Ανδρονίκη Λασηθιωτάκη
«ξενοδοχεία» του Μίλτου Πασχαλίδη
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Σελ. 208
«Τριάντα χρόνια στο δρόμο, ένα πράγμα γνώρισα καλύτερα στις πόλεις που με φιλοξένησαν: τα ξενοδοχεία. Έχω κοιμηθεί σε αμέτρητα. Τόσo πολλά και τόσο συχνά, που πολλές φορές όταν ξυπνάω –ακόμα και στο σπίτι μου– έχω απώλεια προσανατολισμού: με άλλα λόγια, δεν έχω την παραμικρή ιδέα πού βρίσκομαι.» Μ. Πασχαλίδης
Το τελευταίο βιβλίο του Μίλτου Πασχαλίδη, με τίτλο «ξενοδοχεία», είναι ένα βιβλίο το οποίο αποτελείται από δεκατέσσερα διηγήματα. ‘Ολα έχουν πρωτοπρόσωπη αφήγηση παρόλα αυτά, μόνο τα εφτά αναφέρονται σε πραγματικές ιστορίες, έτσι όπως θυμάται ο συγγραφέας να έχουν συμβεί. Τα υπόλοιπα εφτά διηγήματα είναι κυρίως μυθοπλαστικά, εμπνευσμένα όμως πάντοτε από κάποιο ξενοδοχείο.
Το βιβλίο αυτό ξεκίνησε να γράφεται κατά το 2017 με 2019, στο μεταξύ «έφυγαν» δυο σημαντικά άτομα από τη ζωή του συγγραφέα, ο Λαυρέντης (9 Σεπτ. 2019) και ο Θάνος (28 Δεκ. 2019). Συγκλονισμένος από τις απώλειες σταμάτησε ο Μίλτος να γράφει τότε, για να συνεχίσει αργότερα με τα χρόνια της πανδημίας. Γράφει ΄όταν βαριέται όπως λέει αν και ξέρει πως αυτό δεν ακούγεται κομψο΄, είναι όμως κοντύτερα στην αληθεία. Αναφέρεται σε γεγονότα που συνέβησαν πριν την πανδημία, τότε που όλα ήταν διαφορετικά. Διαφορετικός ο τρόπος σκέψης μας, διαφορετικά τα σημαντικά για τον καθένα, διαφορετικός ο τρόπος που μέτραγε ο χρόνος.
Η αφήγηση ηχεί στ’ αφτιά μας τόσο οικεία που νιώθουμε τη ζεστασιά ενός φίλου που μας εξιστορεί τις περιπέτειές του, τα συναισθήματά του για κάποια γεγονότα, για κάποια παθήματα, για κάποιες εμπειρίες που βίωσε ή για κάτι που τον ενέπνευσε. Λόγος λιτός, πεζός αλλά που αναδύει λυρισμό και συχνά νοσταλγία που συγκινεί. Ενίοτε αυτό που εισπράτουμε, διαβάζοντας ένα - ένα τα διηγήματα, είναι κάτι σαν τα παραλειπόμενα των συναυλιών που παρακολουθήσαμε ή και όχι. Όπως με το πέρας μιας τηλεοπτικής σειράς που χαρήκαμε, μας προβάλλονται τα παραλειπόμενα κι εμείς γελάμε...Κάπως έτσι!
