Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
Εικονογράφηση: Τζιμ Κέυ
Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Εκδ. Πατάκη
Την 21η του Δεκέμβρη που μας πέρασε, διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο από τον Σύνδεσμο Παιδικού Νεανικού Βιβλίου και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου συνάντηση ανταλλαγής βιβλίων κάτω από τον τίτλο «Χαρίζω ένα βιβλίο (και διαβάζω την αγαπημένη μου φράση από το βιβλίο)...Δυναμώνω το φως!». Η εκδήλωση αυτή διοργανώθηκε στα πλαίσια της εκστρατείας που εισηγήθηκε το ELNIPLEX και η πολυάριθμη ομάδα βιβλιοπωλείων από όλη την Ελλάδα «Είμαστε το Βιβλιοπωλείο σου» οι οποίοι οραματίστηκαν, συνεργάστηκαν και έκαναν πράξη μια μοναδική ιδέα. Να καθιερώσουν την 21η Δεκεμβρίου, τη μέρα του χειμερινού ηλιοστασίου για το βόρειο ημισφαίριο, τη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, ως ημέρα ανταλλαγής βιβλίων με τους αγαπημένους μας, τους φίλους μας, τους μαθητές μας, τα παιδιά μας. Σε αυτή την όμορφη και ζεστή συνάντηση απόκτησα την εικονογραφημένη έκδοση του βιβλίου «Το τέρας έρχεται» και είμαι ευγνώμων.
Πρόκειται για ένα βιβλίο που σε καθηλώνει από το εξώφυλλο, από την πρώτη στιγμή που το κρατάς στα χέρια σου και μετροφυλλάς τις σελίδες του ταξιδεύοντας με τις εικόνες του που, κάλλιστα θα μπορούσαν να σταθούν και από μόνες τους και να διηγηθούν μια βουβή ιστορία που σίγουρα θα ανάβλυζε τα ίδια συναισθήματα με αυτήν του Πάτρικ Νες. Το βιβλίο κυκλοφορεί και χωρίς εικονογράφηση, αν και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ο εκδότης επίλεξε να προχωρήσει σ' αυτήν την ιδέα και να στερήσει από τους αναγνώστες τη μαγεία που προσδίδει η εικονογράφηση στην αφήγηση.
«Ο Πάτρικ Νες πλέκει πάνω σε μια ιδέα της Σοβόν Νταούντ μια πανέμορφη, σκοτεινή, πολυσήμαντη και απόλυτα συγκινητική ιστορία σχετικά με τον θάνατο, την περιπλοκότητα των ανθρώπων και τη δύναμη της αφήγησης, ενώ τα εικαστικά του Τζιμ Κέυ σου κομματιάζουν την καρδιά κι έπειτα σου τη δένουν σφικτά για να βγεις στον κόσμο με περισσότερη σοφία και αγάπη.» Αυτά αναφέρονται στο αφτί της εικονογραφημένης έκδοσης και σ’ αυτό το τελευταίο, ό,τι δηλαδή στο τέλος ο αναγνώστης θα βγεί στον κόσμο με περισσότερη σοφία και αγάπη, είναι αυτό που πρέπει να κρατήσει κάποιος και να αποφασίσει να διαβάσει το βιβλίο αυτό και όχι να το απορρίψει φοβούμενος το βάρος της περιπέτειας της υγείας της μητέρας του ήρωα ή του θανάτου της αφού η ιστορία προσφέρει ένα ταξίδι μοναδικό προς την ωρίμανση με εξαιρετικά φιλοσοφικό και γλαφυρό τρόπο και δεν πνίγει στην θλίψη τον αναγνώστη της ούτε καταντά βαρετό.
Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό διαπιστώνει κανείς πως η αξία του δεν κρύβεται σε καμία περίπτωση στην εξέλιξη της ιστορίας του αλλά στα συναισθήματα που αναδύονται από αυτήν και στην εικονοπαραστατικότητά τους που αναμφίβολα συγκλονίζουν τον αναγνώστη του.
