Αφροδίτη Δερματά
Πάσχα στο χωριό. Περπατάμε με τον αδερφό μου τον Δημήτρη στα στενά καλντερίμια. Ένα Πάσχα διαφορετικό, όλα αλλάζουν νομοτελειακά και αυτός ο αέρας της αλλαγής εισχωρεί στην κάθε μας στιγμή. Τίποτα δεν μοιάζει με τα παλιά, νιώθουμε σιωπηλά ότι βρισκόμαστε στο μεταίχμιο μιας νέας εποχής. Ο Δημήτρης φεύγει για φαντάρος, εγώ πλέον έχω δυο μικρά παιδιά που μου ρουφάνε όλη την ενέργεια καθημερινά. Δεν έχω κουράγιο να βγω να ξενυχτίσω όπως παλιά. Δεν επιδεικνύω τα καινούργια μου φορέματα και τα καινούργια μου πέδιλα. Είμαι ντυμένη με ένα τζιν και αθλητικά και τρέχω να προλάβω την Ανάσταση για να γυρίσω γρήγορα σπίτι να φροντίσω τα παιδιά. Mέχρι πριν λίγα χρόνια το Πάσχα ήταν αλλιώς. Φτάναμε στην Ερμιόνη μεγάλη Πέμπτη ξημερώματα. Το σπίτι μύριζε αλεύρι, μαγιά, φλαούνες, ελιόπιτες και ζεστό γαλλικό καφέ. Τα κρεβάτια ήταν όμορφα στρωμένα και τα σεντόνια κολλαριστά μοσχοβολούσαν μαλακτικό. Εκείνη μας υποδεχόταν χαρούμενη με έναν πλάστη στο χέρι και μια ποδιά άσπρη από την «μάχη» με το αλεύρι. Η βαλίτσα μου ήταν γεμάτη καινούργια ρούχα και εγώ πανέτοιμη να τα μοστράρω στο χωριό. Το πρόγραμμα ήταν σταθερό και περιλάμβανε καφέδες με φίλες, βόλτες, ξεσάλωμα μέχρι πρωίας στα μπαράκια του χωριού, ψήσιμο αρνιού με την οικογένεια, κάψιμο του Ιούδα την Κυριακή το βράδυ και στο καπάκι ποτό στα Μαντράκια. Δευτέρα ξύπνημα αργά, πορτ μπαγκάζ τιγκαρισμένο σε φαγητά, απίστευτες ουρές στα διόδια και επιστροφή στην Αθήνα. Απ' όλα αυτά πλέον κρατάμε μόνο το ψήσιμο του αρνιού με την οικογένεια την Kυριακή του Πάσχα, το πορτ παγκάζ με τα τιγκαρισμένα φαγητά και τις ουρές στα διόδια και προσθέτουμε και δυο παιδιά να γκρινιάζουν ταλαιπωρημένα από τις πολλές ώρες στο αυτοκίνητο.
Ο ήχος από τις λειτουργίες ντύνει κατανυκτικά τα στενά δρομάκια του χωριού. Η νύχτα είναι γλυκιά και οι φωτοβολίδες που σκάνε μια στο τόσο σαν να γίνονται κι αυτές μέρος της κατάνυξης. Κατευθυνόμαστε προς τον Ταξιάρχη την μεγάλη εκκλησία. Είναι σχετικά νωρίς και η εκκλησία έχει ελάχιστο κόσμο απέξω. Μπαίνουμε μέσα, αν είχαμε πάει λίγο πιο αργά αυτό θα ήταν αδύνατο. Προχωράμε μπροστά και βλέπουμε την μικρόσωμη σιλουέτα της ακουμπισμένη σε ένα στασίδι. Λίγα χρόνια πριν δεν θα πήγαινε καν εκκλησία, θα καθόταν στο σπίτι, θα είχε έτοιμη την μαγειρίτσα και θα μας περίμενε να φάμε. Ίσως είναι η πρώτη φορά που την βλέπουμε σε πασχαλινή λειτουργία. Πίστευε με έναν δικό της τρόπο προσαρμοσμένο πάνω της, ο οποίος δεν περιλάμβανε νηστείες, λειτουργίες, εξομολογήσεις, κόλαση και παράδεισο. Ήταν απόλυτα ηθική, ρομποτικά πειθαρχημένη και προσευχόταν. Έτσι αντιλαμβανόταν την θρησκεία. Τώρα όμως που γερνούσε ήταν πιο διαλλακτική, ίσως ήθελε να εξασφαλίσει μια θέση στον Παράδεισο για το ενδεχόμενο που τελικά αυτός υπήρχε. Την πλησιάσαμε αργά και την αγγίξαμε απαλά στον ώμο. Γύρισε και μας κοίταξε. Της πήρε λίγο χρόνο να συνειδητοποιήσει ότι είμασταν εμείς. Μόλις μας κατάλαβε χαμογέλασε και τα θολά της μάτια έλαμψαν σαν ενός αθώου μωρού που βλέπει κάποιο οικείο του πρόσωπο και νιώθει χαρά. Σαν να είχε γίνει πάλι ένα μικρό παιδάκι που φιλοξενούταν σε ένα γερασμένο σώμα. Έμοιαζε λες και συρρικνωνόταν συνεχώς με σκοπό αργά ή γρήγορα να εξαφανιστεί. "Καλή Ανάσταση" της ευχόμαστε. «Καλή Ανάσταση...του χρόνου δεν θα είμαστε μαζί» μας δηλώνει χαμηλόφωνα και ένα πικρό χαμόγελο σχηματίζεται στα χείλη της. Το είπε και το έκανε… «έφυγε» λίγους μήνες μετά.
Πάσχα είναι το Πέρασμα, η Αλλαγή, η Ανάσταση, η Ζωή. Για να γεννηθεί όμως το καινούργιο πρέπει να πεθάνει το παλιό και όσο τα χρόνια περνούν και όσο μεγαλώνω για ένα περίεργο λόγο αυτό το «παλιό», την Μεγάλη Εβδομάδα το πενθώ. Χωρίς να το θέλω, πενθώ τα χαμένα χρόνια, τους ανθρώπους που έφυγαν από την ζωή μου, τη νεανικότητα μου, τον τόπο μου που δεν τον ζω πια όσο θα ήθελα και όλα όσα αφήνω πίσω. Μέσα στο πένθος του μεγάλου Σαββάτου, μετά από χρόνια, εκείνη η στιγμή στην εκκλησία από το τελευταίο Πάσχα της γιαγιάς μου μου ήρθε στο μυαλό προκαλώντας μου θλίψη. Ύστερα Αυτός Αναστήθηκε και μετά ήρθε μια καινούργια μέρα στη ζωή μου. Τα άφησα όλα πίσω και γεννήθηκα από την αρχή. Έγινε το «Πέρασμα», πάντα γίνεται και κάπως έτσι έρχεται η Κάθαρση.