Προτιμώ να είμαι χαμηλά. Να σηκώνω το κεφάλι και να τους βλέπω. Θέλω οι νότες να υπερίπτανται σαν ατμός και να χάνονται ψηλά στον ουρανό. Όχι να κατεβαίνουν και να γειώνονται στο πλήθος. (σελ. 172/173)
Είναι ένα βιβλίο που δηλώνει τη πραγματική, την ανθρώπινη υπόσταση, όχι μόνο του ίδιου του Μίλτου Πασχαλίδη αλλά και όλων των καλλιτεχνών που γνωρίζουμε μόνο από την απόσταση της σκηνής. Εντάξει, ίσως όχι όλων αλλά πολλών τέλος πάντων. Συνήθως είμαστε με την εντύπωση πως στις περιοδίες τους μένουν στα καλύτερα ξενοδοχεία με όλες τις πολυτέλειες, τους πηγαινοφέρνουν οδηγοί με αυτοκίνητα πολυτελείας, πως έχουν γεύματα σε χλιδάτα εστιατόρια και γενικά θεωρούμε πως έχουν όλες τις ανέσεις κι’ όλα εκείνα που είναι αρκετά να μας κάνουν να τους ζηλεύουμε από λίγο ως πολύ. Αυτό το βιβλίο καταρρίπτει όλες μας τις θεωρίες. Οι καλλιτέχνες που θαυμάζουμε στη σκηνή, αυτοί που έγραψαν τα αγαπημένα μας τραγούδια είναι άνθρωποι σαν κι εμάς που, μπορεί να ξεμείνουν από καύσιμα στη εθνική όπως κι εμείς, μπορεί να τους τύχει το χειρότερο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπως και σε μας, μπορεί ακόμα να μην έχουν κανένα δωματίο στο ξενοδοχείο, λόγω λάθους, όπως θα μπορούσε να συμβεί και στον καθένα από μας. Δεν τυγχάνουν καμιάς εξαίρεσης και καμιάς ειδικής μεταχείρισης λόγω της ιδιότητάς τους.
Διαβάστε, τα διηγήματα, ένα τη φορά. Αφήστε το χρόνο να τα ωριμάσει στη σκέψη σας, να τα χαρεί η ψυχή σας. Απολαύστε τα αργά ξεζουμίζοντας κάθε τους γλύκα. Αφήστε τον λυρισμό τους να σας συνεπάρει, τη φαντασία να σας ταξιδέψει μακριά για να εισπράξετε όλους τους ήχους, τ' αρώματα ή τις μυρωδιές, τα χρώματα και τις εικόνες από κάθε τόπο, κάθε ξενοδοχείο και κάθε δωμάτιο.
Τελειώνοντας το βιβλίο αυτό, το σίγουρο είναι πως δε θα δω ξανά κανένα ξενοδοχείο με την ίδια ματιά. Κάθε δωμάτιο ξενοδοχείου και μια ιστορία, μικρή ή μεγάλη δεν έχει σημασία. Το μόνο που χρειάζεσαι για να τη δεις είναι παρατηρητικότητα, φαντασία...Ίσως και λίγη ποιητική διάθεση.
Από το οπισθόφυλλο: Tα ξενοδοχεία είναι σαν τους ανθρώπους.
Εντός τους κατοικούν ιστορίες.
Μερικές από τις ιστορίες που ακολουθούν είναι αληθινές - κάπως έτσι θυμάμαι να συνέβησαν.
Κάποιες είναι εξ ολοκλήρου φανταστικές.
Ίσως όχι ακριβώς "εξ ολοκλήρου", με την έννοια ότι τα περισσότερα ξενοδοχεία σπάνια έχουν ηχομόνωση της προκοπής, άρα συνήθως μπορείς να μαντέψεις τι γίνεται με τους διπλανούς.
Αλλά και στο φουαγιέ ή στο σαλόνι ή ακόμα και μέσα στο δικό σου δωμάτιο, συχνά οι προηγούμενοι επισκέπτες αφήνουν "ίχνη" που σε βοηθούν να μαντέψεις μια ιστορία.
Ή να την επινοήσεις.
Για τον συγγραφέα: Ο Μίλτος Πασχαλίδης γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1969 και μεγάλωσε στους Αμπελόκηπους. Σπούδασε μαθηματικά και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ζει στην Αθήνα και έχει δύο κόρες, την Ευγενία και τη Χριστίνα. Συνήθως φτιάχνει τραγούδια. Έχει γράψει άλλα τρία μυθιστορήματα: Δύο νύχτες στο Σαράντι (2010), Επόπτης (2012, β΄ έκδοση 2021), Αγύριστο κεφάλι. Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα… (2014, β΄ έκδοση 2017).
Αναζητήστε το βιβλίο στο Βιβλιοπωλείο Parga εδώ.
lasithiotakisa@sppmedia.com