Με μεγάλη μαεστρία στην ιστορία εγκιβωτίζονται κι άλλες ιστορίες και τότε μέσα από το πραγματικό εκτείνεται το μυστήριο και το φανταστικό. Τα όρια, τα όρια του νου, καταρρίπτονται και το αλληγορικό στοιχείο αναδιπλώνει νέους ορίζοντες αντίληψης για το κάθε τι που συμβαίνει και το κάθε τι που αισθάνεται ο ήρωάς του Νες αλλά και ο ίδιος ο αναγνώστης. Τι μπορεί να είναι πραγματικό ή φανταστικό, τι μπορεί να είναι όνειρο, εφιάλτης ή κάτι που πραγματικά μπορεί να έχει γίνει δεν έχει πια τόση σημασία.
...μέσα από το πραγματικό εκτείνεται το μυστήριο και το φανταστικό. Τα όρια, τα όρια του νου, καταρρίπτονται και το αλληγορικό στοιχείο αναδιπλώνει νέους ορίζοντες αντίληψης...
Αυτό που μένει από αυτό το αναγνωστικό ταξίδι δεν είναι σίγουρα ένα ευχάριστο τέλος που μας βρίσκει με το χαμόγελο στα χείλη. Δεν είναι η αποκόμιση διδαγμάτων ενώ σίγουρα προβληματίζει. Δεν είναι η περιπέτεια και η πλοκή σ’ αυτήν. Είναι ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα. Είναι η ανακάλυψη, η συνειδητοποίηση της αλήθειας μας, της εσωτερικής μας αλήθειας που αποδεσμεύει το βάρος του τέρατος που ταλαιπωρεί τη συνείδηση, τη ψυχή μας, την πραγματικότητα. Και αυτό ίσως να είναι και το πιο ευχάριστο που εισπράττει ο αναγνώστης. Η συνειδητοποίηση της χαράς που αφήνει η αποδοχή των «θέλω» μας χωρίς να τα συνοδεύει το βάρος της επιβεβλημένης δικαιολογίας, των τύψεων ή της ευθύνης ή ακόμα και της γνώμης των άλλων. Είναι εντάξει να είμαστε κουρασμένοι από τις δύσκολες καταστάσεις όπως είναι οι σοβαρές ασθένειες, ο θάνατος, οι ανθρώπινες σχέσεις, η απόρριψη κτλ., ειδικά αν είμαστε παιδιά στην εφηβεία, μια δύσκολη ηλικία ούτως ή άλλως, και είναι εντάξει αν το τέλος που προσδοκούμε παρόλο που μπορεί να μην ακούγεται να είναι ευχάριστο, που ίσως να είναι και το μόνο, είναι λυτρωτικό.
Κλείνοντας το βιβλίο, αυτό που μου έμεινε είναι μια ανακούφιση εσωτερική. Ήταν σαν να έκλαψα πολύ για μια βασανιστική πληγή κι αυτό το κλάμα ήταν γοερό μα ταυτόχρονα ανακουφιστικό που μου έδωσε θάρρος και δύναμη να τρέξω και να κάνω σαματά!
