά κατά την άποψη σας πρέπει να έχει ένας πολιτικός για να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
Ο Θουκυδίδης μας υπαγορεύει τα δύο πρώτα: «..να αντιλαμβάνεται και να κρίνει άριστα τα παρόντα και να προεικάζει, να έχει διορατικότητα για τα μέλλοντα». Και το τρίτο είναι να διαχειρίζεσαι αποτελεσματικά τις κρίσεις προς όφελος της χώρας και να αξιοποιείς τις ευκαιρίες για να την ξαναφέρεις μπροστά. Αυτό μπορεί να κάνει ο Αβέρωφ κι αυτό χρειαζόμαστε.
Τον τελευταίο καιρό έχει γίνει μεγάλος σάλος σχετικά με το βίντεο που κυκλοφόρησε με την πρωθυπουργό της Φινλανδίας, Σάνα Μάριν, να διασκεδάζει έξαλλα σε πάρτι στο σπίτι της, πράγμα το οποίο και κατακρίθηκε. Ποια η άποψη σας για αυτό;
Άποψη μου είναι ότι πρέπει να κρίνουμε γυναίκες και άνδρες ισότιμα, με τα ίδια κριτήρια. Να κρίνουμε τους/τις πολιτικούς περισσότερο για τις πολιτικές τους θέσεις και πράξεις και λιγότερο για την ιδιωτική τους ζωή. Οι πολιτικοί δεν είναι θεοί, ούτε αλάνθαστοι. Ας μην περιμένουμε Μεσσίες, αλλά χρήσιμους και κατάλληλους ανθρώπους για μια δύσκολη δουλειά όπως η ηγεσία μιας χώρας. Σε τελική ανάλυση, την πρωθυπουργό της Φινλανδίας θα την κρίνουν οι πολίτες της.
Πιστεύετε ότι οι γυναίκες στην πολιτική είναι πιο προστατευόμενες σε αντίθεση με τους άντρες πολιτικούς;
Οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα δημιουργούν πολλαπλό βάρος για μια γυναίκα που θέλει να κάνει καριέρα στην πολιτική, όπως και στον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, κανείς δε θα κάνει σοβαρή κριτική σε κάποιον άνδρα για τα μαλλιά ή το ντύσιμό του. Ο άνδρας μπορεί να είναι «εκκεντρικός» και να είναι σεβαστό αυτό, η γυναίκα όμως θ’ ακούσει τα εξ αμάξης.
Ποια η άποψη σας για την ποσόστωση των γυναικών στα αξιώματα;
Θεωρώ ότι είναι αναγκαίο κακό, ώσπου να πετύχουμε την αποδοχή και την ισορροπία.
Πιστεύετε πως με την εκλογή της Αννίτας Δημητρίου, ως η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, έχει χαραχθεί ο δρόμος και για άλλες γυναίκες με πολιτικά αξιώματα;
Η κίνηση της εκλογής της κα Δημητρίου στην προεδρία της Βουλής αναμφισβήτητα άνοιξε τον δρόμο, παραμέρισε προκαταλήψεις και ενδυνάμωσε πολλές νέες γυναίκες να δουν τους εαυτούς τους σε ρόλους που δεν είχαν φανταστεί. Την αισιόδοξη αυτή προσπάθεια δικαιώνει η κα Πρόεδρος με την καθημερινή στάση της, που τιμά τη Βουλή.
Αν εκλεγεί με το καλό ο Αβέρωβ Νεοφύτου, τι θα αλλάζατε στο προεδρικό;
Είμαι προσηλωμένη στη σημερινή προσπάθεια του Αβέρωφ. Για τον ίδιο, προτεραιότητα έχουν οι αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις στη χώρα και όχι στα οικήματα.
Σε δέκα χρόνια πώς βλέπετε τη ζωή σας;
Δίπλα στον Αβέρωφ και το παιδί μου. Η επιθυμία μου είναι να δω τον Περικλή να προοδεύει και ν’ ανοίγει τα φτερά του και τον σύζυγό μου να πετυχαίνει αυτά που οραματίζεται, με σημαντικότερο την απελευθέρωση και επανένωση του νησιού μας.
Φωτογραφίες Διονύσης Σιρανίδης
Creative director Ειρήνη Χριστόφορου
Styling Μάρα Πετρίδης
Μαλλιά Ειρήνη Κωνσταντίνου (Creations by Irene)
Μακιγιάζ Μαίρη Μυριανθοπούλου (Ilona Makeup)