Αναζητήστε το βιβλίο στο βιβλιοπωλείο Parga εδώ
Η παράσταση «Το τέρας έρχεται», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Πάτρικ Νες, ανεβαίνει κάθε Σάββατο και Κυριακή, στο Θέατρο Αποθήκες, σε σκηνοθεσία Ειρήνης Ανδρέου και Γιάννη Καραούλη, σε μετάφραση-δραματουργία Ελένης Μολέσκη. Κάθε Σάββατο στις 8.30μ.μ. και Κυριακή 6μ.μ. 22864330
Συνοπτικά από τον εκδότη: Με αφορμή την εξαιρετική ταινία (με πρωταγωνιστές τους: Σιγκούρνι Γουίβερ, Φελίσιτυ Τζόουνς, Λίαμ Νίσον) που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το φθινόπωρο 2016, επανακυκλοφόρησε το πολυβραβευμένο βιβλίο σε μία έκδοση χωρίς εικονογράφηση. Στη Μεγάλη Βρετανία κέρδισε –για πρώτη φορά στην ιστορία!– τα δύο σημαντικότερα βραβεία για παιδικά–εφηβικά βιβλία, το Carnegie Medal για το κείμενο του Νες και το Greenaway Medal για τις εικόνες του Κέι. Στη Γερμανία τιμήθηκε με το Jugendliteraturpreis, το σημαντικότερο βραβείο για εφηβικά βιβλία. ΒΡΑΒΕΙΟ Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου - Ελληνικού Τμήματος της ΙΒΒΥ για τη μετάφραση Έχει μεταφραστεί σε 38 χώρες.
Έγραψαν για το βιβλίο:
«Ο Πάτρικ Νες είναι ένας εξωπραγματικά καλός συγγραφέας». Τζον Γκριν
«Ένα μοναδικό αριστούργημα». Publishers Weekly
«Μοναδικό… Καθηλωτικό, συγκινητικό και αριστοτεχνικά γραμμένο». The Times
«Συγκλονιστικό». Telegraph
«Πανέμορφο και οδυνηρά αληθινό…» The Wall Street Journal
«Όμορφο, θαρραλέο και συμπονετικό, το Τέρας Έρχεται καταφέρνει να μιλήσει για την εσωτερική οδύνη με τρόπο απλό και ταυτόχρονα πολύ βαθύ. Το κείμενο δονείται από σπαράγματα αληθινής ζωής». Independent
«Ρεαλιστικό και μαγικό, είναι ένα παραμύθι για την πολυπλοκότητα των συναισθημάτων, που μας δίνει την ευκαιρία να εξερευνήσουμε δίχως φόβο τη φύση της απώλειας». The Sunday Times
«Ο βραβευμένος Πάτρικ Νες δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία και τρυφερότητα… Συνταρακτικό και απολαυστικό». Guardian
«Σοφό, συνετό και θαρραλέο, μ’ ένα ιδιαίτερο σκοτεινό χιούμορ». The New York Times Book Review
Από το οπισθόφυλλο: Η μητέρα του δεκατριάχρονου Κόνορ πεθαίνει από καρκίνο. Ο Κόνορ προσποιείται πως αυτό δε συμβαίνει, πως η μητέρα του θα γίνει καλύτερα. Την ίδια στιγμή, η μητέρα του σιγοντάρει αυτό το ψέμα. Ένα βράδυ όμως, στο παράθυρο του Κόνορ εμφανίζεται ένα τέρας -όχι όμως το τέρας του εφιάλτη που βλέπει σχεδόν κάθε βράδυ από τότε που ξεκίνησε η μητέρα του τις χημειοθεραπείες. Το τέρας στον κήπο είναι διαφορετικό. Είναι ένα πελώριο έλατο που περπατά, αρχέγονο και άγριο, που ζητά από τον Κόνορ το πιο επικίνδυνο πράγμα στον κόσμο: την αλήθεια. Και του υπόσχεται ότι θα ξανάρθει για να του πει τρεις ιστορίες, μόνο που μετά θα πρέπει να του πει κι ο Κόνορ τη δική του. Το επόμενο πρωί, ο Κόνορ θεωρεί πως όλα αυτά ήταν ένα όνειρο. Τον βλέπουμε να πηγαίνει στο σχολείο, όπου πέφτει θύμα εκφοβισμού και τραμπουκισμού, βλέπουμε τον θυμό και τη σιωπή του. Και έτσι μας δημιουργείται η αίσθηση πως ο Κόνορ κρύβει κάποιο τρομερό μυστικό που γεννά μέσα του την επιθυμία της τιμωρίας. Καθώς η υγεία της μητέρας του Κόνορ χειροτερεύει, το δέντρο τον επισκέπτεται ξανά και ξανά. Και κάθε φορά τού λέει και μια ιστορία που είναι πάντα διφορούμενη, σχετικά με το πόσο περίπλοκοι είναι οι άνθρωποι. Έτσι έχουμε μια ιστορία με έναν καλό πρίγκιπα που διαπράττει έγκλημα για να σώσει τη χώρα του, μια άλλη με έναν εφημέριο που εξαιτίας του πεθαίνουν οι κόρες του επειδή ο ίδιος σκέφτεται το σωστό αλλά κάνει το λάθος, και μια τρίτη για έναν αόρατο άνθρωπο που ήθελε όσο τίποτε να τον βλέπουν οι άλλοι, κι όμως ένιωσε ακόμα μεγαλύτερη μοναξιά όταν οι άνθρωποι άρχισαν να τον προσέχουν. Όλες αυτές οι ιστορίες διαπλέκονται με την κανονική ζωή του Κόνορ. Όταν το δέντρο δείχνει στον Κόνορ πώς τιμώρησε τον εφημέριο καταστρέφοντας το σπίτι του, ο Κόνορ, χωρίς να το συνειδητοποιεί, καταστρέφει το σαλόνι της γιαγιάς του μέσα σε μια έκρηξη τυφλής οργής, ενώ μεταμορφώνεται ο ίδιος στον αόρατο άνθρωπο που θέλει να είναι ορατός, όταν σπάει στο ξύλο τον τραμπούκο συμμαθητή του επειδή του έκανε το χειρότερο δυνατό: τον αγνόησε. Το βιβλίο τελειώνει με τον Κόνορ να λέει τελικά την ιστορία του, αντιμετωπίζοντας έτσι το αληθινό τέρας - την αλήθεια. Πρόκειται για τον εφιάλτη που βλέπει κάθε νύχτα, εκείνον όπου η μητέρα του πέφτει στον γκρεμό. Ο Κόνορ τη σώζει αρπάζοντάς την από τον καρπό. Η μητέρα του τον ικετεύει να μην την αφήσει, αλλά ο Κόνορ χαλαρώνει τη λαβή του, παρόλο που θα μπορούσε ίσως να την κρατήσει και παραπάνω. Αυτή είναι η αλήθεια που κατατρώει τον Κόνορ: Θέλει να τελειώσει ο πόνος και της μητέρας του και ο δικός του. Θέλει η μητέρα του να φύγει. Το δέντρο τότε εξαφανίζεται και ο Κόνορ σπεύδει στο νοσοκομείο για να αποχαιρετήσει τη μητέρα του. Με τον θάνατό της ξεκινά και η επούλωση των πληγών του. Το βιβλίο βασίζεται στην ιδέα της τιμημένης με το Carnegie Medal Σιόμπαν Ντάουντ, που εξαιτίας του πρόωρου θανάτου της από καρκίνο, στα 47 της, δεν κατάφερε ποτέ να τη μετατρέψει η ίδια σε βιβλίο. Πατώντας πάνω στους δικούς της χαρακτήρες και στις ιδέες της, ο Πάτρικ Νες πλέκει μια πανέμορφη, σκοτεινή, πολυσήμαντη και απόλυτα συγκινητική ιστορία σχετικά με τον θάνατο, την περιπλοκότητα των ανθρώπων και τη δύναμη της αφήγησης. Όσο για τα ασπρόμαυρα εικαστικά που κοσμούν την έκδοση, κόβουν την ανάσα, συνεισφέροντας τα μέγιστα στη γοητεία του βιβλίου.
Σχετικά με τον συγγραφέα: Νες Πάτρικ (δείτε αναλυτικά)
Αξίζει να επισκεφθείτε τα πιο κάτω links:
